3.10 Verdiensten en criminele gelden
3.10.1 Verdiensten
Tijdens het onderzoek stuitte de commissie op het feit dat
informanten de gelden die zij verdienden met het binnenhalen van de
containers mochten behouden. De criminele organisaties betaalden de
informanten voor het binnenhalen van de containers. En informant
heeft de commissie meegedeeld dat hij per container gemiddeld 1
miljoen gulden verdiende. Dit geld behoefden de informanten niet af
te dragen aan de politie. Verschillende informanten hebben vele
miljoenen guldens verdiend aan deze activiteiten. De informanten
moesten wel zorgdragen voor het huren van een loods, de benodigde
papieren en het betalen van de chauffeur. De informant gaf het geld
voor deze betalingen aan de politie, die vervolgens de betalingen
verrichtte.
- De voorzitter :
- Als wij spreken over 45 ton, die er volgens de laatste
telling doorheen is gegaan, waar praten wij dan over? - De heer Snijders:
- Dat is koffiedik kijken. Het is mij bekend dat
informanten zo’n 8 mln. bruto hebben verdiend. - De voorzitter:
- Betekenen die grote bedragen dat zij de zaak in feite gerund
hebben? - De heer Snijders:
- Dat waren in ieder geval de revenuen en zij hadden er erg
veel belang bij dat het zo ging als zij wensten. Dat hebben wij bij
die informant ook vast kunnen stellen.
Noot - De voorzitter:
- Had u in uw hoofd hoeveel geld de criminelen daarmee
eventueel konden verdienen? Had u daaraan een grens
gesteld? - De heer Van Vondel:
- Dat was voor mij van geen enkel belang.
- De voorzitter:
- Van geen belang?
- De heer Van Vondel:
- Nee, dat was voor mij van geen belang.
- De voorzitter:
- Dat criminelen er mede doordat de politie meewerkt, indirect
c.q. direct, veel geld kunnen verdienen, was ook niet van
belang? - De heer Van Vondel:
- Nee. In mijn visie moesten wij zorgvuldig omgaan met het
gekozen middel en kon er voor de doelstelling – het onderuit halen
van die mafia-organisatie – veel wijken. Noot
De verdiensten van de informanten voor het binnenhalen van de
containers werden niet afgedragen aan politie en justitie.
- De voorzitter:
- Mijn opmerking was dat wat er uiteindelijk mee verdiend is
door informanten, veel meer is geweest dan de tip-, toon- en
voorkoopregeling ooit had kunnen goedmaken. - De heer Van Vondel:
- Ja, dat is correct.(…)
- De voorzitter:
- Sommige informanten hebben er toch miljoenen mee
verdiend? - De heer Van Vondel:
- Ja, dat is ook correct.
- De voorzitter:
- Dat zijn toch bedragen die wij niet in de tip-, toon- en
voorkoopregeling tegenkomen of bij de
f.500 aanmoedigingspremie voor iemand die u als informant
iets vertelt over een gestolen huisbrandkachel? - De heer Van Vondel:
- Ja, dat is mij bekend. Dat ligt ook heel anders.
- De heer De Graaf:
- Bent u ervan overtuigd dat, als het openbaar ministerie wel
met uw stelling akkoord was gegaan, de betrokken informanten
u precies hadden verteld hoe groot hun winst was en die dan ook
volledig hadden afgedragen? - De heer Van Vondel:
- Laat ik zeggen dat ik daar vertrouwen in had.
Noot3.10.2 Gebruik criminele gelden
De commissie heeft geconstateerd dat de politie enkele malen
gebruik heeft gemaakt van criminele gelden om delen van de methode
te financieren. Zo werd de huur van de loods veelal betaald door de
informant met criminele gelden. In enkele gevallen is gebleken dat
ook kosten voor de oprichting van coverbedrijven met deze gelden
zijn betaald. Het inklaren van de goederen en de betalingen van de
chauffeur kwamen tevens voor rekening van de informant die deze
kosten betaalde met crimineel geld. Op deze manier werd met
crimineel geld de methode gefinancierd. - De voorzitter:
- De financiering van dat hele traject kost natuurlijk
geld. - De heer Langendoen:
- Dat is duidelijk.
- De voorzitter:
- Wat voor geld gebruikt u daarvoor als politie?
- De heer Langendoen:
- Daarvoor wordt crimineel geld aangewend, dus geld afkomstig
van een criminele organisatie. - De voorzitter:
- Waar gebruikt u dat geld van die criminele organisatie
voor? - De heer Langendoen:
- Voor het realiseren van de dingen die u zojuist noemde,
namelijk vervoer en loods. - De voorzitter:
- En eventueel ook automobielen?
- De heer Langendoen:
- Eventueel, ja.
- De heer De Graaf:
- Hebt u materiaal aangeschaft met dat geld?
- De heer Langendoen:
- Er is met dat geld materiaal aangeschaft.
- De voorzitter:
- Is het niet vreemd dat de politie crimineel geld gebruikt om
materiaal en communicatiemiddelen aan te schaffen? - De heer Langendoen:
- Dat is nieuw, denk ik.
- De voorzitter:
- Is het nou zo dat daar ook die burgerchauffeur in de haven
van betaald wordt? - De heer Langendoen:
- Ook dat is juist. Noot De commissie
constateert tevens dat de CID Kennemerland met criminele gelden
auto’s en telefoons aanschafte. - De heer Koekkoek:
- Ontving u dat geld?
- De heer Van Vondel:
- Ik ontving dat geld.
- De voorzitter:
- Hoeveel geld?
- De heer Van Vondel:
- Veel geld.
- De voorzitter:
- Is het door uw vingers gegaan?
- De heer Van Vondel:
- Geld is mij feitelijk door de handen gegaan.
- De voorzitter:
- Hoeveel geld?
- De heer Van Vondel:
- Tonnen.
- De voorzitter:
- Waar legde u dat dan neer? Onder uw hoofdkussen? Waar ging
dat geld naartoe? Of is ook dat geheim? - De heer Van Vondel:
- Ik heb uitgelegd dat wij voor de uitvoering van dat middel
gereedschappen nodig hadden. Die gereedschappen zijn betaald. Ik
kreeg het geld in de hand en betaalde het gereedschap. That’s it. U
moet het niet zien alsof ik een of andere pot heb aangelegd. Als er
geld nodig was, werd dat gemeld. Dan kwam het geld op tafel en
betaalde ik de kosten. - De voorzitter:
- Dus het geld was er op afroep?
- De heer Van Vondel:
- Ja.
- De heer Koekkoek:
- Van de informant?
- De heer Van Vondel:
- Van informanten.
- De voorzitter:
- Daarmee werd u toch nog extra afhankelijk van die
informanten? U had toch beter naar mijnheer Straver kunnen lopen
en kunnen zeggen: ik heb een auto nodig, of een telefoon? - De heer Van Vondel:
- De afspraak is gemaakt om het doel te bereiken en het zo te
doen. Dan heb ik er verder geen probleem mee. - De heer De Graaf:
- Waren alle dingen die zijn aangeschaft, voor die specifieke
methode dringend
noodzakelijk? - De heer Van Vondel:
- Die waren enkel en alleen voor die specifieke actie.
Noot Slechts enkele medewerkers van de CID waren op de
hoogte van het feit dat informanten de criminele gelden mochten
behouden. Ook de meeste officieren van justitie waren daarvan niet
op de hoogte. Slechts een enkeling binnen de CID wist dat met
criminele gelden opsporingsactiviteiten en -middelen werden
gefinancierd. Enkele honderduizenden guldens zijn hiermee gemoeid
in Kennemerland. CID-chef Langendoen heeft een soort kasboek
aangelegd van deze betalingen. Het kasboek was alleen bekend bij
Langendoen, Van Vondel en De Jongh. Noch de korpsleiding, noch de
officieren van justitie waren hiervan op de hoogte. - De voorzitter:
- (…) Hoeveel geld is er nu genvesteerd of gesubsidieerd in
de periode dat u hiermee bezig bent geweest? - De heer Langendoen:
- Enkele honderdduizenden guldens.
- De voorzitter:
- En hebt u dat bijgehouden?
- De heer Langendoen:
- Ja, dat heb ik bijgehouden.
- De voorzitter:
- Hebt u daar een kasboek van?
- De heer Langendoen:
- Daar is een soort kasboek van.
- De voorzitter:
- Waar is dat?
- De heer Langendoen:
- Dat is op een veilige plek.
- De voorzitter:
- Is binnen uw korps bekend waar dat kasboek van u
is? - De heer Langendoen:
- Neen. Noot Langendoen heeft geen verklaring
voor het niet inlichten van de korpsleiding of het OM over dit
kasboek. Noot Het kasboek, dat slechts bestaat uit
enkele vellen papier, geeft een summier en onvolledig overzicht van
de betalingen aan informanten vanaf de zomer 1992. Het kasboek is
pas nadat de betalingen zijn verricht opgemaakt. Het kasboek geeft
de uitgaven en inkomsten via de politie van twee informanten aan.
Daarbij staan bijvoorbeeld auto’s opgevoerd en zijn de betalingen
aan de chauffeur vermeld. In het kasboek worden 31 containers
vermeld waarmee de CID Kennemerland onder leiding van Langendoen
bemoeienis heeft gehad. Van containers voor de zomer van 1992 weet
Langendoen niets. Noot De chauffeur kreeg per container
fl. 25.000,-. In een aantal gevallen kreeg de chauffeur volgens het
kasboek fl. 2.500,- indien sprake was van legale lading. In het
geval van een container als lijntester, waarin geen drugs zaten,
kreeg de chauffeur niettemin fl. 25.000,-. De chauffeur M.
verklaart echter dat hij steeds fl. 25.000,- kreeg voor de
transporten die hij moest rijden. Chauffeur M. verklaart eveneens
aan de rijksrecherche dat hij minimaal 65 keer een container heeft
gereden. Deze 65 containers zijn niet allemaal vermeld in het
kasboek. Het geld dat aan de douane werd betaald is nergens
verantwoord. Van een financile administratie van de dekladingen was
geen sprake. Indien de informant zelf aankopen deed ten behoeve van
het binnenhalen van de containers werd dat niet geadministreerd.
CID-medewerker Van Vondel heeft getracht, zoals hiervoor is
beschreven, met crimineel geld een informant te bewegen geen
informatie te verstrekken.