Als Autonoom en fel gekant tegen het koninklijke huis hebben wij vaak kritiek op het gebrek aan moderniteit van de monarchie met haar erfopvolging. Toch hebben we uw werk altijd op haar waarde weten te schatten. We leefden mee met de tenenkrommende teksten die u bij diverse aangelegenheden heeft moeten voorlezen, waarbij u probeerde al uw ziel en zaligheid daar in te leggen. We leefden mee op de momenten dat we wisten dat het u aan het hart ging, niet met de rode pen een streep door de tekst te kunnen halen. Het ging ons ook aan het hart dat u met uw kwaliteiten niet de mogelijkheid had zelf uw teksten te schrijven, componeren en van flair te voorzien. Toch, Beatrix, waren wij geschokt van uw toespraak tijdens het banket met de Russische president Poetin op dinsdag 1 november 2005. Geschokt omdat we meer van u hadden verwacht. We hadden u hoger in geschat, hoger geacht. Dat de gladjakkers uit Kabinet en Kamer zulke teksten schrijven verbaasd ons niets en dat u dat moet voorlezen daarin leven wij met u mee. Maar dat u op het moment van voorlezen niet even uw gevoel liet spreken stak ons. Waar was de flair die zo kenmerkend was voor uw wijlen echtgenoot Claus, waar was de passie die u kon uiten met een Clausiaanse stropdassen truck. Waar was de compassie met allen die lijden en geleden hebben, wij verbazen ons.

Waarom las u het voor die lovende woorden over zijn strijd tegen het terrorisme. Waarom lauwerde u president Poetin. Waarom kuste u bijna de schoenen van deze machtswellustige dictator uit het Oosten. Dat de gladjakkers uit Den Haag en de zo genoemde captains of industry die in werkelijkheid matrozen op de wereldmarkt zijn alleen voor handel en Euro gaan dat weten zo langzamerhand wel, maar u onze Constitutionele vorstin, moeder des vaderlands, vrouw van het volk, hoeder van de burgerij, nee van u hadden we meer waardigheid, meer visie en gevoel verwacht. Waarom niet dat ene moment ter nagedachtenis van uw echtgenoot, een hik in het protocol, een overweging die nog lang zal nadreunen in diplomatieke kringen. Waarom verkocht u deze gewiekste, ondemocratische, wrede, gluiperige paljas niet een draai om de oren. Een draai die zijn oren zou rood doen opgloeien en hem nog lang zou doen beseffen dat niet iedereen buigt voor zijn geweld.

Het woord mensenrechten. Dat verwachtten wij te horen in uw verhaal, maar deze leek uit de laatste editie van de dikke van Dale geschrapt. Wij probeerden het bijna uit u te trekken, maar nee het woord lijkt uit de strijd tegen het terrorisme te zijn gegumd. Waarom Beatrix, waren uw gedachten niet bij oud Yukos topman Michael Chodorkovsky die het machtsmisbruik van de regering Poetin aan levende lijve meemaakt. Deze man die ook tot de welgestelde elite van de wereld behoord moet u toch kennen, leek het ons anders dan de vrouwen en moeders van Beslan in de republiek Noord-Ossetie die verder van uw kringen afstaan. U zult nu zeggen, maar die school, het drama, de gijzeling, de afschuwelijke taferelen die onze huiskamer in rolden in de eerste dagen van september 2004 dat was toch de schuld van de terroristen. De terroristen die tegenwoordig van alles de schuld krijgen. Nee, Beatrix, we leven niet in een Western wereld waar je goed en kwaad hebt zoals Bush, Blair, Balkenende en Poetin u doen geloven. De wereld is gelukkig complexer en geen fairytale, wij hadden van u verwacht dat u dat zou weten, beseffen, gebruiken tijdens uw toespraak. Driehonderd mensen onder wie vele kinderen stierven tijdens de bestorming van de school in Beslan door de zogenaamde Russische veiligheidstroepen. Maar Beatrix, neem van ons aan enige veiligheid brengen deze troepen niet zoals ook de zogenaamde bevrijding van de gijzeling van de bezoekers van een Moskous theater in 2002 kunnen beamen. Na de vrouwen en moeders uit Beslan die vragen hebben over het drama, zegt Sjamil Basajev in een interview met ABC Nightline dat de slachting in Beslan de schuld is van Poetin die daarop ABC de mond snoerde. Deze president, die het vrije woord de kop in drukt heeft u de hand geschud en lovende woorden toegewuifd. Deze man bezit geen greintje waardigheid en oprechtheid. Wel de Tsjetsjeense strijder Sjamil Basajev. Hij die eerlijk in het interview met ABC toegeeft dat hij terrorist is. Hij die ook zegt wat wij allen kunnen zien dat die zogenaamde president van het Russische volk bereid is een heel volk naar een andere wereld te helpen, een trots volk dat besloten heeft tot de laatste snik te vechten. Door Tsjetsjenen en anderen die zich tegen deze dictator verzetten terroristen te noemen en elke dialoog met geweervuur te beantwoorden, reduceren wij de wereld tot een Robocop of John Wayne film.

Nee, Beatrix de wereld zit complexer in elkaar en is niet te verklaren in goodies en baddies zoals al die slijmerige mannen om u heen u presenteren. Wij zijn misschien het Tsjetsjeense volk al helemaal vergeten en straks het drama van Beslan dat door de politiek kruiperig wordt gebruikt in haar strijd tegen het terrorisme. De vrouwen en moeders in Beslan hebben dezelfde vragen die wij hebben en die we hadden verwacht dat u die ook zou hebben. Waarom? Waarom is er geen diepgaand onderzoek, waarom geen inzicht in de undercover operaties en de geruchten over betrokkenheid van de Russen bij het aanzetten tot of het organiseren van het gijzelingsdrama. Waarom, Beatrix sluit u de oren en ogen voor feiten en leest u een fairytale verhaal voor alsof u de prins der duisternis Poetin op de mond gaat kussen. Herinnert u zich ook niet meer de bomaanslagen in Moskou in 1999 waarbij honderden mensen stierven die natuurlijk meteen aan de terroristen uit Tsjetsjenië werden toegeschreven, maar waarvan nu steeds duidelijker wordt dat de FSB, de Russische AIVD, de oude broodheren van Poetin achter de aanslagen zat. Of sluit u ook de ogen voor de werkelijke wereld.

Beste Beatrix, wij zijn niet zo bekend als Ayaan Hirsi Ali die op de voorpagina van de Volkskrant haar liefdes verklaring aan Theo van Gogh mag schrijven onder de kop lieve Theo. Maar ons hart ligt bij de vrouwen en moeders uit Noord-Ossetie, Tsjetsjenië en Moskou als u die lovende woorden aan Poetin wijdt. Ons hart krimpt dan, breekt en doet pijn over zoveel onbenulligheid en platte retoriek die u voorleest in naam van ons.