Nijmeegs burgemeester Ter Horst zou veel voorzichtiger moeten omgaan met het opleggen van gebiedsverboden, meent Louis Seveke in De Gelderlander.

Twee weken geleden werden elf actievoerers aangehouden, nadat zij een leegstaand winkelpand aan de Marikenstraat hadden bezet. Zij wilden op die dag, de elfde Internationale Niet-Winkeldag, in het pand een zogeheten weggeefwinkel draaien. Aan het eind van de dag zouden ze, zo zeiden ze ook tegen de politie, het pand weer vrijwillig verlaten.

lees meer

Op 24 november stond op de opiniepagina een artikel van mijn hand onder de door de redactie gekozen kop ‘AIVD schiet tekort in uitvoering van kerntaken’. Minister Remkes reageerde in NRC Handelsblad van 3 december. Volgens Remkes zou mijn kritiek suggestief, tendentieus, misplaatst en ondeugdelijk zijn.
lees meer

ANP 11/12/2003

DEN HAAG, 11 december 2003- De identificatieplicht mag onder geen beding tot willekeur leiden. Een meerderheid van de Tweede Kamer vindt dat minister Donner (Justitie) er voor moet zorgen dat politieagenten niet zomaar mensen naar hun identiteitskaart gaan vragen, zonder dat daar aanleiding voor is.

Dat bleek woensdag tijdens de voortzetting van de behandeling van de uitgebreide identificatieplicht in de Tweede Kamer. Voor de SP en GroenLinks is de angst voor willekeur en discriminatie reden om de plicht af te wijzen. Een meerderheid van CDA, VVD, D66 en LPF heeft wel vertrouwen in de aanpak van Donner. De PvdA gaat waarschijnlijk ook akkoord. De ChristenUnie en de SGP zijn zeer kritisch.

De bewindsman benadrukte dat de politie straks makkelijker asociaal gedrag, zoals naroepen, beledigen en bespugen van voorbijgangers, kan beboeten. “Men kan zich nu terugtrekken in de anonimiteit van de groep en zich daar krachtig voelen.”

Nu staat de politie nog niet zo sterk als er verstoring van de openbare orde dreigt. Met de identificatieplicht kan de politie eerder ingrijpen. Bovendien maakt het de hulpverlening makkelijker om verwarde mensen op straat te helpen.

Iedereen heeft nog een jaar de tijd om een paspoort of identiteitskaart aan te schaffen. Ook een rijbewijs is een geldig identiteitsbewijs. Met ingang van 2005 moet iedereen vanaf veertien jaar zich te allen tijde kunnen legitimeren in de publieke ruimte. Kan of doet men dat niet, dan staat daar een boete van maximaal 2250 euro op. Het is op zichzelf niet strafbaar om geen identiteitskaart op zak te hebben.

“Maar het gevolg van de toonplicht is dat men altijd een pas bij zich moet hebben. Het risico is voor de burger”, zei Donner. Hij wees erop dat men ook in situaties terecht kan komen die niet het gevolg zijn van het eigen gedrag. “Men kan getuige zijn van een ongeval of misdrijf of betrokken raken bij een oploop.” Het is volgens de bewindsman niet de bedoeling dat men later het document alsnog toont. Na drie jaar volgt een evaluatie van de wet.

NRC Handelsblad 09/12/2003

Door een onzer redacteuren

DEN HAAG, 9 DEC.

Identificatie vanaf 14 jaar

De Tweede Kamer gaat in meerderheid akkoord met invoering van een algemene identificatieplicht voor iedereen, vanaf veertien jaar. Daarbij gaat het om toonplicht als de politie erom vraagt.

Er zal geen draagplicht worden ingevoerd. De identificatieplicht treedt in 2005 in werking.

lees meer

Privacy International
London, United Kingdom

An Open Letter to Members of the Eerste Kamer and Tweede Kamer concerning Justice Minister Donner’s identification proposals.

6th December 2003

Privacy International is writing this Open Letter to Members of both Chambers of the Netherlands Parliament to express our deep concern over Justice Minister Donner’s proposed ‘Wet op de uitgebreide identificatieplicht’. We believe these requirements will violate the European Convention on Human Rights and the UN Convention on the Rights of the Child.

By way of introduction, Privacy International (PI) www.privacyinternational.org is a human rights group formed in 1990 as a watchdog on surveillance by governments and corporations. Together with members in 40 countries, PI has conducted campaigns and research throughout the world on issues ranging from wiretapping and national security activities, to ID cards, video surveillance, data matching, police information systems, and medical privacy. We work with a wide range of parliamentary and inter-governmental organisations.

lees meer

Persverklaring Privacy International 05/12/2003
Privacy International stelde ook nog een Openbrief aan de leden van Tweede Kamer op.

PRIVACY INTERNATIONAL

MEDIA RELEASE

INTERNATIONAL OPINION CONDEMNS DONNER IDENTITY
PROPOSALS AS UNLAWFUL AND POINTLESS

Privacy watchdog threatens legal action against the Netherlands

5th December 2003

For immediate release

The London-based human rights watchdog Privacy International today warned that Justice Minister Donner’s proposed ‘Wet op de uitgebreide identificatieplicht’ will violate the European Convention on Human Rights. The organisation has vowed to take legal action in the courts if the Parliament approves the proposals.

lees meer

Samenwerking in de Europese opsporing

Jelle van Buuren en Wil van der Schans

Criminaliteit internationaliseert in een rap tempo. De ministers van Justitie van de lidstaten van de Europese Unie proberen als antwoord de Europese politie- en justitiesamenwerking vlot te trekken. Daarbij concentreren ze zich vooral op ingewikkelde trajecten om de wetgeving te harmoniseren. Het is echter maar helemaal de vraag of op dat gebied de oplossingen liggen. lees meer

Amnesty International
Jelle van Buuren en Wil van der Schans

Criminaliteit internationaliseert in een hoog tempo. Waar politie en justitie nog steeds gebonden zijn aan nationale regels en grenzen, opereren criminele organisaties in flexibele netwerken die zich weinig aantrekken van zoiets oubolligs als landsgrenzen of nationaliteit. In reactie daarop zoeken de autoriteiten steeds meer de internationale samenwerking. Bij de internationale opsporing zijn de rechten van verdachten echter nogal eens het ondergeschoven kindje. lees meer

Nieuw uitgave: Misleidende Methode

over hoe de AIVD vluchtelingen benadert

Misleidende methode begint met achtergrondinformatie over de positie van asielzoekers in Nederland en de procedures waarmee ze te maken krijgen.
Hoofdstuk 2 gaat over de Immigratie- en Naturalisatiedienst. De IND speelt een centrale rol in de asielprocedure en het horen van asielzoekers. Wat gebeurt er met de informatie uit de vertrouwelijke gehoren van asielzoekers? Welk onderzoek doet de IND zelf? En wat is hierbij de rol van het Bureau Bijzondere Zaken van de IND? Voor welke asielzoekers bestaat bijzondere belangstelling?
Centraal in hoofdstuk 3 staat de BVD (tegenwoordig AIVD) en de manier waarop deze dienst informatie verzamelt onder vluchtelingen. Wie benadert de BVD, en waarom juist deze mensen? Op welke manier gebeurt dat, en zijn degenen die benaderd worden om informatie te leveren gezien hun (kwetsbare) positie in staat om medewerking te weigeren? Is het voor hen mogelijk een inschatting te maken van de gevolgen van het praten met de BVD?
In hoofdstuk 4 onderzoeken we de samenwerking tussen de verschillende diensten die zich bezighouden met het verzamelen van informatie over asielzoekers en migranten. De IND, haar afdeling Bureau Bijzondere Zaken, de BVD, de Vreemdelingendienst en buitenlandse inlichtingendiensten azen allemaal op bepaalde informatie. Hoe werken zij samen? In hoeverre hebben zij toegang tot elkaars informatie, en is er overleg? Is deze samenwerking inzichtelijk en controleerbaar, of kunnen asielzoekers en migranten alleen maar hopen dat informatie over hen niet bij de inlichtingendienst van hun land van herkomst terechtkomt?
In de conclusies komen de lijnen uit de voorgaande hoofdstukken samen en kijken we naar de ontwikkelingen op dit gebied die plaatsvonden in de onderzoeksperiode, van de publicatie van De vluchteling achtervolgd (begin jaren negentig) tot in het begin van de nieuwe eeuw. Wat is er in die tijd veranderd? En waar gaat het naartoe?

lees meer

Nieuw uitgave: Misleidende Methode
over hoe de AIVD vluchtelingen benadert

Misleidende methode begint met achtergrondinformatie over de positie van asielzoekers in Nederland en de procedures waarmee ze te maken krijgen.
Hoofdstuk 2 gaat over de Immigratie- en Naturalisatiedienst. De IND speelt een centrale rol in de asielprocedure en het horen van asielzoekers. Wat gebeurt er met de informatie uit de vertrouwelijke gehoren van asielzoekers? Welk onderzoek doet de IND zelf? En wat is hierbij de rol van het Bureau Bijzondere Zaken van de IND? Voor welke asielzoekers bestaat bijzondere belangstelling?
Centraal in hoofdstuk 3 staat de BVD (tegenwoordig AIVD) en de manier waarop deze dienst informatie verzamelt onder vluchtelingen. Wie benadert de BVD, en waarom juist deze mensen? Op welke manier gebeurt dat, en zijn degenen die benaderd worden om informatie te leveren gezien hun (kwetsbare) positie in staat om medewerking te weigeren? Is het voor hen mogelijk een inschatting te maken van de gevolgen van het praten met de BVD?
In hoofdstuk 4 onderzoeken we de samenwerking tussen de verschillende diensten die zich bezighouden met het verzamelen van informatie over asielzoekers en migranten. De IND, haar afdeling Bureau Bijzondere Zaken, de BVD, de Vreemdelingendienst en buitenlandse inlichtingendiensten azen allemaal op bepaalde informatie. Hoe werken zij samen? In hoeverre hebben zij toegang tot elkaars informatie, en is er overleg? Is deze samenwerking inzichtelijk en controleerbaar, of kunnen asielzoekers en migranten alleen maar hopen dat informatie over hen niet bij de inlichtingendienst van hun land van herkomst terechtkomt?
In de conclusies komen de lijnen uit de voorgaande hoofdstukken samen en kijken we naar de ontwikkelingen op dit gebied die plaatsvonden in de onderzoeksperiode, van de publicatie van De vluchteling achtervolgd (begin jaren negentig) tot in het begin van de nieuwe eeuw. Wat is er in die tijd veranderd? En waar gaat het naartoe?

De vluchteling als informant

Uitzending van 7 november van het VPRO progamme Argos over het binnenkort te verschijnen boek: Misleidende Methode waarin we verslag doen van een onderzoek naar de wijze waarop de AIVD asielzoekers benaderd
In de uitzending komen drie verhalen aan bod die ook in het boek terugkomen.

Kamervragen SP over hoe de AIVD vluchtelingen werft

De kamervragen zijn op 11 november ingediend naar aanleiding van de uitzending van Argos over het binnenkort te verschijnen boek: Misleidende Methode.

Convenant tussen de AIVD en de IND

Op 19 juni sloten de AIVD en de IND een convenant over nauwere samenwerking

Onderzoek van de regering naar mogelijkheid invoeren veiligheidstoets bij vreemdelingen
Justitie.nl

De ministerraad heeft op voorstel van minister Verdonk voor Vreemdelingenzaken en Integratie ingestemd met een onderzoek naar de haalbaarheid van de invoering van een nationale veiligheidstoets in de vreemdelingenketen. Een dergelijke toets houdt in dat met gebruik van risicoprofielen en gesystematiseerde bestandsvergelijking tussen de verschillende organisaties in de vreemdelingen- en veiligheidsketen alle toelatingsaanvragen getoetst worden op de risico’s voor de nationale veiligheid die de toelating van de vreemdeling met zich mee brengt. Het kabinet reageert hiermee op de aanbevelingen in het advies ‘Vreemdelingenbeleid en Terrorismebestrijding’ van de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ).

AIVD in de rechtszaal
Donner wil bewijsmateriaal AIVD wettig maken

Ravage nr 9, 27 juni 2003
door Wil van der Schans

Tot tweemaal toe leidde rechtszaken tegen vermeende moslim-terroristen in Rotterdam, die gebaseerd waren op informatie van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) tot vrijspraak van de verdachten. Dit deed de discussie weer oplaaien over een wetswijziging, die mogelijk moet maken dat informatie van de AIVD gebruikt kan worden in processen tegen terroristen. Minister van Justitie Donner kondigde op 20 juni aan een wetswijziging voor te bereiden. Glijdt Nederland alsnog af naar een geheime dienststaat?

Notitie informatie van inlichtingen en veiligheidsdiensten in strafproces
Justitie.nl

Tijdens de eerste termijn van het algemeen overleg over de notitie ‘Terrorisme en de bescherming van de samenleving’ (Kamerstukken II 2002/2003, 27 925, nr. 94) en enkele andere stukken inzake de bestrijding van het internationaal terrorisme dat plaatsvond op 30 september jl. is mij verzocht Uw Kamer een samenhangende notitie te doen toekomen over het gebruik van informatie van inlichtingen- en veiligheidsdiensten in het strafproces. Voorts is mij verzocht deze notitie zo mogelijk nog voor de tweede termijn van het algemeen overleg aan Uw Kamer toe te zenden. Tegen toezending van een dergelijke notitie binnen de voorgestelde tijdspanne heb ik tijdens het overleg ingebracht dat in dat geval de notitie vooruit zou lopen op rechtspraak waarin het gebruik van AIVD-informatie in het strafproces aan de orde is. Uw Kamer heeft hiervoor begrip getoond, maar vroeg mij wel om binnen de gestelde termijn een overzicht te verstrekken van de onderwerpen die in de samenhangende notitie worden besproken. Gaarne voldoe ik met het onderstaande aan dit verzoek.

Gemeenschappelijk Controle Orgaan Europol presenteert eerste activiteitenverslag
College Bescherming PersoonsgegevensHet Gemeenschappelijk Controle Orgaan (GCO) voor Europol presenteert op 23 oktober 2003 zijn eerste activiteitenverslag. Het GCO is een onafhankelijk orgaan dat toezicht houdt op de verwerkingen van persoonsgegevens binnen de Europese politiedienst Europol. In het GCO zitten afgevaardigden van privacytoezichthouders uit de 15 EU-lidstaten. De afgelopen jaren heeft het GCO veel tijd gestoken in het ontwikkelen van verschillende methoden om toezicht te houden op de bescherming van persoonsgegevens en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer bij Europol. Er is onder andere een begin gemaakt met het regulier uitvoeren van audits naar de verwerkingen van bij Europol. Het activiteitenverslag bestrijkt de eerste vier jaar van het bestaan van het GCO en geeft een uitgebreid overzicht van privacy-issues in relatie tot het werk van Europol.

Nationale Sigint Organisatie opgericht
Security.nl
Jelle van Buuren

De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst AIVD en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst MIVD gaan bij de onderschepping van satellietcommunicatie samenwerken in een nieuwe organisatie: de Nationale Sigint Organisatie NSO. Dat blijkt uit een convenant tussen de MIVD en de AIVD dat op 13 oktober is gepubliceerd. De nieuwe organisatie wordt opgericht om de satellietinterceptiecapaciteit ten behoeve van terrorismebestrijding uit te breiden. Dat is een van de actiepunten die de regering heeft opgenomen in het actieplan terrorismebestrijding en veiligheid, dat de regering aannam na de aanslagen van 11 september 2001.

Mevis erkent schaduwzijden van advies: “het gevaar zit vooral in de perfectie”
Netkwesties.nl

Minister Donner van Justitie stuurde onlangs de ontwerpwet Gegevensvergaring in de Informatiemaatschappij naar de Raad van State. Het rapport-Mevis lag hieraan ten grondslag. Maar professor Mevis bekijkt het ook van de andere kant: “Ik ben huiveriger geworden voor meer bevoegdheden voor de politie.” Paul Mevis, hoogleraar strafrecht van de Erasmus Universiteit Rotterdam en voorzitter van de commissie die het voorstel voorbereidde, schat dat ruim 80 procent van het rapport van zijn commissie Strafvorderlijke gegevensvergaring is opgenomen in de wetgeving. Het gevolg: bedrijven en instellingen zijn straks verplicht om persoonsgegevens af te dragen als de politie hierom vraagt. Professor Mevis zweeg tot nu toe, maar sprak met Netkwesties open over zijn overwegingen.

Identificatieplicht wordt uitgebreid, Wetsvoorstel naar Tweede Kamer
19 september 2003
Justitie.nl

Minister Donner heeft, mede namens minister Remkes van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het wetsvoorstel dat de uitbreiding van de identificatieplicht regelt naar de Tweede Kamer gestuurd. Het kabinet besloot vorig jaar tot invoering van een identificatieplicht als onderdeel van een breed pakket aan maatregelen om de rechtshandhaving te versterken. De leeftijd waarop de identificatieplicht ingaat, is gesteld op veertien jaar.

wrong time, wrong place?
Nederlandse jongen dreigt naar Zweden te worden uitgeleverd

In de ochtend van 14 juni 2001 begon er in Zweden, in de stad Göteborg, een Eurotop. Maarten was die nacht in de stad aangekomen en had de pech een slaapplaats te hebben gekozen in een door de gemeente toegewezen school die op die ochtend omsingeld werd door de politie voor een massa-arrestatie van alle (ongeveer 240) mensen die zich op die plek bevonden. Hij werd gearresteerd en naar Nederland gedeporteerd. Ongeveer vier maanden later kreeg hij bericht van een Zweedse groep voor de ondersteuning van hen die na de Eurotop waren aangeklaagd; hij zou internationaal worden gezocht voor zware ordeverstoring en geweldpleging tegen een agent. Na enige navraag bleek dat hij inderdaad gezocht wordt.

Resolutie van de Europese Raad betreffende de beveiliging van de bijeenkomsten van de Europese Raad en andere vergelijkbare evenementen
Enfopol 92, 4 november 2002

Hiernieuwde afspraken over het uitwisselen van persoonsgegevens ‘van personen of groepen op weg naar het evenement van wie op goede gronden wordt aangenomen dat zij de lidstaat willen betreden met het oogmerk de openbare orde en de veiligheid rond het evenement te verstoren, dan wel strafbare feiten in samenhang met het evenement willen begaan.’

Engelse politie zet anti-terrorismewetten tegen activisten
Statewatch.org

The Metropolitan Police are using anti-terrorist legislation against protesters demonstrating at Europe’s biggest annual arms fair which was opened today by Geoff Hoon, UK defence minister, in London’s Docklands. The police have invoked Section 44 of Terrorism Act 2000 which allows assistant chief constables (or the commander in the case of the Metropolitan police) to authorise extended stop and search where they “consider it expedient for the prevention of acts of terrorism”.

Casualty of War: eight weeks of counter-terrorism in rural England
liberty-human-rights.org.uk

“Casualty of War: eight weeks of counter-terrorism in rural England”, report by Liberty, Gloucestershire Weapons Inspectors and Berkshire Citizens Inspection Agency (CIA): July 2003

Police questioned over terror act use
bbc.co.uk

Home Secretary David Blunkett has ordered police to explain why they used anti-terrorism legislation against protesters at Europe’s biggest arms fair.

Planet 27/11/2003

Gepubliceerd op donderdag 27 november 2003

(P7) De introductie van biometrie voor identificatie is niet per se de perfecte oplossing voor de groeiende problemen met de vaststelling van de identiteit van personen. Dat vindt minister Donner. Minister van Justitie Piet Hein Donner sprak zojuist tijdens het ITeR-eindcongres: de oogst van acht jaar ITeR (doc) van het Nationaal Programma Informatietechnologie en Recht (Iter) in het Kurhaus in Scheveningen.

“Omdat het recht lijdt tot open, uniforme en voorspelbare identiteitscontroles, kan een identiteitsfraudeur zich daaraan aanpassen en ook de biometrische hindernis nemen”, aldus Donner. De minister was overigens niet lijfelijk aanwezig op het congres maar stuurde een videoband, en noemde die “een toepassing van de mogelijkheden van de moderne techniek.”

lees meer

Ravage nr 9, 27 juni 2003
door Wil van der Schans

Tot tweemaal toe leidde rechtszaken tegen vermeende moslim-terroristen in Rotterdam, die gebaseerd waren op informatie van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) tot vrijspraak van de verdachten. Dit deed de discussie weer oplaaien over een wetswijziging, die mogelijk moet maken dat informatie van de AIVD gebruikt kan worden in processen tegen terroristen. Minister van Justitie Donner kondigde op 20 juni aan een wetswijziging voor te bereiden. Glijdt Nederland alsnog af naar een geheime dienststaat?

lees meer

Den Haag vergeet de alledaagse politiesamenwerking aan de grens

Jelle van Buuren en Wil van der Schans

In Limburg pioniert de politie volop met grensoverschrijdende politiesamenwerking. Dat moet ook wel, gezien de geografische ligging. Voor alledaagse obstakels worden pragmatische oplossingen gezocht. Maar daarbij stuit de politie vaak op de onnavolgbare logica van de Haagse bureaucratie. ‘In Limburg moeten we wel Europees denken, anders overleven we niet.’ lees meer

AIVD schiet tekort in uitvoering van kerntaken
24 – 11 – 2003
NRC
Door Louis Sèvéke (OBIV)

Zolang de informatie van de inlichtingendienst AIVD niet betrouwbaar genoeg is, is het geen goed idee met nieuwe repressieve wetgeving op het terrein van terroristische misdrijven te komen, meent Louis Sèvéke.
Over de aansturing van en de controle op de inlichtingendienst AIVD is de afgelopen maanden weer veel te doen geweest. Helaas is minder aandacht uitgegaan naar de kernactiviteit van de dienst: levert hij voldoende, juiste en betrouwbare informatie om het hoofd te bieden aan allerhande bedreigingen van de staatsveiligheid? Internationaal bestaat er juist op dat vlak veel commotie. Begonnen de Amerikanen en de Britten immers niet een oorlog op grond van onjuiste of gemanipuleerde inlichtingen?

lees meer

NRC Handelblad

Zolang de informatie van de inlichtingendienst AIVD niet betrouwbaar genoeg is, is het geen goed idee met nieuwe repressieve wetgeving op het terrein van terroristische misdrijven te komen, meent Louis Sèvéke. lees meer