Of: Hoe Boerenveen geofferd werd

Een luitenant van Bouterse wordt door Amerikaanse undercover- agenten in de val gelokt en veroordeeld voor het aanbieden van faciliteiten voor drugssmokkel. De hele aktie heeft veel weg van een DEA-operatie opgezet om de Surinaamse legerleiding te associeren met cocaïne-handel. Het initiatief hiervoor was afkomstig uit Nederland, via de infiltrant Dirk Stotijn die werkt voor de CRI en de DEA. Officeel heeft de CRI de man van de zaak afgehaald meteen toen bleek dat de Surinaamse legerleiding in het spel was. De informant liep op eigen initiatief over naar de DEA, die de operatie doorzette.
De afgelopen week is gebleken dat de CRI in ieder geval altijd van de voortgang op de hoogte is gehouden door op de Amerikaanse Ambassade gestationeerde DEA-ers. De betrokken ministers werden nooit ingelicht.
Buro Jansen & Janssen dook in de archieven om de rol van Dirk Stotijn tijdens het Boerenveen-proces te analyseren. De vraag dringt zich op of de CRI met het officieel terugtrekken van de informant, niet juist de weg vrijmaakte voor een DEA- operatie tegen Bouterse. lees meer

Van de hoed en de rand.

Of: Hoe Boerenveen geofferd werd

Gepubliceerd in Ultimatum, voorjaar 1994

Een luitenant van Bouterse wordt door Amerikaanse undercover- agenten in de val gelokt en veroordeeld voor het aanbieden van faciliteiten voor drugssmokkel. De hele aktie heeft veel weg van een DEA-operatie opgezet om de Surinaamse legerleiding te associeren met cocaïne-handel. Het initiatief hiervoor was afkomstig uit Nederland, via de infiltrant Dirk Stotijn die werkt voor de CRI en de DEA. Officeel heeft de CRI de man van de zaak afgehaald meteen toen bleek dat de Surinaamse legerleiding in het spel was. De informant liep op eigen initiatief over naar de DEA, die de operatie doorzette.
De afgelopen week is gebleken dat de CRI in ieder geval altijd van de voortgang op de hoogte is gehouden door op de Amerikaanse Ambassade gestationeerde DEA-ers. De betrokken ministers werden nooit ingelicht.
Buro Jansen & Janssen dook in de archieven om de rol van Dirk Stotijn tijdens het Boerenveen-proces te analyseren. De vraag dringt zich op of de CRI met het officieel terugtrekken van de informant, niet juist de weg vrijmaakte voor een DEA- operatie tegen Bouterse.

lees meer

gepubliceerd in Grenzenloos, maart 1994 door Wil van der Schans
De Europese Eenwording lijkt aardig in het slop te zijn geraakt. Gekissebis over stemverhouding door de toetreding van Noorwegen, Zweden en Oostenrijk lijkt bijna uit te lopen op een definitieve scheuring tussen een aantal landen. Wat had moeten leiden tot een sterk economisch blok lijkt uiteindelijk toch ten onder te gaan aan nationale belangen. Ook op het gebied van justitiële samenwerking en migratie lijkt het niet erg te vlotten met de totstandkoming van één Europa. Het keer op keer uitstellen van het Verdrag van Schengen en de moeilijkheden rondom de vestigingsplaats van Europol spreken boekdelen. Aan de andere kant zijn een groot aantal beleidsvoorstellen, die op europees niveau zijn voorbereid inmiddels wel al in een groot aantal landen geaccepteerd.

lees meer

De muren hebben oren…
een gids tegen afluisteren
Inhoud

Verschenen in 1994.
Uitverkocht
In april 1996 verscheen een aangepaste/gemoderniseerde duitse versie, die via de boekhandel nog te bestellen is:

Der kleine Abhörratgeber
Backslash, Hack-tic, Jansen & Janssen, Keine Panik e.a.
ISBN: 3-89408-056-6
Edition: ID-Archiv

Afluisteren is niet langer uitsluitend voorbehouden aan staatsorganen. Onlangs bleek zelfs dat de telefonische conversatie tussen een aantal politiemensen was onderschept. Het is duidelijk: iedereen die wat tijd en geld investeert is in staat gesprekken af te luisteren: een concurrerend bedrijf bijvoorbeeld, een privé-detective of journalist van de roddelpers.

Wie hecht aan optimale privacy zal dus voorzichtig moeten omspringen met moderne communicatiemiddelen. Net als alle telefoonverkeer is computercommunicatie immers ook betrekkelijk eenvoudig af te luisteren. De privacy in woning of kantoor wordt bedreigd door de inzet van richtmicrofoons en bugs, en wat op het beeldscherm van de computer staat kan elders dienovereenkomstig opgevangen en gelezen worden.

De muren hebben oren laat zien hoe afluisteraars te werk gaan en welke technieken zij gebruiken. Het boek biedt de lezer echter vooral de kennis en methoden om luistervinken te slim af te zijn.

Traditionele en draadloze telefoonsystemen komen aan de orde, radio- en cameratechnieken. Omdat nooit helemaal te voorkomen is dat berichten worden onderschept, wordt ook veel aandacht besteed aan allerlei vormen van cryptografie. De lezer kan bovendien, met bijgeleverde floppy, direct experimenten met diverse crypto-programma’s voor de computer. Officieren van Justitie kunnen dus weer veilig hun werk mee naar huis nemen. De echte wizz-kids kunnen daarnaast aan de slag met crypto-apparatuur voor de telefoon.

De muren hebben oren is natuurlijk ‘echt iets voor de knutselaar’, maar is evenzeer bedoeld èn begrijpelijk voor leken.

Burgers, politieke of maatschappelijke organisaties (en vooruit, ook die politiemensen) die tegen de tijdgeest in prijs blijven stellen op hun privacy kunnen aan de hand van dit boek de kennis verwerven om veilig te communiceren.

Eind 1999 verscheen ‘Luisterrijk’, een nieuwe gids over afluisteren.

Wie luisteren af in Nederland?
Afluisterwetgeving in Nederland
Afluisteren ruimtes
Telefoonverkeer
Draadloze telefoonsystemen
Spread Spectrum
Het ‘afluisteren’ van beeldschermen
Versluieren data
Computer-netwerken en anonieme e-mail
Versluieren spraak
Camera’s lees meer

Een camera komt goed van pas op vakantie, bij familiefeestjes, en bij een dagje Artis met de kinderen. Ook is een camera handig wanneer je ‘interessante’ mensen en hun ontmoetingen vast wilt leggen. Interessant voor de één is de welgevormde buurman aan de overkant en voor de ander mensen die er een afwijkende mening op na houden. Het doorsnee boulevardblad is vooral geïnteresseerd in coke-snuivende burgemeesters en vooraanstaande politici die buitenshuis uit de broek gaan, terwijl de politie foto’s verzamelt van krakers, kritische studenten en vredesactivisten. lees meer

Wie telefoon- of radiocommunicatie wil versluieren kan een aantal wegen inslaan:
De oudste typen spraakcrypto-apparatuur worden scramblers genoemd. Hierbij wordt het gesproken woord zelf versluierd, ofwel door het door elkaar gooien van de volgorde van kleine stukjes gesproken woord (Time Domain Scrambling), of door te rommelen met de frequenties waaruit de spraak is opgebouwd (Frequency Domain Scrambling). Bij scramblers is het versleutelde signaal niet te verstaan, maar is het nog wel mogelijk in de vreemd vervormde geluiden een menselijke stem te onderscheiden. lees meer

Behalve de computer-netwerken binnen een gebouw of kantoor (LAN’s), alwaar de computers op de een of andere wijze aan elkaar geknoopt zijn, bestaan er ook computernetwerken die plaatselijk, landelijk of zelfs wereldwijd zijn. lees meer

Ooit bezig geweest met zaken die niet illegaal zouden moeten zijn? Of gewoon erg gesteld op privacy? Dan ben je misschien onprettig verrast door de rest van dit boekje. Immers, voor je communicatie met anderen maak je gebruik van kanalen waarop relatief eenvoudig is in te breken. Aangezien het moeilijk is te voorkomen dat je berichten onderschept worden, ligt het natuurlijk voor de hand om te proberen de uitwisseling onbegrijpelijk te maken. Koningen, spionnen en andere boeven zijn al eeuwen vertrouwd met die gedachte. Tegenwoordig hebben ook burgers belangstelling voor deze zaken, overigens tot ergernis van bovengenoemde categorieën. Toch zullen we een aantal mogelijkheden om geschreven tekst en spraak te versluieren beschrijven. Ook gaan we in op de betrouwbaarheid van de genoemde methoden. Alvorens op de moderne gedigitaliseerde systemen in te gaan, geven we eerst een paar klassieke voorbeelden. Veel van de achterliggende principes vinden we namelijk terug in de versluier-systemen die tegenwoordig gebruikt worden. lees meer

Uit een in 1985 afgerond onderzoek van de Nederlandse PTT(1) bleek dat het afluisteren van computer-beeldschermen relatief eenvoudig was. Bekend was bovendien dat deze methode reeds geruime tijd werd toegepast door militaire inlichtingenorganisaties en andere gleufhoed-instanties. In de V.S. waren bijvoorbeeld al (vanaf de jaren zestig) de TEMPEST-veiligheidsmaatregelen van kracht, die apparatuur die voor militaire- en veiligheidsbelangen gebruikt wordt tegen dit type afluisteren beveiligt.
Deze vorm van afluisteren is mogelijk door iets wat wel omschreven wordt als residu-straling: “Dit is straling die onbedoeld in zwakke, doch traceerbare vorm zelfs de muren van een woning kan passeren en daarbuiten kan worden opgevangen.” In Nederland is deze vorm van afluisteren bij wet verboden. Dit hoofdstuk gaat kort in op de vraag hoe het afluisteren in de praktijk plaats vindt en wat er tegen te doen is. lees meer

Spread Spectrum (‘gespreid spectrum’) is een communicatie- techniek die vanwege de hoge kosten tot aan het begin van de jaren negentig bijna uitsluitend voor militaire doeleinden toegepast werd. Langzamerhand begint er echter ook een commerciële markt te ontstaan. Veel mensen hebben waarschijnlijk wel eens gehoord van LAN’s (Local Area Networks). Dat zijn netwerken die computers via kabels met elkaar verbindt, wat het mogelijk maakt om via de computer bijvoorbeeld post te versturen binnen een bepaald gebouw. Tegenwoordig zijn er ook ‘Radio LAN’s’ (RLAN) te koop, die een draadloze verbinding vormen tussen een bepaald aantal computers. lees meer

Na lezing van het hoofdstuk over telefonie zijn een hoop illusies over privacy danig verstoord. Locatie en identiteit van de abonnee zijn al vastgesteld op het moment dat in de centrale de eerste schakeling is omgezet. De meest interessante alternatieven die zich aandienen voor de klassieke telefoon, zijn de niet aan locatie gebonden communicatiemiddelen. De autotelefoon bijvoorbeeld. Met 120 kilometers per uur of sneller door het land razend, bel je tante Toos om haar te feliciteren met haar verjaardag. Een minuut bellen, en je bent alweer twee kilometer verder. Omdat er geen kabels van je auto naar de centrale lopen, zijn de gesprekken niet zomaar af te luisteren of te traceren, zo wil het gerucht. Ook kun je met je KERMIT bij een Greenpoint op het Centraal Station bellen en snel de trein in springen. lees meer

Het is relatief simpel om telefoongesprekken af te luisteren. Privé-detectives, jaloerse echtgenoten, bedrijfsspionnen, iedereen die wat geld uitgeeft aan wat electronische apparatuur kan meeluisteren. Hoe dat ongeveer in zijn werk gaat en wat je er tegen kunt doen is te lezen in dit hoofdstuk.
We beginnen met het ontzenuwen van een aantal fabeltjes. Daarna beschrijven we hoe en waar telefoonlijnen afgetapt kunnen worden. We eindigen met een aantal maatregelen die je kunt nemen om afluisteren te voorkomen. lees meer

Met elkaar spreken is de meest directe vorm van communiceren. Zo is luisteren de meest directe vorm om via het gehoor iets van iemand op te vangen, terwijl het bij afluisteren om informatie gaat die niet voor jou bestemd is. Dat laatste gebeurt volop, en in de loop der tijd zijn steeds meer technieken ontwikkeld die de mens in staat stellen om geluiden en gesprekken op te vangen. lees meer

Artikel 139 van het Wetboek van Strafrecht verbiedt het opzettelijk afluisteren van gesprekken met een technisch hulpmiddel, zonder toestemming van één van de deelnemers aan dat gesprek. Dat geldt zowel voor gesprekken binnen- en buitenshuis als voor communicatie over de telefoon.
De bevoegdheid tot afluisteren is geregeld bij wijze van uitzondering op dit verbod. De politie mag een gesprek dat gevoerd wordt in een ‘woning, besloten lokaal of erf’ of in openbare ruimtes niet afluisteren of opnemen. Concreet betekent dit dat de politie (nog) niet met richtmicrofoons en verstopte microfoontjes rond huizen mag werken, tenzij dus één van de deelnemers aan het gesprek daarvoor toestemming heeft gegeven. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij infiltratie en pseudokoop. lees meer

In dit artikel zullen we de meest getrainde afluisteraars in Nederland nader bekijken. Naast de bedrijfsspionnen is dat natuurlijk de overheid. Iemand die ‘foute’ denkbeelden of activiteiten heeft of ‘foute’ mensen kent, loopt de grootste kans om door hen afgeluisterd te worden. Afhankelijk van de overheid kan ‘fout’ crimineel, te sociaal, te kritisch, te nieuwsgierig, buitenlands of simpelweg ‘politiek anders georiënteerd’ betekenen. lees meer