In dit chronologische overzicht van benaderingen binnen ‘de beweging’ zijn de 58 benaderingen opgenomen die ons bekend zijn over de afgelopen 3 jaar. Voor zover de gevallen nog niet eerder waren gepubliceerd, hebben we als dat mogelijk was iedereen toestemming gevraagd voor deze publikatie. Mensen die elders in de brochure ook genoemd worden, zijn hieronder met dezelfde schuilnaam opgenomen.
Infiltranten die ontmaskerd zijn, waren al eerder met hun echte naam in de publiciteit, dat hebben we zo gelaten. Benaderingsgevallen de die uitsluitend in dit overzicht voorkomen hebben geen naam. Als in deze lijst BVD-ers en PID-ers bij naam genoemd worden, zijn dat de namen waarmee zij zich zelf voorstelden. 1. Januari 1987, Nijmegen, PID.

Ouders van een jongen krijgen de PID op bezoek, met de vraag of ze hun zoon willen polsen. De jongen zou van werk voor de politie zeker niet slechter worden. Hij voelde hier echter niets voor.

2. Januari 1987, Haarlem, PID.

Gescheiden vrouw wordt tweemaal benaderd met de vraag of ze niet wat wil bijverdienen door in het vrouwenhuis te infiltreren.Ze heeft geen interesse.

3. Januari 1987, Zwanenburg, PID.

Een aantal leden van de aktiegroep de lastige Zwanenburger krijgt ‘huisbezoek’ van PID-ers, die een goed gesprek willen over de ‘7 plagen-kapmpagne’ tegen de uitbreiding van Schiphol.

4. Januari 1987, Nijmegen, PID.

Jongen wordt hardhandig aangehouden voor kladden en belandt een nacht in de cel. De volgende morgen excuses: “Om dit soort dingen te voorkomen hebben we meer informatie nodig, dan kunnen we de organisatoren pakken i.p.v. jou”. Hij moest naar de ontruiming van de Mariënburcht gaan en goed kijken wie wat deed. Hij is er niet op ingegaan.

5. Januari 1987, Nijmegen, PID

Omdat haar vader hartpatiënt is, benaderen ze haar via een ander familielid. Tijdens een afspraak op het politieburo wordt ze gepolst over een vriendin van haar die de politie wil werven als informante met oog op de komende ontruiming van de Mariënburcht. De vrouw verklaart na een korte diskussie niet mee te willen werken.

6. Maart 1987, Nijmegen, PID.

De politie brengt een drie uur durend bezoek aan de ouders van een jongen die ze willen benaderen. Ze vertellen de jongen tijdens de afspraak dat als ze van tevoren weten dat er ergens een brandende barrikade komt, de troep na afloop sneller kan worden opgeruimd. Ze hadden hem gevonden via het zogenaamd tweesporenonderzoek (strafrechtelijk- en inlichtingenonderzoek naast elkaar) naar aanleiding van de Mariënburcht. Hij wil niet.

7. Maart 1987, Nijmegen, BVD

Een man die zich als BVD-er legitimeert spreekt op een winkelstraat een vrouw aan die in een groot kraakpand woont. De vrouw wordt ontzettend kwaad en na een tijdje kiest de man het hazepad.

8. April 87, Nijmegen/Ede, PID

Na de ontruiming van de Mariënburcht krijgt een meisje bezoek van twee heren die zich voorstellen als ‘Jan en Dick’. Om geweld bij akties te voorkomen zou zij in hun opdracht mee moeten naar de anti-kernenergiedemonstratie in Borsele, de werkelozenbezetting van het Catshuis. F 100,- per keer (“dat liegt er toch niet om”), geen moeilijkheden bij eventuele arrestatie. Ze ziet er toch vanaf.

9. Mei 1987, Nijmegen, PID

Als herhaalde pogingen hem via zijn ouders te bereiken mislukken, belt Nieuwhuis een jongen zelf op voor een afspraak en een kop koffie op het hoofdburo. Zijn auto was gesignaleerd bij kraakpanden, de diskussie gaat over geweld bij akties en de Mariënburcht. Een tweede gesprek had geen zin vanwege gebrek aan enthousiasme van de jongen. Als de jongen enige tijd later 3 dagen in een cel zit vanwege een boete, probeert Nieuwhuis het nog een keer. De PID-er krijgt te horen dattie op moet rotten.

10. Augustus 1987, Amsterdam, BVD/MARID.

Hans krijgt bezoek van ‘Bert en Peter’ van Binnenlandse Zaken. Vanwege zijn marine-verleden waren ze erg geïnteresseerd in zijn antimilitaristische aktiviteiten bij BONK en AMOK. Er werd geld aangeboden en ook nog geïnformeerd naar zijn buurt, de krakers in de Amsterdamse Staatsliedenbuurt.

11. Januari 1988, Nijmegen, PID

Klemgereden door de politie en meegenomen naar het buro. Voor technisch onderzoek halen ze zand onder zijn schoenen vandaan, haren uit zijn hoofd en worden vingerafdrukken genomen. Dit alles binnen een uur, hij zou verdacht zijn van slangensnijden. Volgt nog een verhoor over akties van de laatste jaren, terug tot de Mariënburcht en de rol van bepaalde mensen daarin. Kwaad eist hij vrijgelaten te worden en staat even later, zonder aanklacht, op straat.

12. Januari 1988, Nijmegen, PID

Een man die begin jaren ’80, ten tijde van de ontruiming van de Piersonstraat in Nijmegen woonde, maar nu buiten de stad, werd benaderd om te gaan infiltreren in de kraakbeweging. Dat was makkelijk want hij kende nog mensen in de kraakbeweging, wisten ze. De man is hier niet op ingegaan.

13. Februari 1988, Den Bosch, BVD.

Student aan de sociale akademie werd gevraagd te gaan werken voor de BVD, te infiltreren. Zelf was hij niet aktief, maar er werd gerefereerd aan een recente stoplichten-sabotage aktie. Meer informatie zou volgen in een tweede gesprek, dat nooit plaatsvond.

14. Februari 1988, Nijmegen, PID?

Een man die zich verder niet voorstelde of legitimeerde nodigde jongen bij hem thuis uit voor een ritje naar Beek-Ubbergen. De politie wilde graag juiste inschattingen over de komende Arkstee-ontruiming. De jongen werd gekonfronteerd met zijn militaire diensttijd, maar dat was niet echt een zwakke plek. Hij bleef weigeren.

15. Maart 1988, Nijmegen, PID

Een jongen wordt op straat benaderd door iemand die graag over de Arkstee wil praten. In ruil daarvoor weet de PID-er wel een oplossing voor zijn huisvestingsproblemen. De jongen weigerde, ook toen de man later nog een keer opbelde.

16. Maart 1988, Nijmegen, PID/BVD

Vlak voor de Arkstee-ontruiming wordt een jongen benaderd. Hij maakt bandopnames van het tweede gesprek dat vooral over de hoogte van de vergoeding gaat die hij wil hebben voor het doorgeven van ‘sfeerplaatjes’ van aktie-vergaderingen over de Mariënburcht. Hij komt niet veel te weten en zal er niet rijk van worden. Doet het dus niet.

17. Mei 1988, Amsterdam, LCT/BVD

Liesbeth woonde bij gearresteerde RARA-verdachten in huis. Haar moeder moest haar overhalen om met de politie te gaan praten over haar huisgenoten. De telefonische gesprekken tussen moeder en dochter waren later letterlijk terug te vinden in de tap-verslagen van het LCT.

18. Mei 1988, Amsterdam/Groningen, BVD

Als een vriend van haar in het buitenland is opgepakt, staat vrijwel onmiddellijk een BVD-meneer bij haar op de stoep. Hij maakt gebruik van haar verwarring en geeft details die zij zelf nog niet wist. Hij wil wel graag meer achtergronden over de vriend en diens bekenden horen, maar die krijgt hij niet.

19. Juli 1988, Nijmegen, PID

Politie aan de deur op het postadres van een aktievoerster. Of de bewoonster daar een keer wil praten over deze dame. Bij het uiteindelijke gesprek is ineens ook haar moeder aanwezig. Onder druk geeft ze wat informatie over huisgenoten.

20. Najaar 1988, Nijmegen, PID

Aangehouden bij winkeldiefstal, valse naam opgegeven, ze wisten toch wie hij was. Rondleiding in de autowerkplaats en een ritje naar een wegrestaurant voor een ‘vrijblijvend kopje koffie’. Diskussie over geweld als aktiemiddel schiet niet op. Ander thema is: hoe kom je van de drugs af. Ook pogingen tot een tweede afspraak meteen de volgende dag leiden tot niets.

21. Najaar 1988, Amsterdam, BVD/LCT

Twee weken geleden was er ingebroken, maar de politie bleek nu voor iets anders te komen. De BVD-er maakte op nogal intimiderende manier gebruik van privé-informatie om hem ertoe te dwingen dingen te vertellen over de RARA. Deed hij niet.

22. Oktober 1988, Nijmegen, PID/Vreemdelingendienst

Anderhalf jaar eerder was Irene op bezoek bij de vreemdelingendienst bij iemand die was opgepakt bij de artikel 140-demonstratie. Nu kwamen ze langs en wilden ineens dringend een afspraak. Of ze bereid was informatie door te geven over kraken en akties. Niet om mensen op te pakken, maar om konfrontaties te vermijden. Niemand zou er ooit achter kunnen komen. Een tweede gesprek, met koffie aan de snelweg, leidt tot niets.

23. November 1988, Amsterdam, BVD

Vriendschap met een in kraakkafee Vranckrijk aktieve dame is handig te gebruiken om daar binnen te komen, weer aktiever te worden. Francien krijgt een cursus aangeboden en steun van de andere infiltranten die daar rondlopen. Het betaalt goed, als je goed werk levert. Ze weigert.

24. November 1988, Amsterdam, BVD.

De buren van de in Vranckrijk aktieve dame uit het vorige verhaal krijgen bezoek. Omdat ze buitenlands zijn, schrikken ze erg. Ze moeten informatie geven over hun buurvrouw. De vrouw zelf wordt bij een demonstratie zonder reden opgepakt en nogal intimiderend verhoord over haar mening over allerlei akties.

25. November 1988, Amsterdam, BVD.

Meisje, zelf absoluut niet politiek aktief maar bevriend met iemand die bij het tijdschrift NN werkt, kreeg bezoek van ‘Bernardus’ van de BVD. Hij wist veel persoonlijke dingen en wilde weten of de NN-medewerkster benaderbaar was als informante. Na drie kwartier buiten de deur gezet.

26. December 1988, Amsterdam, BVD

Buurvrouw die altijd de plantjes verzorgde van een vrouw die meehielp aan de procesvoorbereiding van René R. werd benaderd door de BVD.

27. Begin 1989, Amsterdam, BVD

Vrouw krijgt thuis bezoek van de BVD. Ze volgt een avondopleiding samen met iemand die zich met de voorbereiding van het hoger beroep van René R. bezighoudt. De vrouw wordt gevraagd naar vergaderingen te gaan en informatie te leveren, “dat kan best heel ver gaan”. Ze weigert direkt en toen ze na twee weken werd teruggebeld nogmaals.

28. Januari 1989, Nijmegen, PID

Dave die twee jaar lang voor de PID heeft gewerkt wordt ontmaskerd. Hij vertelde over alles en iedereen die iets met kraken, shell-slangensnijden, antimilitarisme of wat dan ook te maken had aan de PID-ers Pim, Herman, William en Wiel.

29. Februari 1989, Groningen, BVD.

Hij sprak haar naam perfekt uit, wat de meeste mensen moeite kost. Probeerde diskussies uit te lokken over geweld en extreem-links en gooide het daarna op de persoonlijke toer: “je bent intelligent genoeg, we hebben je niet voor niets uitgekozen”. Ze moest via tips van hen informatie doorgeven. Het ging om een langere termijnplanning. Ze kende mensen in het WNC, maar ook van AMOK-Noord, maar wilde niet.

30. en 31. Maart en april 1989, Groningen, BVD.

AMOK-Noord meldt nog minstens twee andere benaderingen in Groningen. Het draait allemaal om het Wolters Noordhoff Complex en de ontruiming van dat pand.

32. Februari 1989, Den Haag, PID

Ronnie komt naar aanleiding van de ontmaskering van Dave in Nijmegen naar buiten met het verhaal dat hij een half jaar lang veel verteld heeft over Haagse aktiekringen. Hij zou een dubbelrol hebben willen spelen maar kon het niet langer aan.

33. Maart 1989, Amsterdam, BVD

Jongen die altijd in de geldproblemen zit krijgt thuis bezoek van een BVD-er met de vraag of hij tegen vergoeding informatie wil leveren. Zijn broer is aktievoerder in Utrecht, een huisgenoot werkt bij Radio 100. Gaat uiteindelijk niet naar vervolgafspraak de volgende dag op het Centraal Station. Wordt daarvoor telefonisch ter verantwoording geroepen.

34. Begin 1989, Utrecht, PID.

Twee jongens worden gearresteerd bij een inbraak. Een van hen wordt apart genomen door Paul den Hertog, die bovenmatig geïnteresseerd blijkt in bepaalde kraakpanden. Stelt nog wat vragen in die lijn. Als de jongen ooit problemen had, moest hij maar bellen.

35. Maart 1989, Amsterdam, BVD.

Vriend van SuZa-medewerker wordt gepolst over de benaderbaarheid van de aktivist. Later wordt het SuZa-lid zelf ook benaderd om informatie door te geven aan de BVD. Toch maar niet.

36. Maart 1989, Utrecht, PID.

Lena woont in een kraakpand, waar de jongen uit verhaal 34 zijn postadres heeft. Paul den Hertog probeert hem diverse malen via haar te bereiken. Lukt niet. Dan vraagt hij aan de Lena zelf of ze aktiever wil worden om informatie door geven over vergaderingen, mensen die daar komen en achtergronden van akties. Ze kreeg een korte kursus aangeboden. Deed het toch niet.

37. April 1989, Amsterdam/Noord Holland, BVD

Alie, minderjarig, bovendien zwanger, heeft diverse gesprekken met ‘Erik Schreurs’ van ‘de BVD-afdeling die alles onderzoekt’, die wil dat ze weer vaker naar kraakkafee Vranckrijk gaat. F 30,-tot 50,- per uur voor goed werk. Ze kreeg een kursus aangeboden, zou elke week een gesprek hebben en fotoboeken moeten bekijken. Ze kreeg ook een aantal brieven van hem. Na vier gesprekken besluit ze bewoners van Vranckrijk in te lichten.

38. April 1989, Amsterdam, BVD

Eva wordt door de veiligheidsdienst van haar werk ontboden en voorgesteld aan een BVD-er. Na een diskussie over bommen bij de MAKRO blijkt dat hij informatie wil over de bezigheden van iemand met wie ze ooit op eenzelfde adres ingeschreven stond. Ze weet niks en weigert medewerking. Een half jaar later wordt ze weer gebeld voor een afspraak. Men konfronteert haar met uit onderzoek vergaarde gegevens over dezelfde persoon, alsof zij gelogen zou hebben. Ze houdt het kort, verleent geen medewerking.

39. Mei 1989, Utrecht, PID?

Op de dag van de ontruiming van twee kraakpanden wordt er aangebeld. Voor de deur staat een man die zich ‘Frans’ noemt. Wil spreken met een jongen, die er niet is. Hij laat een telefoonnummer achter en loopt rechtstreeks terug naar het hoofdburo.

40. Juni 1989, Venlo, BVD/Shell

Getuige van een actie tegen Shell waarbij slangen werden doorgesneden wordt herhaaldelijk op het politiebureau ontboden voor gesprekken met politie en BVD. Hem wordt zelfs F20.000,- geboden om de daders aan te wijzen. Uiteindelijk is de man het spuugzat en vertelt het verhaal aan krakers van de Martinusstraat.

41. Juli 1989, Amsterdam, LCT

Frans van Putten vertelt aan Aktueel hoe hij vier jaar lang met de Amstelveense politiemensen Jeuring en Zeilstra praatte over de RARA en andere akties. Dacht dat hij niets verraadde en alleen maar dingen te weten kwam. Zijn informatie werd echter wel als ondersteunend bewijs tegen RARA-verdachten gebruikt.

42. Juli 1989, Amsterdam, BVD

Jan logeerde langer dan een jaar in een huis waar het LCT een inval had gedaan. Drie dagen na de verhuizing naar zijn nieuwe woning staat er al iemand op de stoep die over zijn vorige huisgenoten wil praten. Hij laat de man niet binnen.

43. Augustus 1989, Amsterdam, BVD

Huisgenote van René R. -dan alweer ruim een half jaar op vrije voeten- heeft een vriendje. Die wordt benaderd om informatie te leveren over de huidige gangen van oud-RARA-verdachten. Gaat hij niet op in.

44. Augustus 1989, Utrecht, PID.

Kees, voormalig beroepsmilitair, krijgt thuis bezoek van een PID-er die zich bezighoudt met het rekruteren van betaalde informanten. Met een beroep op loyaliteit aan de staat vraagt hij hem naar vergaderingen toe te gaan zodat zij het politie-optreden aan kunnen passen. Tweede gesprek de volgende dag in de auto gaat niet door.

45. September 1989, Groningen, BVD

CPN-er, naar eigen zeggen marxist-leninist, wordt thuis door ‘Ria’ gevraagd voor de Dienst te komen werken, ‘in het algemeen’. Inleidend gesprek over demokratie en de MAKRO doet hem vermoeden dat het eerder om het WNC gaat, dan om de CPN. Kwaad scheldt hij dat ze zich beter met extreem-rechts in Groningen kunnen gaan bezighouden. Zij: “Als ik geweten had dat jij zo radikaal was, had ik je niet eens benaderd.”

46. September 1989, Groningen, PID.

Voor een kilo gejatte kaas komt jongen op het hoofdburo. Als hij al weg mag, krijgt hij koffie met koek aangeboden (“je zult wel honger hebben”). Dan volgen allerlei vragen over de dreigende ontruiming van het WNC: wat voor wapens, wat kunnen we verwachten, waar kunnen we het best naar binnen? De bewoners zelf zijn ook interessant. Toen de jongen vroeg waar de uitgang was, vroeg de PID-er nog of hij nu bang moest zijn als hij met vrouw en kinderen over straat liep.

47. September 1989, Amsterdam, BVD.

‘Frans van Heel’ van de BVD-afdeling ‘Anti-demokratische stromingen: extreem-rechts en extreem-links’ kwam informeren of meisje zin had om als voelspriet voor de Dienst te fungeren. Ze deed als studente van de School voor de Journalistiek onderzoek naar extreem-rechts en kende linkse aktievoerders, ze mocht zelf kiezen waar ze zou gaan werken. Deed ze niet.

48. Oktober 1989, Amsterdam, BVD

Maurice wordt op zijn werk gebeld. Maakt een afspraak op zijn werk en moet zeggen of een oude huisgenoot van hem, die bij Ultimatum werkt, geschikt is als informant. Een goede manier om mensen aan de praat te krijgen: hij vertelt een aantal dingen die hij bekend veronderstelt. Gesprek duurt niet lang, verdere medewerking geweigerd.

49. November 1989, Den Bosch, BVD

Kort nadat vrouw verhuisd is uit kraakpand staat de BVD op de stoep van haar nieuwe huis. Ze laat hem binnen en er volgt een gesprek over het demokratische werk van de BVD, en dat ze niet genoeg mensen hebben. Wil zij niet…? Ze wil niet.

50. Januari 1990, Amsterdam, BVD

Man wordt op zijn werk gebeld door Kees Boskamp om een gesprek over “vrienden die hij van vroeger kende, mensen die mogelijk betrokken zijn bij subversieve, danwel terroristische aktiviteiten”. Hij weigert, denkt er na aandringen nog een dagje over na, maar belt dan toch 070-3609940 om te zeggen dat hij het echt niet doet.

51. Januari 1990, Amsterdam, BVD

Karin van Loon op bezoek bij een FNV-vrouw die ooit met een Rode Jeugd-lid samenwoonde. Of ze bij haar een observatiepost in mochten richten voor de krakers aan de overkant die zich bezighielden met “aktiviteiten in het schemergebied tussen wat kan en niet kan.” De overbuurvrouw kwam het meteen aan de krakers vertellen.

52. Januari 1990, Amsterdam, BVD

Vermoedelijk ook Karin van Loon probeert het in hetzelfde huis nog een keer, nu bij iemand die bevriend is met de krakers zelf. Twee heren met een akte-tasje zouden de hele dag ongezien uit het raam gaan zitten kijken. Ook dit ging niet door.

53. Januari 1990, Amsterdam, BVD

Dame en heer van de BVD op bezoek aan de overkant van het pand waarin Ultimatum en Jansen & Janssen gevestigd zijn. Of ze hier een observatiepost mogen. Helaas voor hen is dat huis tijdelijk bewoond door een NRC-journalist die er een stukje voor de krant van maakt.

54. Maart 1990, Amsterdam/Hengelo, PID/BVD

Dick wordt aan de grens opgepakt vanwege openstaande boetes. In de cel bezoek van twee Amsterdamse agenten die “toevallig in de buurt waren”. Of hij eens wat meer wou vertellen over Vranckrijk en Shell-akties. Dat wilde hij niet.

55. Maart 1990, Amsterdam, PID.

Een jongen die niet meer zo aktief is krijgt bezoek van een PID-er die hem vrij onomwonden vraagt of hij zin heeft weer wat aktiever te worden en informatie over gebeurtenissen in de (Staatslieden)buurt wou doorgeven. Gesprek was vrij snel afgelopen omdat de PID-er de deur uit werd gezet.

56. Mei 1990, Nijmegen, PID.

Han wordt ontmaskerd, nadat hij meer dan een jaar lang de PID van informatie had voorzien. Hij moest infiltreren in en zelf initiatieven nemen voor akties bij het Netwerk Uitkeringsgerechtigden, Is Het Hier Oorlog en het Vredes Aktie Kamp. Wekelijks maakte hij een afspraak met de PID-ers William en Gerard via telefoonnummer 080-220012. De VPRO maakt er een radioprogramma over.

57. Mei 1990, Wageningen, BVD/PID

Ruud van Aken neemt twee gesprekken op die hij heeft met Tilly Roodduyn van de BVD. Of hij wil infiltreren in de Ziedende Bintjes en naar Shell-vergaderingen wil gaan. De publiciteit rond deze zaak leidt tot Kamervragen en een BVD-optreden in de Wageningse gemeenteraad.

58. Mei 1990, Nijmegen, BVD

De telefoon gaat thuis, midden op de dag. Tilly Roodduyn aan de lijn. Ze wil graag “een vertrouwelijk gesprek over zaken aangaande de binnenlandse veiligheid.” Konkreter wordt het niet, “Het is heel open”, bovendien: haar kollega’s luisteren mee. Ze vindt dat ze een heel normale baan heeft, ja. Gesprek beëindigd.