Een 25-jarige vreedzame dierenrechtenactivist heeft onlangs inzage gekregen in zijn persoonsdossier van de AIVD. De man constateerde na bestudering wat hij al wist, namelijk dat de RID opvallend vaak zijn gangen is nagegaan. Verontrustend maar geen reden om paranoia te worden.
Op 15 september 2014 ontving ik een brief met daarin het resultaat van mijn verzoek enkele maanden eerder om een inzage in het dossier dat de AIVD over mij heeft aangelegd. Verpakt in een envelop met een gat erin en dichtgeplakt met een stuk plakband trof ik een map aan met de streepjescode van aankoop er nog op geplakt.
Dit was het deel van het dossier dat de geheime dienst met mij wilde delen. De inhoud maakt duidelijk dat de AIVD in ieder geval informatie over mij heeft verzameld vanaf mijn 16e jaar, ben inmiddels 24 jaar oud. In de begeleidende brief, ondertekend door M.J. Kuipers, wordt het volgende gesteld:
‘Gelet op het onderstaande heb ik ten aanzien van uw verzoek het volgende besloten:
– Voorzover [sic] het een verzoek tot kennisneming van actuele gegevens betreft wijs ik uw aanvraag af en
– Voorzover [sic] het een verzoek tot kennisneming van niet-actuele gegevens betreft wijs ik uw aanvraag (deels) toe.’
Persoonsdossier
Hoewel de inlichtingendiensten geen verslagen hebben toegevoegd van bepaalde acties die ik heb gevoerd en van bijvoorbeeld het bezoek aan mijn ouders, heb ik van andere protesten wel meerdere verslagen mogen ontvangen. Bij een verslag van een protestactie van negen personen bij het biotechnologische bedrijf Sartorius op 18 april 2007 in Nieuwegein wordt mijn naam vermeld. Bij een protest tegen het congres Eurotox op 7 oktober 2007 word ik aangehouden.
Tijdens een demonstratie tegen Circus Renz moest ik mij legitimeren omdat ik daarbij woordvoerder was. Het Meldingsformulier over deze actie maakt duidelijk dat de RID de gehele tijd onze demonstratie heeft geobserveerd. ‘Haar personenauto, Renault Megane, blauw, …, parkeerde in een parkeervak voor het NS-station in Roermond en dat zich kort daarop een groep van zeven personen bij haar voegde.’ Deze persoon is vervolgens weer weggereden en heeft niet deelgenomen aan de actie, maar de gegevens over haar auto zijn wel in het dossier beland.
Zodra we met drie personen tezamen komen om flyers uit te delen tegen het gebruik van dieren door circus Herman Renz in Weert, wordt door ‘op het NS-station aanwezige collega´s van de politie Weert de personalia van de drie actievoerders gecontroleerd.’ Het verslag over een legale flyer-actie waarin ik sta vermeld, wordt toegevoegd aan mijn persoonsdossier.
De inlichtingendienst RID volgt mij ook naar een protestactie bij het bedrijf Notox in Den Bosch, waar wij in een vak achter dranghekken moeten staan. Ik word herkend door de politie Den Bosch. Ook bij een antiracisme demonstratie op 14 juni 2008 in Amsterdam word ik herkend, de notitie hiervan belandt in mijn dossier. De RID was verbaasd dat er meerdere dierenrechtenactivisten aanwezig waren bij deze demonstratie: ‘Opvallend is dat er nu meer mensen aanwezig leken te zijn die normaal gesproken alleen bij acties/demonstraties in het kader van dierenrechtenactivisme worden gezien.’
Ook informatie betreffende demonstraties in België waaraan ik heb deelgenomen, wordt genoteerd. Mijn aanwezigheid in Wilrijk bij een actie wordt vermeld door de landelijke dienst van de KLPD en verstuurd aan de AIVD. Soms blijkt mijn naam slechts te zijn gekoppeld aan een demonstratie, zoals op 19 en 20 februari 2009. Zo flyeren we bijvoorbeeld op 19 februari 2009 tegen het extreem-rechtse Voorpost hetgeen mij een vermelding oplevert in de database over activisten van politie- en inlichtingendiensten. Die observaties variëren van Amsterdam tot Maastricht en van Den Bosch tot Wilrijk.
Soms bevat het Meldingsformulier van de RID een verslag van een demonstratie: ‘Op 28 februari heeft zich wederom op het stationsplein te Maastricht een groep demonstranten verzameld.’ Ik was hierbij een van de organisatoren. Soms is het slechts een vermelding van de plaats en het thema van de demonstratie met een lijst namen: ‘Bij de SHAC demonstratie op het Beursplein te Amsterdam zijn op 23 februari 2009, de volgende personen gezien.’ Soms staan er details bij over mij. Op 2 januari 2009 werd opgemerkt dat ik met de fiets kwam, dat ik op 1 maart 2009 stond te flyeren en dat ik enkele keren gebruik heb gemaakt van de megafoon.
Niet paranoïa
Nadat ik mijn persoonsdossier heb bestudeerd, besefte ik pas dat er behoorlijk wat informatie over mij en de acties waaraan ik heb deelgenomen is verzameld door de inlichtingendienst RID. Dit verbaasde me overigens niet. Nederland staat bekend als een land waar op je wordt gelet door de overheid. Ik vind het wel erg dat zij zoveel tijd en geld spenderen aan het volgen en rapporteren van vreedzame acties/activisten, het uitdelen van folders en andere legale activiteiten, terwijl er aan alle kanten moet worden bezuinigd.
Paranoïde voel ik me er helemaal niet door. Ik ben buitenparlementair actief omdat ik mijn mening wil uiten en niet afhankelijk wil zijn van politici die meestal hun woord niet nakomen. Blijkbaar is dat reden genoeg om mij eindeloos in de gaten te houden omdat ik de ‘gevestigde orde, regels en wetten’ in gevaar zou kunnen brengen. Veel respect voor de democratische spelregels toont dit systeem van controle en intimidatie niet, en blijkbaar is de staat bang voor haar burgers wat me eigenlijk nog meer verontrust. Dit weerhoudt mij echter niet de straat op te blijven gaan tegen dierenleed waar dan ook in Nederland.
artikel als pdf
bijlage bij de schaduw van de staat
Wijkagent: Gaat u soms naar de NSS-top?