#295   12 november 1999

Boek over afluisteren zet aan tot fluisteren

Uit het Algemeen Dagblad:
Orwell is Pinkeltje in de wereld van de taps
Door Frank Renout

lees meer

Jansen & Janssen

Backslash

De muren hebben oren deel I

lees meer

Crypto News

Cryptome

“us”

Jansen & Janssen

Backslash (alwaar ook De muren hebben oren deel I)

lees meer

ADDIE SCHULTE

AMSTERDAM – Iedereen kan altijd en overal worden afgeluisterd. Alle telefoongesprekken en e-mails kunnen worden onderschept door politie, binnenlandse en buitenlandse inlichtingendiensten, werkgevers of particuliere recherchebureaus. Ontkomen aan dit surveillancenetwerk is nagenoeg onmogelijk.

lees meer

Vervolg op De muren hebben oren ….

Het is nog maar vijf jaar geleden dat we De muren hebben oren .., een gids tegen afluisteren publiceerden. Schreven we toen dat ‘het gebruik van afluistertechnieken een hoge vlucht heeft genomen’, vijf jaar later zijn de ontwikkelingen bijna niet meer bij te houden.
Op het gebied van communicatie is ondertussen veel veranderd. Het aantal GSM’s is explosief toegenomen, het versturen van e-mail is al bijna net zo gewoon als het versturen van een brief, steeds meer mensen surfen over het Internet, videoconferences worden verkozen boven zakentrips en satellieten verzorgen verbindingen over de gehele wereld. Met het veranderen van de communicatiemiddelen verandert natuurlijk ook de mogelijkheid en de manier waarop afgeluisterd kan worden.
Volgens berichten in de media lopen politie en justitie technisch flink achter de feiten aan. Veel nieuwe ontwikkelingen in de telecommunicatie zijn op een bepaald moment tot “probleem voor justitie” uitgeroepen. Maar nieuwe telecommunicatiediensten maken het leven van de opspoorder en inlichtingenman over het algemeen alleen maar gemakkelijker. Vooral de ontwikkelingen op het gebied van Internet en GSM zijn hier goede voorbeelden van.

lees meer

De Politie
De Regionale Tactische Recherche
De Interregionale Kernteams
De Criminele Inlichtingendienst
De Regionale Inlichtingendienst
De Dienst Technische en Operationele Ondersteuning
De Observatie Teams
Methoden & Technieken
Infiltranten
Hoorn van de haak
Van terrasjes ..
… tot woningen.
De toekomst
Het BZK team in Limburg
Buitenlandse diensten in Nederland
De Binnenlandse Veiligheidsdienst
De Militaire Inlichtingen Dienst
Het Technisch Informatie Verwerkingscentrum
Economische spionage
Bedrijfsspionage
De Particuliere Recherchebureaus lees meer

Nederland is koploper in het aftappen van telefoons. In absolute aantallen luisteren we hier meer af dan in de Verenigde Staten, Duitsland of Groot Brittannie. Dat bleek in 1994 uit onderzoek van het WODC naar afluisteren van telecom. Toch horen we met de regelmaat van de klok hoe moeilijk de politie het heeft met het vergaren van informatie. De groeiende mobiliteit en de moderne technologie zetten criminelen op voorsprong. Is dat waar?

lees meer

Plaatsbepaling via gsm DE MOBIELE TELEFOON ALS PEILBAKEN

MAG DAT ?

uit
Ars Aequi
Jaargang 49-9, september 1999

Benno de Boer (UVA)

“The telescreen received and transmitted simultaneously. Any sound that Winston made, above the level of a very low whisper, would be picked up by it; moreover, so long as he remained within the field of vision which the metal plaque commanded, he could be seen as well as heard. There was of course no way of knowing whether you were being watched at any given moment. How often, or on what system, the Thought Police plugged in on any given individual wire was guesswork. It was even conceivable that they watched everybody all the time. But at any rate they could plug in your wire whenever they wanted to. You had to live – did live, from habit that became instinct in the assumption that every sound you made was overheard, and, except in darkness, every movement scrutinised”. (Fragment uit 1984 van George Orwell)
lees meer

Dossier Europa

Het asiel- en immigratiebeleid ontwikkelt zich meer en meer op Europees niveau. Op dit beleid is nauwelijks parlementaire of juridische controle mogelijk. Het Europees parlement heeft nauwelijks iets te vertellen over dit beleidsterrein; nationale parlementen kunnen alleen op het laatste moment hun zegje doen.

Het Europees asielbeleid in 2000 volgt de totstandkoming van dit beleid. Vanaf het prille begin tot het Verdrag van Amsterdam. De nadruk ligt op de ontwikkelingen van de afgelopen twee jaar, waarin de Koerdencrisis en de Kosovocrisis de motors vormden van het praktische Europese asielbeleid. Daarnaast wordt aan de hand van beleidsdocumenten uit de doeken gedaan hoe dit beleid in de dagelijkse praktijk vorm krijgt en vervolgens wordt omgezet in bindende afspraken tussen de Europese lidstaten. Het boek eindigt met de voorbereidingen van de Europese asieltop in oktober 1999 in Tampere.

lees meer

Hoofdstuk 8

Europees asielbeleid in de volgende eeuw

Het valt niet te voorspellen wat de top in Tampere precies zal opleveren. Berichten wijzen erop dat de voorbereidingen traag verlopen en dat de tegenstellingen tussen de eu-lidstaten traditioneel hoog oplopen. Tegelijkertijd kan juist een Europese top verrassingen opleveren. Bij een Europese top schuiven de regeringsleiders aan – er wordt zaken gedaan op hoog niveau. Daar wil nog weleens een stevige koehandel plaatsvinden.

Een bekend voorbeeld is de top van Essen uit 1994, toen premier Kok onverwacht akkoord ging met een uitbreiding van de bevoegdheden van de European Drugs Unit, de voorloper van Europol. Het Nederlandse parlement was maandenlang door de ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken verzekerd dat dit niet zou gebeuren. Premier Kok en zijn topambtenaren van Algemene Zaken beslisten echter anders.
Een tweede voorbeeld is de top van Florence (juni 1996), waar de Britse premier Major onverwacht zijn principiële verzet tegen een rol van het Europese Hof van Justitie in de Europol-overeenkomst opgaf. In ruil voor deze knieval kreeg Major de vurig gewenste opheffing van het exportverbod op Britse bse-runderen.
Op een Europese top is in het geheel geen parlementaire invloed mogelijk. De beraadslagingen zijn geheim, in de nachtelijke uurtjes vinden afwegingen plaats waarvan alleen de insiders weten wie wat tegen elkaar heeft afgeruild, en na afloop kan een parlement hoogstens wat napruttelen. Europese toppen zijn de ideale plek om politieke doorbraken te forceren. Het thuisfront kan verteld worden dat onder de enorme druk van de andere lidstaten nationale posities niet langer verdedigbaar waren (er is toch niemand die dat kan controleren), of er kan een beroep worden gedaan op het grote goed van verdergaande Europese integratie, dat niet belast mag worden met veto’s. Maar het omgekeerde kan ook plaatsvinden: blokkade van de Europese besluitvorming uit binnenlandse politieke overwegingen of het tactisch inzetten van het vetorecht omdat de gewenste concessies nog niet binnen zijn. lees meer

Hoofdstuk 7

Nederland neemt het voortouw

Terwijl in de Kosovo-crisis alle onderwerpen van de Europese asielsamenwerking de revue passeren, werken ambtenaren op de achtergrond gestaag verder aan de zogenaamde geïntegreerde, pijleroverstijgende aanpak waartoe de Europese ministers eind 1998 besloten. Voortbordurend op de aanpak die voor het eerst werd gekozen tijdens de crisis rond de Koerden van eind 1997 (zie hoofdstuk 3) en als praktische invulling en vervanging van het gehavende Oostenrijkse strategiedocument (zie hoofdstuk 4), proberen de Europese landen spijkers met koppen te slaan. Tijdens de speciale asieltop in oktober 1999, waartoe de Europese regeringsleiders in 1998 besloten, moeten alle lijntjes samenkomen en dient de basis gelegd te worden voor het Europese asielbeleid van de volgende eeuw. lees meer

Hoofdstuk 6

Opvang in eigen regio

Terwijl ambtenaren in het Oostenrijks strategiedocument proberen een samenhangende Europese asielstrategie te schetsen, die als leidraad voor de toekomst moet fungeren, wordt Europa geconfronteerd met de hoog oplopende crisis in Kosovo. Het biedt de mogelijkheid om een aantal al ontwikkelde concepten aan de praktijk te toetsen en andere concepten onder de politieke druk van het moment naar voren te schuiven. lees meer

Hoofdstuk5

Het Oostenrijkse strategiedocument

Terwijl binnen Schengen en de JBZ-Raad volop wordt geprobeerd zo veel mogelijk uit de Koerden-crisis te slepen, neemt Oostenrijk op 1 juli 1998 de voorzittershamer van de Raad van de Europese Unie over van Luxemburg. Traditioneel ontving Oostenrijk als vooruitgeschoven post richting Oostblok veel politieke vluchtelingen uit Oost-Europa. Ook na de val van de Muur was Oostenrijk voor veel vluchtelingen de toegangspoort tot Europa. Vanaf 1990 heeft dit geleid tot een zeer strenge wetgeving op het gebied van asiel en immigratie. Zo kent Oostenrijk al jarenlang dalende quota voor gezinshereniging, zeer korte asielprocedures, opvang voor slechts een derde van de asielzoekers en de beruchte Schubhafte, gevangenissen voor illegalen. Asielzoekers en immigranten vormen een constant thema in de Oostenrijkse politiek, waar extreem-rechtse politici als Jürgen Haider bij de laatste verkiezingen een kwart van de stemmen binnensleepten. lees meer

Hoofdstuk 4

Schengen trekt de teugels aan

Het Verdrag van Amsterdam, inclusief de afspraken over het toekomstige asiel- en migratiebeleid, treedt pas in werking als het verdrag door alle nationale parlementen is geratificeerd. Over de inhoud van het te voeren beleid zegt het Verdrag van Amsterdam feitelijk niet veel. Het geeft alleen aan op welke terreinen er gezamenlijk beleid moet komen.
In welke richting Europese beleidskringen denken wordt wel duidelijk in de winter van 1997, die in het teken staat van de dreigende ‘exodus’ van Irakese Koerden naar Europa. Op dat moment zijn er nog steeds grote verschillen in het asiel- en immigratiebeleid van de lidstaten van de Europese Unie. Sommige lidstaten ontvangen meer asielzoekers, terwijl andere lidstaten een soort gedoogbeleid ten aanzien van illegale immigranten voeren. lees meer

Hoofdstuk 3

Het Verdrag van Amsterdam

In 1996 start de zogenaamde Intergouvernementele Conferentie (igc) van de Europese Unie. Tijdens een igc staan institutionele en inhoudelijke hervormingen van de Europese Unie centraal. De uitbreiding van de Europese Unie met nieuwe lidstaten staat hoog op de agenda. Allerlei kwesties die raken aan de besluitvorming ­ en daarmee de machtsverhoudingen – binnen de EU nemen een prominente positie in.
Ook het Europese asiel- en migratiebeleid wordt door de regeringsleiders onder de loep genomen. Men wil twee grote kwesties regelen. De eerste is de integratie van Schengen in de Europese Unie. De Schengensamenwerking omvatte inmiddels alle lidstaten van de Europese Unie, met uitzondering van het Verenigd Koninkrijk en Ierland. lees meer