In de strijd tegen het terrorisme neemt de strijd tegen terreurgeld een belangrijke rol in. De achterliggende gedachte is simpel: wie de terroristen kan droogleggen, bant het terrorisme uit. Elke aanslag kost geld voor voorbereidingen, reisen verblijfskosten, wapens, munitie, explosief materiaal en andere benodigdheden. Het is niet al te moeilijk een boodschappenlijst voor een gemiddelde terrorist op te stellen. Het blijft echter moeilijk een exacte raming te maken van de gemaakte kosten van een terreurdaad. Over de aanslagen van 11 september lopen de ramingen uiteen van enkele honderdduizenden tot enkele miljoenen dollars. Bij de aanslagen op vier forensentreinen in Madrid waren deskundigen het eens dat deze ‘slechts’ enkele tienduizenden euro’s hadden gekost. In rapporten van de Europese Unie wordt er dan ook op gewezen dat vooral kleinere, zelfstandig opererende cellen geen gebruik hoeven te maken van ingewikkelde, internationale financiële webben. Dit soort cellen zijn ook op financieel gebied zelfvoorzienend: baantjes en kleine criminaliteit zorgen voor het benodigde geld.
‘Het lijkt wel of er steeds minder interesse is in achtergronden, politici luisteren bijna niet meer naar de verhalen die we ze willen vertellen.’ Aan het woord is Cees Wiebes, deskundige op het gebied van inlichtingendiensten, tijdens een rondetafelgesprek over de bestrijding van terrorisme dat we in mei 2005 organiseerden. Ook de andere aanwezigen, en wijzelf, lopen vaak tegen hetzelfde gebrek aan diepgang aan bij veel politici.
Hoe verdedig je een rechtsstaat tegen de dreiging van het terrorisme? Wat is de dreiging van het terrorisme? Welke organisaties heb je erbij nodig? Wat is de kwaliteit van die organisaties? Welke wettelijke maatregelen zijn er nodig? Hoe ver mag de overheid gaan in haar optreden? Wat zijn de gevolgen op langere termijn? En wie dragen de lasten? Het zijn vragen die beantwoord moeten worden in een tijd waarin aan de ene kant veel geëist wordt van de weerbaarheid van de samenleving en aan de andere kant verworvenheden van de rechtsstaat op de tocht staan.
Debat afgeschermde getuigen ONGECORRIGEERD STENOGRAM
(Aan dit verslag kunnen geen rechten worden ontleend)
*0: TK
*1: 2004-2005
*2: 81
*3: WordXP
*4: 81ste vergadering
*5: Woensdag 18 mei 2005
*6: 10.15 uur
**
Voorzitter: Kraneveldt
De Fabel van de illegaal 70, mei/juni 2005 en Observant 33, april 2005
Wil van der Schans (Buro Jansen & Janssen)
De anti-terrorisme maatregelen van de regering betekenen een fikse aantasting van de burgerrechten. “Aanwijzingen” kunnen voldoende zijn om iemand als verdachte aan te merken. Verdachten zullen langer kunnen worden vastgehouden, zonder daarbij inzicht te krijgen in hun dossiers. Geheime AIVD-informatie kan als zelfstandig bewijs gaan meetellen in strafzaken. “Vreemdelingen” kunnen op basis van AIVD-informatie worden verwijderd. En een meldplicht wordt ingesteld voor “personen die op grond van contacten, activiteiten of andere aanwijzingen in beeld komen, terwijl er op zichzelf onvoldoende aanwijzingen zijn voor een strafrechtelijk optreden”.
Debat afgeschermde getuigen ONGECORRIGEERD STENOGRAM
(Aan dit verslag kunnen geen rechten worden ontleend)
*0: TK
*1: 2004-2005
*2: 76
*3: WordXP
*4: 76ste vergadering
*5: Donderdag 21 april 2005
*6: 13.00 uur
**
Voorzitter: Weisglas
De anti-terrorisme maatregelen van de regering betekenen een fikse aantasting van de burgerrechten. “Aanwijzingen” kunnen voldoende zijn om iemand als verdachte aan te merken. Verdachten zullen langer kunnen worden vastgehouden, zonder daarbij inzicht te krijgen in hun dossiers. Geheime AIVD-informatie kan als zelfstandig bewijs gaan meetellen in strafzaken. “Vreemdelingen” kunnen op basis van AIVD-informatie worden verwijderd. En een meldplicht wordt ingesteld voor “personen die op grond van contacten, activiteiten of andere aanwijzingen in beeld komen, terwijl er op zichzelf onvoldoende aanwijzingen zijn voor een strafrechtelijk optreden”. lees meer
29 754 Terrorismebestrijding
Nr. Lijst van vragen
Vastgesteld……….
De vaste commissie van Justitie heeft de volgende vragen over de brief van de ministers van Justitie en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties inzake terrorismebestrijding (29 754, nr. 5). De regering heeft deze vragen beantwoord bij brief van…….De vragen en antwoorden zijn hieronder afgedrukt.
De voorzitter van de commissie,
De Pater – van der Meer
De griffier van de commissie,
Coenen
Terrorismebestrijding in teken van incidentenpolitiek
Uit: Ravage #5 van 9 april 2004
Wil van der Schans en Rick van Amersfoort
De aanslagen in Madrid hebben geleid tot een stroom nieuwe anti‑terrorisme maatregelen. Maar volgens Wil van der Schans en Rick van Amersfoort zou men eerst eens moeten kijken naar de falende werkwijze van de Europese inlichtingendiensten.
Het opsporingsonderzoek naar de verdachten van de aanslagen in Madrid verloopt voortvarend. Er zijn zoveel sporen achtergelaten door de daders dat het merendeel vand e verdachten inmiddels achter slot en grendel zit. Opmerkelijk is dat een deel van de arrestanten al langere tijd door de inlichtingendiensten in de gaten werd gehouden. Op 11 maart vond de aanslag. Twee dagen later arresteerde de Spaanse politie vijf mannen; Jamal Z., Mohammed El Hadi C., Mohammed B., Vinay K. en Suresh K. De arrestaties volgden na de vondst van een mobiele telefoon die werd gevonden bij een niet ontplofte bom. Deze telefoon leidde naar de winkel waar Jamal Z. werkt. Jamal Z. is voor zowel de Spaanse geheime dienst als die van de Europese Unie en Noord‑Afrika geen onbekende. Hij wordt door de Marokkaanse autoriteiten al sinds 1993 in verband gebracht met radicale islamitische groeperingen als The Group of Islamic Combatants of Morocco, Eternal Lions en the Moroccan Combatants, waarvan de namen van de leden onder Europese politiediensten circuleren. Ook zou Jamal Z. contacten hebben onderhouden met de mensen die de zelfmoordaanslagen in de Marokkaanse stad Casablanca hebben gepleegd. Deze aanslagen worden toegeschreven aan Salafija al‑Djihadia, een groepering die niet op de lijst van terroristische organisaties van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken voorkomt. Jamal Z. zou ook contacten hebben onderhouden met Mohamed F., een van de spirituele leiders van Salafija al‑Djihadia.
Ravage #5
De aanslagen in Madrid hebben geleid tot een stroom nieuwe anti‑terrorisme maatregelen. Maar volgens Wil van der Schans en Rick van Amersfoort zou men eerst eens moeten kijken naar de falende werkwijze van de Europese inlichtingendiensten. lees meer
1. Inleiding
2. Internationale inspanningen
3. De aanslagen in Madrid en de consequenties voor Nederland
4. De stand van zaken met betrekking tot de voorbereiding in Nederland
5. Na Madrid
6. Tot slot
1. Inleiding
Precies twee en een half jaar na de aanslagen in de Verenigde Staten is nu ook Madrid het slachtoffer geworden van zeer gewelddadige en bloedige aanslagen. Aan het leven van 190 mensen is op gruwelijke wijze een einde gekomen, 1500 mensen zijn gewond en voor het leven getekend. Het kabinet veroordeelt deze aanslagen in de scherpste bewoordingen. Niets rechtvaardigt deze daden. Het kabinet spreekt zijn diepe medeleven uit met de slachtoffers en hun nabestaanden. De aanslag is een aanslag tegen de Westerse samenlevingen. Nederland is zo’n samenleving en daarom kan niet verzekerd worden dat Nederland gevrijwaard zal blijven van aanslagen.
ACVZ advies behandeling 27925 Bestrijding internationaal terrorisme
Nr. 118 Lijst van vragen en antwoorden
Vastgesteld 1 maart 2004
De vaste commissie voor Justitie 1), belast met de behandeling van de brief van de minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie van 3 november 2003 (27925, nr. 103), heeft de eer verslag uit te brengen in de vorm van een lijst van vragen. De vragen zijn met de door de minister bij brief van 27 februari 2004 toegezonden antwoorden hieronder afgdrukt.
Identificatieplicht vanaf 2005
door Erik Timmerman
Een meerderheid van de Tweede Kamer stemt binnenkort in met een algehele identificatieplicht. Volgens minister Donner is het nadrukkelijk niet de bedoeling dat de politie grootschalige identiteitscontroles gaat houden. Niet iedereen is daar even gerust op.
Binnenkort zal een meerderheid van de Tweede Kamer akkoord gaan met voorstellen van minister van Justitie Donner om de Wet op de identificatieplicht te veranderen. Verwacht wordt dat ook de Eerste Kamer in zal stemmen met de voorstellen.
Tweede Kamer Stemmingen
16 december 2003
TK 37 37-2607
De voorzitter: Ik constateer dat dit wetsvoorstel met algemene stemmen is aangenomen. Aan de orde zijn de stemmingen in verband met het wetsvoorstel Wijziging en aanvulling van de Wet op de identificatieplicht, het Wetboek van Strafrecht, de Algemene wet bestuursrecht, de Politiewet 1993 en enige andere wetten in verband met de invoering van een identificatieplicht van burgers ten opzichte van ambtenaren van politie aangesteld voor de uitvoering van de politietaak en van toezichthouders (Wet op de uitgebreide identificatieplicht)(29218),
Iedereen van twaalf jaar en ouder moet voortaan een geldig legitimatiebewijs bij zich dragen. Dat is althans de mening van demissionair minister van Justitie Donner. Begin december 2002 stuurde hij een ontwerpwetsvoorstel over de identificatieplicht voor advies rond naar onder meer het College Bescherming Persoonsgegevens, de Raad van Hoofdcommissarissen, het Openbaar Ministerie, de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak en de Nederlandse Orde van Advocaten.
Hiermee zet Donner de lijn voort die in 1984 door toenmalig minister van Justitie Korthals Altes werd ingezet. ‘Op persoonlijke titel’ pleitte die voor de invoering van een algemene identificatieplicht. Dat was het startschot voor een jarenlange, steeds terugkerende, discussie. Een levendige discussie, waarin duidelijk werd dat er in Nederland nog steeds een behoorlijk verzet aanwezig was tegen een algemene identificatieplicht. Naar goed Nederlands gebruik mondde dit in 1994 uit in een compromis, de Wet op de identificatieplicht. In deze wet werd vastgelegd in welke gevallen er naar een identificatiebewijs gevraagd mag worden. Dit is het geval bij: geldzaken (als je een rekening wilt openen bijvoorbeeld), bij de notaris, de aanvraag van een SoFi-nummer, inschrijving bij het arbeidsbureau, op het werk, bij aanvraag van een uitkering, zwartrijden in het openbaar vervoer en bij wedstrijden in het betaald voetbal. Ook werd erin vastgelegd dat als de politie een ‘redelijk’ vermoeden heeft dat iemand illegaal in Nederland verblijft, deze persoon verplicht is zijn of haar identiteit aan te tonen. Overigens gold de Wet op de identificatieplicht ook al voor iedereen vanaf twaalf jaar.