ANP 24/10/2003

AMSTERDAM, 24 oktober 2003- Nederlandse gemeenten hebben vorig jaar al stappen genomen om te voorkomen dat handelaars in paspoorten steeds nieuwe reisdocumenten aanvragen om deze door te verkopen. Volgens het samenwerkingsverband van de vier grote steden, de G-4, worden fraudeurs geregistreerd in een centraal archief waarin alle gemeenten inzage hebben. In een rapport van de Koninklijke Marechaussee, dat woensdag uitlekte, werd de verstrekking van paspoorten via gemeenten fel bekritiseerd. Mensen die het document zijn kwijtgeraakt, kunnen volgens de marechaussee zonder veel problemen een nieuw exemplaar krijgen. Zo zouden de afgelopen jaren meer dan duizend mensen vier tot zes keer aangifte hebben gedaan omdat ze hun paspoort kwijt waren. Een persoon deed zelfs dertien keer aangifte van diefstal van zijn paspoort.

Volgens de G-4, waarin Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag zitten, is dit probleem al veel eerder door de gemeenten gesignaleerd en zijn daar stappen tegen genomen. “Eind vorig jaar zijn er regels opgesteld die de mogelijkheid creëren om paspoorten te weigeren”, aldus een woordvoerster. “De marechaussee baseert zich in het rapport waarschijnlijk op oude gegevens.” Volgens de woordvoerster mogen gemeenten weigeren reisdocumenten te verstrekken. “Als een gemeenteambtenaar een redelijk vermoeden heeft dat een aanvrager van een paspoort regelingen misbruikt, kan die aanvraag worden aangehouden. Het verzoek wordt dan doorgestuurd naar het agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR) van het ministerie van Binnenlandse Zaken voor onderzoek. Als daaruit blijkt dat er sprake is van fraude, wordt de aanvrager opgenomen in het centraal register paspoortsignalering. Om te voorkomen dat de aanvrager ergens anders nogmaals probeert een paspoort aan te vragen, kunnen alle gemeenten de gegeve ns van dit archief inzien.”

De AIVD heeft genoeg geblunderd. Hoog tijd dat aansturing en controle ervan worden verbeterd, zegt Louis Sévèke in de Volkskrant. Binnenkort spreekt de Tweede Kamer over het al dan niet blunderen door de Algemene Inlichtingen-en Veiligheidsdienst (AIVD) in de ‘zaak’ rond mevrouw Wisse Smit. Begin november wordt er gedebatteerd over het wetsvoorstel terroristische misdrijven.

Een element daarbij betreft het strafbaar stellen van werving voor de Jihad. De enige die daar stellige uitspraken over deed, is diezelfde AIVD. Alvorens tot nieuwe wetgeving over te gaan, zou de Kamer de juistheid en betrouwbaarheid van de AIVD-informatie nader moeten onderzoeken. Daar bestaat inmiddels voldoende aanleiding toe.

lees meer

NRC Handelsblad 20/10/2003

VIJFENZESTIG PROCENT van de rechters denkt volgens een recente enquête van Vrij Nederland dat de privacy zal verslechteren. Ze worden op hun wenken bediend door het kabinet-Balkenende. Op voorstel van minister Donner (Justitie, CDA) is het akkoord gegaan met een wetsvoorstel dat voorziet in een algemene inlichtingenplicht voor burgers tegenover de politie. De plannen hiervoor zijn onder Donners voorganger Korthals (VVD) opgesteld door een commissie onder voorzitterschap van de Rotterdamse hoogleraar strafrecht Mevis. ,,De ontwikkelingen in de informatietechnologie bieden mogelijkheden waaraan de opsporing niet voorbij kan gaan”, verklaarde Korthals.

De voorstellen van Mevis c.s. zijn in de juridische vakpers met reden neergesabeld als een inbreuk op de basisstructuur van onze strafrechtspleging. Dat geldt trouwens ook voor de grondslagen van de ‘informatiemaatschappij’ die van overheidswege wordt gepropageerd. De comissie-Mevis is geheel voorbijgegaan aan de vraag of de informatiemaatschappij met haar nieuwe mogelijkheden voor de overheid niet juist noopt tot beperking van de staatsbevoegdheden. Zelfs gegevens over sport en spel en hobby’s van de burger zijn niet veilig voor snuffelende politiemensen. Van een afweging is nauwelijks sprake; het belang van het onderzoek heeft absolute voorrang. Een concrete verdenking is in veel gevallen niet meer nodig. De politie kan naar believen het net door de vijver halen.

BEDENKELIJK is niet in de laatste plaats de cumulatie van de voorgestelde inlichtingenplicht met andere verruimingen van politiebevoegdheden. Er is al een wetsvoorstel van Korthals in behandeling dat voorziet in het grootscheeps vorderen van telecommunicatiegegevens. Ook hier is een verdenking niet nodig; een aanslag op de internetvrijheid. Donner kwam onlangs ook al met een wetsvoorstel op een uitgebreide identificatieplicht. Een algemene identificatieplicht mag het nog steeds niet heten van de regering, hoewel de Raad van State terecht opmerkte dat het verschil niet te merken is. Hoe algemeen de inlichtingenplicht waartoe nu besloten is zal uitpakken, is nog niet duidelijk. Het wetsvoorstel moet nog naar de Raad van State en is dus geheim. Dat de regering haar toevlucht zoekt in woordenspelletjes als het gaat om de burgerlijke vrijheden, belooft in elk geval weinig goeds.

NRC Handelsblad 18/10/2003

Door een onzer redacteuren

DEN HAAG, 18 OKT

Justitie en politie krijgen meer bevoegdheden om persoonsgegevens op te vragen bij maatschappelijke instellingen en bedrijven. Dat moet dan wel noodzakelijk zijn voor de opsporing. Dat staat in een wetsvoorstel van minister Donner (Justitie) waarmee het kabinet gisteren heeft ingestemd. Het voorstel wordt voor advies naar de Raad van State gezonden. Daarna buigt de Tweede Kamer zich erover. 

lees meer

Keizer in lompen, Politiesamenwerking in Europa
Jelle van Buuren en Wil van der Schans
ISBN 90 6728 126 3
Uitgeverij Papieren Tijger

Voorpublicaties
Recensies en radio
Keizer in lompen politiesamenwerking in Europa is het verslag van een journalistieke speurtocht naar de samenwerking van politiediensten in de Europese Unie. Aan de hand van eigen onderzoek en interviews met wetenschappers, advocaten, politiechefs en ambtenaren schetsen de auteurs Jelle van Buuren en Wil van der Schans een beeld van de moeizame ontwikkeling van een Europees rechtssysteem.

lees meer

Jelle van Buuren en Wil van der Schans
ISBN 90 6728 126 3
Uitgeverij Papieren Tijger

Voorpublicaties

De rafelranden van Donners ‘wereldrechtsstaat’
uit Wordt Vervolgd, Amnesty International
december 2003

Blinde vlek
Den Haag vergeet de alledaagse politiesamenwerking aan de grens
uit Binnenlands Bestuur
26 november 2003

Een ingewikkeld spelletje schaak
Samenwerking in de Europese opsporing
uit Recherchemagazine
december 2003

Tweede Kamer der Staten-Generaal

2

Vergaderjaar 2003–2004 Aanhangsel van de Handelingen
Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden

KVR18832
2030401390
0304tkkvr270
ISSN 0921 – 7398
Sdu Uitgevers
’s-Gravenhage 2003
270

lees meer

Jelle van Buuren en Wil van der Schans
ISBN 90 6728 126 3
Uitgeverij Papieren Tijger

Recensies & radio-optreden

De andere wereld van zondagmorgen
Ikon
21 december 2003
beluister direct het interview

Triest beeld van Europese politiesamenwerking
Staatscourant 16 januari 2004
Door Servaas van den Bosch

‘Uiterst gênant,’ zo oordelen journalisten Wil van der Schans en Jelle van Buuren in hun boek over de politiesamenwerking in Europa. Uit de vlot geschreven studie rijst een verontrustend beeld op over misplaatst vertrouwen, hartstochtelijk verdedigde koninkrijkjes en regelrechte onkunde. Keizer in lompen is een aanklacht.

 

lees meer

de Volkskrant 13/10/2003

Van onze verslaggever

AMSTERDAM

Minister Donner van Justitie heeft zaterdag de Big Brother Award 2004 voor personen gewonnen. Volgens de organisatie Bits of Freedom die de prijs uitreikt, is Donner de persoon die het afgelopen jaar het meest heeft gedaan om de privacy van burgers te schaden. Een award is volgens de organisatie niet iets om trots op te zijn.

De minister was niet in popcentrum Paradiso in Amsterdam aanwezig om de prijs in ontvangst te nemen, al was het volgens presentator Pieter Hilhorst niet uit te sluiten dat hij meekeek. ‘Dat is nu net het probleem.’

lees meer

Stenografisch verslag van een algemeen overleg van de vaste commissie voor Justitie en voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Dinsdag 20 januari 2004

19.00 uur

(…..)

De heer De Wit (SP): Op 19 december heb ik Kamervragen gesteld. (………) Voorzitter. Europol is heel vaak ter sprake geweest. Recent is er een boek over Europol verschenen met de titel: de keizer in lompen. Dat boek gaat over de samenwerking binnen Europa. Heeft de minister al kennis genomen van de inhoud van dit boek? Daarin wordt geen florissant beeld geschetst van de samenwerking en evenmin van Europol. (…….)

Minister Donner: Voorzitter. Ik moet nog op twee opmerkingen van de heer De Wit over de samenwerking in Europol reageren. Hij sprak over de keizer in lompen. Ik heb vanochtend met minister Dekker een overeenkomst ondertekend die de nieuwbouw van het Europolgebouw betreft, zodat er sprake is van aankleding. De inhoud van het boek waarover de heer De Wit sprak, ken ik niet, maar de inzet van het Nederlandse voorzitterschap zal zijn om met name de samenwerking beter gestalte te geven. Wij willen ons op praktische aspecten richten en nagaan waar zich bij de samenwerking de beperkingen en obstakels voordoen. (….)

(……)

Voor het volledige verslag zie:

http://www.tweede-kamer.nl/images/22_29898.doc

uit Wordt Vervolgd, Amnesty International
december 2003

Jelle van Buuren en Wil van der Schans

Criminaliteit internationaliseert in een hoog tempo. Waar politie en justitie nog steeds gebonden zijn aan nationale regels en grenzen, opereren criminele organisaties in flexibele netwerken die zich weinig aantrekken van zoiets oubolligs als landsgrenzen of nationaliteit. In reactie daarop zoeken de autoriteiten steeds meer de internationale samenwerking. Bij de internationale opsporing zijn de rechten van verdachten echter nogal eens het ondergeschoven kindje.

lees meer

Europese spionage

door Jelle van Buuren en Wil van der Schans

De Groene Amsterdammer, nr 13 , 27 – 3 – 2004

Na de aanslagen in Madrid klinkt alom de roep om een gezamenlijke Europese aanpak van de terreurbestrijding. Diezelfde roep klonk na de aanslagen van 11 september in de Verenigde Staten. Een indrukwekkende serie maatregelen en actieplannen werd gelanceerd, maar die blijken in praktijk weinig effect te hebben gesorteerd. Waarom lukt het de Europese Unie toch zo slecht om politie- en inlichtingendiensten te laten samenwerken?

lees meer

Na de aanslagen in Madrid klinkt alom de roep om een gezamenlijke Europese aanpak van de terreurbestrijding. Diezelfde roep klonk na de aanslagen van 11 september in de Verenigde Staten. Een indrukwekkende serie maatregelen en actieplannen werd gelanceerd, maar die blijken in praktijk weinig effect te hebben gesorteerd. Waarom lukt het de Europese Unie toch zo slecht om politie- en inlichtingendiensten te laten samenwerken? lees meer

bits of freedom 11/10/2003

In Paradiso, Amsterdam, zijn onder grote publieke belangstelling de Big
Brother Awards uitgereikt. Met de Awards zijn de persoon, het bedrijf, de
overheidsinstelling en het initiatief beloond die de privacy van burgers in
2003 het meest hebben geschaad. De 4 winnaars van 2003 zijn: minister van
Justitie Piet Hein Donner; meerdere advocatenkantoren die gebruik hebben
gemaakt van het handelsinformatiebureau Mariëndijk; de IND en het
wetsvoorstel voor een uitgebreide identificatieplicht.

De jury meent dat Donner een persoonlijke missie lijkt te hebben in het
ondermijnen van het recht op privacy. “Is het niet zo dat Donner keer op
keer gewag maakt van de noodzaak van een verschuiving in de balans tussen
privacy en veiligheid? Is het niet dezelfde minister van Justitie een vurig
pleitbezorger van de identificatieplicht voor pasgeboren baby’s (zij het
inmiddels vanaf 14 jaar)?”, aldus jurylid Lodewijk Asscher.

lees meer

Den Haag vergeet de alledaagse politiesamenwerking aan de grens

uit Binnenlands Bestuur
26 november 2003

In Limburg pioniert de politie volop met grensoverschrijdende politiesamenwerking. Dat moet ook wel, gezien de geografische ligging. Voor alledaagse obstakels worden pragmatische oplossingen gezocht. Maar daarbij stuit de politie vaak op de onnavolgbare logica van de Haagse bureaucratie. In Limburg moeten we wel Europees denken, anders overleven we niet.

Jelle van Buuren en Wil van der Schans

lees meer