• Buro Jansen & Janssen, gewoon inhoud!
    Jansen & Janssen is een onderzoeksburo dat politie, justitie, inlichtingendiensten, overheid in Nederland en de EU kritisch volgt. Een grond- rechten kollektief dat al 40 jaar, sinds 1984, publiceert over uitbreiding van repressieve wet- geving, publiek-private samenwerking, veiligheid in breedste zin, bevoegdheden, overheidsoptreden en andere staatsaangelegenheden.
    Buro Jansen & Janssen Postbus 10591, 1001EN Amsterdam, 020-6123202, 06-34339533, signal +31684065516, info@burojansen.nl (pgp)
    Steun Buro Jansen & Janssen. Word donateur, NL43 ASNB 0856 9868 52 of NL56 INGB 0000 6039 04 ten name van Stichting Res Publica, Postbus 11556, 1001 GN Amsterdam.
  • Publicaties

  • Migratie

  • Politieklachten

  • Onderzoek

    Buro Jansen & Janssen doet onderzoek naar preventief fouilleren in Nederland. Volgens de overheid is het fouilleren van burgers in zogenaamde risico gebieden noodzakelijk om Nederland veiliger te maken, maar is dat ook zo?

    Om meer zicht te krijgen op het effect en de uitvoering van preventief fouilleren doet Buro Jansen & Janssen onderzoek. Wij verzamelen ervaringen van burgers middels interviews, telefonische enquêtes en toegestuurde verhalen. Ook wordt getracht met de Wet op de Openbaarheid van Bestuur relevante gegevens van de overheid boven tafel te krijgen. Mensen kunnen hun ervaringen met preventief fouilleren bij ons kwijt. Dit kan ook anoniem. In de loop van 2009 zullen de resultaten van het onderzoek worden gepubliceerd.

    Resultaten van het onderzoek:

    Maastricht: Preventief fouilleren omdat het mag!/moet?

    Tilburg: Tilburgse fouilleer-polonaise

    Den Bosch fouilleerde niet om wapenbezit maar voor opsporing

    Eindhoven: Preventief fouilleren onder politieke druk verhult slecht beleid

    Utrecht: Vier jaar Fouilleren, wapenbezit neemt toe

    Ochtendgloren: nachtelijke politionele phishing

    Iedereen blij met fouilleren?

    Kleine gemeenten: Gewoon maar wat fouilleren in Nederland (I)

    Den Haag fouilleert maar wat

    Amsterdam: Cijfers jongleren voor preventief fouilleren

     

    Maastricht: Preventief fouilleren omdat het mag!/moet? (2003 – 2007)

     

    Over selectief fouilleren, discriminatoir handelen, willekeurige hoogten van boetes, drugs fouilleren, verdwenen ‘wapens’, afgenomen joints, einde van het gedoogbeleid, steunen van coffeeshophouders, vage cijfers en bizarre motivering (deel 1, 2003 – 2007).

    Het Onderzoek: Preventief fouilleren omdat het mag!/moet?

    De verschillende documenten

    wob stukken gemeente Maastricht
    Wob stukken politie Limburg
    processen verbaal politie Limburg
    Wob stukken parket Limburg

     

    Tilburg: Tilburgse fouilleer-polonaise

     

    Preventief fouilleren werd in 2003 met veel tromgeroffel geintroduceerd in Tilburg, maar de aftocht verliep in stilte, alsof de driehoek moest erkennen dat het middel volt zinloos is geweest.

    “Ultimum remedium, zwaar middel met verstrekkende gevolgen voor persoonlijke levenssfeer, niet lichtvaardig mee omgaan.” Grote woorden werden door bestuur en politiek gebruikt bij de introductie van preventief fouilleren in Tilburg. Een steekincident in de zomer van 2003 en een vechtpartij bleken voldoende om alle zorgvuldigheid met betrekking tot de verstrekkende gevolgen terzijde te schuiven. Een eerder schietincident op een vol terras in de stad zorgde echter niet voor een vergelijkbare reactie.

    Het Onderzoek: Tilburg en preventief fouilleren

    De verschillende documenten

    Stukken college B&W 2002
    Stukken college B&W 2003
    Stukken college B&W 2004
    Stukken college B&W 2005
    Stukken college B&W 2006
    Stukken college B&W 2007
    Stukken openbaar ministerie Breda
    Stukken politie Midden en West Brabant
    Cijfers politie Midden en West Brabant HKS Tilburg
    Wetsteksten van politie Midden en West Brabant
    Overzicht fouilleer acties Tilburg
    Overzicht inicidenten rapporten Tilburg
    Overzicht incidenten uit evaluatie mei 2005 Tilburg
    Cijfers geweld Midden West Brabant 1994 – 2007 CBS statline
    Cijfers geweld Midden West Brabant 2005 – 2010 CBS statline
    Cijfers geweld Tilburg 2005 – 2010 CBS statline

     

    Den Bosch fouilleerde niet om wapenbezit maar voor opsporing

     

    Geen raadsdebat, geen noodzaak, geen onderbouwing en geen verantwoording voor de inzet van een ingrijpende maatregel als preventief fouilleren in de jaren 2004/2005 in Den Bosch. Het argument ‘wapenbezit’ gaat ook al niet op, zo blijkt uit de volgende analyse van de politie-acties van destijds.

    In Den Bosch werd in 2004/2005 uitgebreid gefouilleerd op straat, maar het moest daarbij wel gezellig blijven. ‘Een grimmige sfeer is ongewenst. Preventief fouilleren in Rotterdam (bijv. Kruiskade) heeft vooral de uitstraling van een uiting van ‘laten zien wie er de baas is” (notitie regiopolitie Brabant-Noord district Den Bosch, 3 mei 2004). Vandaar dat in het proces-verbaal over het fouilleren van 4 juni 2004 staat vermeld dat het ‘sfeerbeeld goed was, veelal positieve reacties’.

    Het Onderzoek: Den Bosch fouilleerde niet om wapenbezit maar voor opsporing

    De verschillende documenten

    Documenten College van B&W Den Bosch
    Stukken regiopolitie Brabant Noord
    Processen verbaal Brabant Noord
    Tabel cijfers uit politie notities
    tabel resultaten van fouilleren in Den Bosch
    CBS cijfers geweld en wapens in Brabant Noord
    Jongeren Monitor Den Bosch 2000 – 2002

     

    Eindhoven: Preventief fouilleren onder politieke druk verhult slecht beleid

     

    In Eindhoven wilde men ook graag fouilleren. Burgemeester Welschen van de PvdA deed het voorwerk en zijn opvolger Sakkers van de VVD voerde het uit. Een relatie tussen nut en noodzaak, tussen doel en middel, tussen uitvoering en effect, tussen problematiek en proportionaliteit lijkt niet de interesse van bestuurders en uitvoerders te hebben gehad. Als het mag, moet het ook gebeuren, is het adagium. Burgers juichen de maatregel toe en dus maakt het niet uit dat het fouilleren plaatsvindt onder politieke druk en eigenlijk een averechts effect heeft. De politie is zichtbaar op straat en dat een handvol onschuldige niet-verdachte mensen hun zakmes, moet inleveren is niet interessant. Weer een ‘groot aantal wapens’ van straat gehaald en een signaal gegeven aan de samenleving dat de beheersdriehoek geen wapens duldt.

    Het Onderzoek: Eindhoven: Preventief fouilleren onder politieke druk verhult slecht beleid

    De verschillende documenten

    algemene stukken politie Brabant Zuid-Oost
    eerste fouilleer actie in Eindhoven
    tweede fouilleer actie in Eindhoven
    derde fouilleer actie in Eindhoven
    stukken van de gemeente Eindhoven
    stukken parket Den bosh

     

    Utrecht: Vier jaar Fouilleren, wapenbezit neemt toe

     

    Onvolledig informeren van publiek en politiek, geen juiste weergave van de cijfers en het forceren van een positief resultaat. Fouilleren was volgens de gezagsdriehoek in Utrecht succesvol, hoewel er in de Evaluatie preventief fouilleren 2007 wel wordt opgemerkt dat de effectiviteit niet is vast te stellen. Onderzoek van Buro Jansen & Janssen toont aan dat in twee van de drie risk areas de maatregel averechts werkte, dat er voor het risicogebied binnenstad door verandering van de omvang van het gebied en onduidelijke cijfers geen conclusies zijn te trekken en dat het aantal wapens per inwoner van Utrecht in de vier jaar dat er is gefouilleerd is toegenomen.

    Het Onderzoek: Utrecht: Vier jaar Fouilleren, wapenbezit neemt toe: het onderzoek

    De verschillende documenten

    Documenten van de regiopolitie Utrecht
    Processen verbaal regiopolitie Utrecht
    Nagekomen stukken regiopolitie Utrecht
    Documenten gemeente Utrecht

     

    Ochtendgloren: nachtelijke politionele phishing

     

    Bestrijding van de criminaliteit door het afsluiten van snelwegen lijkt een uitvloeisel van de aanpak van nodale controle en informatiegestuurde politie. De redenering is eenvoudig. Boeven en andere slechteriken in de woorden van overheidsfunctionarissen gebruiken snelwegen als aan- en afvoerroutes van criminele waar. Door de snelweg af te sluiten en iedereen te controleren wordt de criminaliteit bestreden. Deze ongerichte controle acties gericht tegen niet verdachte burgers lijken proeftuinen voor het samenwerken van tientallen opsporingsdiensten en meer dan honderd functionarissen. Het denken binnen het opsporingsapparaat is duidelijk gekanteld. Iedereen is verdachte op de rijkswegen. Het Kwaad beweegt zich. In het verleden vooral in het oosten van het land, waar de operatie Ochtendgloren zijn oorsprong kent, maar de laatste jaren ook in het westen en zuiden, waar inmiddels vergelijkbare operaties onder de naam Avondlicht worden gehouden.

    Het onderzoek: Ochtendgloren: nachtelijke politionele phishing acties?

    De verschillende documenten

    Het onderzoek van Buro Jansen & Janssen
    wob documenten van het KLPD
    wob documenten regiopolitie Twente
    wob documenten regiopolitie IJsselland
    wob documenten regiopolitie Noord- en Oost-Gelderland
    wob documenten regiopolitie Gelderland Zuid
    wob documenten parket Almelo
    wob documenten parket Zutphen
    wob documenten parket Zwolle Lelystad
    wob documenten KLPD na bezwaar openbaar gemaakt
    wob documenten Ministerie van Binnenlandse Zaken p
    wob documenten gemeente Rijssen-Holten
    wob documenten gemeente Voorst
    excel overzicht algemeen Ochtendgloren
    excel overzicht Ochtendgloren wapens
    excel overzicht personeel Ochtendgloren
    excel overzicht Ochtendgloren processen-verbaal
    CBS cijfers WWM politieregio’s Oost Nederland
    CBS cijfers vermogensdelicten politie regio’s Oost
    CBS cijfers Twente absoluut vermogensdelicten per misdrijf
    CBS cijfers IJsselland absoluut vermogensdelicten per misdrijf
    CBS cijfers NO Gelderland absoluut vermogensdelicten per misdrijf
    CBS cijfers Gelderland Zuid absoluut vermogensdelicten per misdrijf
    CBS cijfers Gelderland Midden absoluut vermogensdelicten per misdrijf
    CBS cijfers Twente per 1.000 inwoners vermogensdelicten per misdrijf
    CBS cijfers IJsselland per 1.000 inwoners vermogensdelicten per misdrijf
    CBS cijfers NO Gelderland per 1.000 inwoners vermogensdelicten per misdrijf
    CBS cijfers Gelderland Zuid per 1.000 inwoners vermogensdelicten per misdrijf
    CBS cijfers Gelderland Midden per 1.000 inwoners vermogensdelicten per misdrijf

     

    Iedereen blij met fouilleren?

     

    Vrijblijvendheid troef bij onderzoek naar maatschappelijke steun voor een ingrijpende maatregel
    Preventief fouilleren ligt gevoelig bij bestuurders. Niet omdat ze de maatregel niet hebben omarmd, maar omdat ze willen dat de bevolking zich positief uitlaat over de maatregel. Regelmatig worden burgers ondervraagd over de maatregel en keer op keer blijkt dat het volk er nog steeds achter staat. Deze steun staat haaks op de verwachtingen die burgers hebben over de effectiviteit. Weinig mensen geloven dat de maatregel zinvol is. Zijn de metingen echter wel zo objectief? In dit artikel worden enquêtes uit Den Haag, Utrecht, Rotterdam, Amsterdam en andere steden tegen het licht gehouden.

    Het onderzoek: Iedereen blij met fouilleren?

    De verschillende onderzoeken

    O+S eerste meting 59 november 2002
    O+S tweede meting 61 mei 2003
    O+S derde meting 68 november 2005
    O+S vierde meting 72 april 2007
    O+S vijfde meting 75 april 2008
    O+S zesde meting 78 april 2009
    COT rapportage 2006 Amsterdam
    COT rapportage 2009 Amsterdam
    COT rapportage Rdam 2007
    rapportages uit Den Haag 2004 en 2006
    tussenevaluatie Ministerie van Justitie maart 2004

     

    Diverse Gemeenten (I)

     

    Onderzoek naar aanleiding van stukken verkregen middels de Wob

    In het onderzoek zijn de volgende regio’s, parketten en gemeenten bekeken: regiopolitie Zuid Holland Zuid en verschillende gemeenten in die regio, Parket Dordrecht, Regiopolitie Flevoland en de gemeenten in die regio, gemeenten in de regio Haaglanden, regiopolitie Noord Holland Noord en alleen de gemeente Den Helder, Parket Alkmaar en alleen de gemeente Den Helder, regiopolitie Zaanstreek Waterland en verschillende gemeenten in die regio, regiopolitie Limburg Noord en verschillende gemeenten in die regio en parket Roermond.

    Het onderzoek: Gewoon maar wat fouilleren in Nederland (I)

    De stukken voor diverse gemeenten (I):

    documenten parket Limburg Noord
    documenten Parket Dordrecht
    documenten regiopolitie Noord Holland Noord
    documenten regiopolitie Limburg Noord
    documenten regiopolitie Zuid Holland Zuid
    documenten Den Helder
    documenten Almere
    documenten Papendrecht
    documenten Leidschendam Voorburg
    documenten Purmerend
    documenten Pijnacker Nootdorp
    documenten Zoetermeer

     

    Den Haag

     

    Onderzoek naar aanleiding van stukken verkregen middels de Wob

    Samenvatting: de ‘unknown unknowns van de Haagse politie

    Het onderzoek: Den Haag fouilleert maar wat

    De Cijfers uit Den Haag:

    Cijfers uit de verslagen op een rij
    Cijfers van de jaarveslagen nader bekeken
    Geweldsdelicten noodgebied Hoefkade belicht
    Cijfers van het fouilleren op een rij
    Voorwerpen tellen van de foto’s

    De stukken uit Den Haag:

    Verslagen van de lokale driehoek
    Evalua_blankties preventief fouilleren
    Draaiboeken fouilleren in Den Haag
    Stukken over de aanwijzing van de risicogebieden
    Commissie van toezicht en advies stukken
    Politie intranet stukken
    Enkele journaals
    Enkele Processen verbaal

     

    Amsterdam (eerste deel)

     

    onderzoek naar de rapportages van de gemeente:

    Samenvatting: Cijfers jongleren voor preventief fouilleren

    Het onderzoek: Amsterdam: ‘De zoveelste ronde preventief fouilleren’: knock out

    De cijfers:

    overzicht van de periodes en van de gebruikte literatuur
    preventief fouilleren resultaten Zuidoost en binnenstad
    ‘wapenincidenten’ in Amsterdam Zuidoost
    ‘wapenincidenten’ Amsterdamse binnenstad
    ‘wapenincidenten’ stad Amsterdam
    ‘wapenincidenten’stad Amsterdam zonder vrg’s
    ‘wapenincidenten’ politie regio AmsterdamAmstelland
    ‘wapenincidenten’ politieregio zonder vrg’s
    CBS cijfers WWM criminaliteit Amsterdam
    CBS cijfers geweldscriminaliteit Amsterdam

    Voor meer informatie
    Buro Jansen & Janssen
    info@burojansen.nl
    telefoon 020 6123202