22 februari wordt bekend gemaakt dat een medewerker van DBB, die onder meer Geert Wilders beveiligt, informatie zou hebben gelekt naar een criminele groep. Twee politiechefs van de dienst Landelijke Eenheid ruimen het veld onder wie Michel ‘roofvogel‘ Baeten. Dan zegt het OM dat van lekken naar een criminele organisatie geen sprake is geweest, maar korpschef Erik Akerboom gaat daar weer tegenin. Ook blijkt dat in 2015 al twee DBB-ers zijn gearresteerd wegens financiële malversaties. Dat was stilgehouden voor Wilders. De grootste oppositiepartij legt drie weken voor de verkiezingen zijn verkiezingscampagne stil.

28 februari lezen we dat er vier grote onderzoeken lopen naar corruptie bij de politie.

26 mei laat Zembla zien hoe de politie heeft gefaald in de zaak Cyprian Broekhuis en hoe vervolgens door valse processen verbaal en vervalsen van bewijsmateriaal de schuld van de doodschietende agenten is verdonkeremaand.

13 juni komt de zaak Dotterbloem voor de rechter. Door omkoping lukte het twee auto-importeurs om niet alleen de politie maar ook de krijgsmacht en ook nog het koningshuis (door een prinses in te zetten) jarenlang te ondermijnen. Als het bekend wordt, blijkt er al een schikking te zijn getroffen met de dealers. Bovendien blijkt 12 juni dat een van de daders (Pon) opnieuw de aanbesteding heeft gewonnen en de politie van auto’s blijft voorzien.

Het zijn stuk voor stuk kwesties die fundamentele vragen oproepen over de effectiviteit en geloofwaardigheid van politie en Openbaar Ministerie. Elke andere organisatie zou bij zo slecht functioneren worden opgeheven of onder toezicht worden geplaatst. Door onbekende oorzaak gebeurt dit niet. Maar er wordt wel gepraat. Regelmatig organiseert de politieacademie ‘politiedebatten’. Laten we kijken waar het 13 juni over ging:

(bron: Youtube)

Voor het filmpje start: ‘ontwrichtende criminaliteit’ is nieuw. Misschien een teken dat ‘ondermijning’ als begrip een beetje sleets begint te raken. Op de ‘ondermijnings’-pagina van politie.nl is het nieuwsoverzicht sinds februari 2015 niet meer bijgewerkt.

Op 17 seconden: Bob Hoogenboom legt uit dat maatschappelijke vraagstukken hier worden ‘geagendeerd’.

Op 37 seconden: Jan Tromp is journalist. Hij vindt het interessant en fascinerend dat iets zich onder de radar afspeelt. Al gebeurt er volgens de vraagstelster ‘opvallend weinig’. Wat er gebeurt of zich afspeelt krijgen we niet te horen.

Op 45 seconden: Albert van Wijk van het openbaar ministerie lijdt onder een ‘IT-museum’. Hij wil ons doen geloven dat het door bezuinigingen komt dat de automatisering bij politie en justitie niet goed werkt, terwijl in werkelijkheid de leveranciers ze jarenlang een poot hebben uitgedraaid. Daarna wordt het cryptisch: Hij lijdt onder investeringen en hij voorspelt ons dat er ‘nog veel tegels opgetild moeten worden en iedere keer zullen we weer schrikken’. Schrikken van wat? Hard bewijs dat voormalig korpschef Nationale Politie Gerard Bouman de centrale ondernemingsraad heeft omgekocht? Meer malversaties rond aankoop van materiaal? Meer corrupte politiemensen als er meer wordt geïnvesteerd?

Op 1 minuut 14: Journalist Hülya Cigdem herkent een gebrek aan effectiviteit. Ze hoorde mensen zeggen dat als je wordt gepakt met een zolder vol wiet je wegkomt met een paar uur schoffelen. En weg is ze weer. Mogelijk heeft ze veel meer gezegd, misschien ook dat die mensen het mis hadden en dat je vooral buitengerechtelijk zwaar moet bloeden.

Op 1 minuut 22: Karel Schuurman, hoofd LIEC, ook eens met zijn gezicht in beeld. Hij zegt dat de verschuiving van bestrijding van ‘georganiseerde misdaad’ van de strafrechtketen naar ‘decentrale partners’ als gemeenten met hun bestuursrechtelijke aanpak vlot verloopt. En worden de ondermijningsbeelden beter? Geen antwoord. ‘Er komen steeds meer puzzelstukjes bij elkaar te liggen’ Maar passen ze? Hier zie je de kracht van het begrip ‘ondermijning’: Hoe meer je schrijft, hoe minder je weet, hoe meer gemeenschapsgeld je over de balk kunt smijten.

Op 1 minuut 50: Jorien Scherpenisse van de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur mocht voor het ministerie van BZK ‘onderzoek doen‘ naar ondermijning. ‘Iedereen moet DNA inleveren’ is hier figuurlijk gebruikt, maar geeft een beetje aan dat in de beleving van deze mensen de burger geen enkele privacy heeft wanneer een ambtenaar iets wil. Verder schijnen de partijen met bestrijding van ondermijning verschillende doelen na te streven.

Op 2 minuut 4: Christien Bronda van ‘initiatief 1 overheid’ vertelt hoe je zonder de privacy te schenden heel snel bij een groepje mensen komt dat je wilt rechercheren. Dus eerst mensen tot doel bestempelen en er vervolgens de criminele handeling bij zoeken. Zou dat misschien zijn waarom misschien wel 95% van de criminaliteit niet wordt opgelost? Of denkt ze dat het groepje mensen dat ze wil rechercheren daar ook verantwoordelijk voor is? En wat voor groepje mensen zou ze bedoelen? Motorclubleden? Henneptelers? Woonwagenbewoners? Mannen met een migratieachtergrond? Mensen met een uitkering? Zou het niet beter zijn de politie zelf eens door te lichten?

Op 2 minuut 33: Marc Schuilenburg, filosoof van de VU, signaleert overmatig gebruik van het woord ‘aanpakken’.

Op 2 minuut 57: Wilco Berenschot, wijkagent uit Rotterdam, ziet dat mensen elkaar in de gaten houden op een hele mooie manier.

Op 3 minuut 30: Ruud Bakker van de gemeente Rotterdam beschrijft de west kruiskade van 15 jaar geleden. Door 15 jaar harde aanpak en aankoop van panden zou het nu beter toeven zijn daar.

Op 4 minuut 2: Frans Heeren van de politie Oost-Brabant heeft veel woonwagenkampen in zijn omgeving. Als ambtenaren daar naar toe willen komt de politie mee. Dat zou dan getuigen van moed.

Op 4 minuut 22: Ruud Bik, plaatsvervangend korpschef Nationale Politie volgens LinkedIn (volgens andere bronnen sinds 1 november 2016 niet meer) en executive director van IDEC (bevestiging daarvan niet op internet te vinden). Er moet meer capaciteit aan ondermijning worden besteed. En applaus, einde filmpje.

Waar waren de ‘maatschappelijke vraagstukken’ die zouden worden geagendeerd? Waarom worden wel embedded journalisten en een filosoof uitgenodigd maar geen advocaten of rechters? Waar was het debat als elke tegenspraak ontbreekt? Hoe kan het dat deze mensen ons hun wil opleggen hoewel niemand op ze heeft gestemd? Wie is het die hier ontwricht?