Schulze op justitie en veiligheid
De test met het stroomstootwapen Taser X-2 bij de Nederlandse politie is achter de rug. De politie acht de Taser “van toegevoegde waarde”, en alle dienders zouden met zo’n ding moeten worden uitgerust. Dat staat in de eindevaluatie van de Politieacademie. Nu moet de korpsleiding nog met een advies en een kostenraming komen. Dat zal nog voor het einde van het jaar zijn, laat Willem Woelders weten, voorzitter van de stuurgroep Stroomstootwapen.
In februari 2018 heeft Amnesty International na de tussenevaluatie op een rijtje gezet wat er allemaal niet deugt aan de Taser en aan deze pilot.
- De deelnemende politiemensen hebben twee dagen instructie gehad over gebruik van de Taser X-2. Dat is te kort, vindt ook de politie zelf.
- In deze instructie zijn waarschuwingen van de fabrikant, dat gebruik tegen verwarde mensen, mensen onder invloed van drugs of mensen die zich ‘bizar’ gedragen vaker kan leiden tot de dood van deze burgers, helemaal weggelaten.
- Het was vooraf niet duidelijk welk probleem zou worden opgelost met invoering van de Taser. De mogelijkheid dat een gevaarlijk iemand op afstand buiten gevecht zou kunnen worden gesteld zou leiden tot minder vuurwapengebruik en minder verwondingen bij politiepersoneel. Maar de pilot bevat geen meting van politieverwondingen. De minister had het ook gehad over ‘om te gaan met personen die bestand zijn tegen pijn en bij wie het gebruik van pepperspray of een wapenstok niet effectief is.’ Maar dan kom je al snel uit bij de mensen onder invloed van alcohol, drugs of stoornis, waarvan de fabrikant waarschuwt dat die extra gevaar lopen.
- De pilot moest uitwijzen hoe de Taser X-2 zich verhield tot dienstwapen, knuppel en pepperspray. Maar in Zwolle liep tegelijkertijd een pilot met de uitschuifbare wapenstok, waardoor deze pilots elkaars resultaten beïnvloedden.
- De pilot was gericht op het met pijltjes op afstand ongevaarlijk maken van een dreigende persoon. Maar helemaal gratis krijgt de politie er de mogelijkheid bij om de Taser X-2 tegen iemand aan te houden en een elektrische schok te geven. De ‘stun-mode’. Dat geeft een ‘pijnprikkel’ heet het eufemistisch, ik dacht zelf meer aan marteling of standrechtelijke lijfstraf. Deze mogelijkheid is in korte tijd heel populair geworden onder de dienders.
Hoewel de pilotperiode voorbij is, worden de Tasers niet ingenomen. De onvoldoende opgeleide politiemensen die er een hadden, hebben hem nog steeds in gebruik. Over Amnesty International zegt Woelders dat er gesprekken lopen, maar hij heeft nooit gereageerd op de kritiek. Zoals in dit filmpje van februari 2018.
(bron: NOS)
(bron: RTL nieuws)
Op 0:00 seconden: RTL nieuws heeft de evaluatie al in handen maar wist noch Willem Woelders noch Otto Adang (die de eindevaluatie schreef) voor de camera krijgen om zich te verantwoorden.
Op 0:54 seconden: Wat Amnesty International al verwachtte kwam uit: de meerderheid van de gevallen betreft mensen onder invloed van drank, drugs of een stoornis die zich verzetten.
Verder blijkt uit de eindevaluatie dat in de loop van de pilot het gebruik van de Taser X-2 is veranderd. In de maand februari 2017 werd in 83,3% van de 10 gevallen alleen gedreigd en in 16,7% getaserd (dat was 2x). In augustus werd in nog maar 57,6% van de 19 gevallen alleen gedreigd, in 30,3% getaserd en in 12,1% in stun-mode schokken uitgedeeld. In januari 2018 werd in 47,8% van de 11 gevallen alleen gedreigd, 13,0% getaserd en maar liefst 39,1% de stun-modus toegepast. De pilot ging dus over het op veilige afstand buiten gevecht stellen, maar binnen de pilot blijkt dat de dienders het wapen na het dreigen steeds vaker inzetten en dan vooral om van dichtbij hun slachtoffers te kwellen. Eindstand in de eindevaluatie getaserd 66, elektrische schokken op het lichaam 75. Dus na het NOS filmpje is er nog 1 keer getaserd en 21 keer (!!) de stun-mode gebruikt.
Dan het ‘geringe letsel’. De eindevaluatie zegt er dit over: ‘Het door de verdachte opgelopen letsel ten gevolge van het treffen door de pijltjes bleef in vrijwel alle gevallen beperkt tot (een of twee) kleine penetratiewondjes. Alleen in de casus waarbij per ongeluk het stroomstootwapen werd afgevuurd in plaats van een stroomstoot via de stun mode, moest de wond in de hals na verwijdering van het pijltje in het ziekenhuis gehecht worden. Een keer hield de verdachte naast het penetratiewondje een pijnlijk oor over, nadat een pijltje uit het kraakbeen van zijn oor gehaald moest worden. Verder werden de volgende letsels ten gevolge van een val gerapporteerd (ieder een keer): een bebloede neus en knokkels, een schaafplek op de rug, geschaafde handen, minimaal schaafletsel, een bult op het voorhoofd, schaafwondjes in het gezicht, een scheur in de huid van het voorhoofd met een hersenschudding, een zwaar gekneusde elleboog. Daarnaast werden bij twee inzetten lichte brandwondjes gerapporteerd ten gevolge van het gebruik van de stun mode.’
(bron: Hart van Nederland)
Op 0:42 seconden: Schouder uit de kom. Die stond al niet in de evaluatie.
Op 0:44 seconden: Elleboog gebroken met blijvende schade. In de evaluatie staat alleen zwaar gekneusde elleboog. Ofwel alle letsel is in de evaluatie afgezwakt of er is een hoop weggelaten.
Op 1:11 seconden: Advocaat Corver merkt terecht op dat de rijksrecherche Taser X-2 incidenten zou moeten onderzoeken, net als bij gebruik van het dienstvuurwapen.
De ruim 320 gecertificeerde agenten blijven actief met hun Tasers X-2. Weerspannige mensen lopen het risico om het leven te komen door een stroomstoot te dicht bij het hart of de hals wanneer ze door het lint gaan. En in Zwolle lopen ze bovendien het risico op een schedelbasisfractuur als gevolg van de nieuwe uitschuifbare wapenstok. Ook wel bekend als ploertendoder.
Hoe is de Taser X-2 ‘in beeld gekomen’ voor de basispolitiezorg? Waarom moest de Nederlandse politie er mee gaan oefenen? Hoe gaat de politie gewoonlijk om met wapenleveranciers? Hoe kan het dat de deelnemers aan de pilot ontoereikend zijn opgeleid over gebruik van een potentieel dodelijk wapen? Wie was hiervoor verantwoordelijk? Wist de leverancier dit? Wat heeft het gekost? Hoeveel gaat het de belastingbetaler nog kosten? Waarom spreekt niemand van de politie of de politiek zich uit tegen de Stun-mode? Hoe kan een pilot die binnen het jaar al ontspoort in de richting van Stun-mode, toch nog geslaagd worden genoemd? Als de Taser X-2 wordt aangeschaft, zitten we dan ook vast aan de bodycams van hetzelfde bedrijf? Kan de politie ook nog een ander stroomstootwapen kiezen, bijvoorbeeld zonder Stun-mode van een concurrent? Wordt het Europees aanbesteedt? Is de martel-trend van de Nederlandse politie nog te keren?