De Nederlandse besluitvorming over het gebruik van biometrie in het
paspoort lijkt ingehaald te worden door deze internationale
ontwikkelingen. Toenmalig minister Van Boxtel stuurde mei 2002 al een
wijziging van de Paspoortwet naar de Kamer om de opname van biometrie
in het paspoort wettelijk te regelen. Hoewel deze wijziging nog niet
is aangenomen, werd het voorstel wel gesteund door een ruime
meerderheid in de Kamer. In een aantal steden vonden proefprojecten
plaats waarin biometrie werd gebruikt voor de identificatie van
asielzoekers en klanten van de Sociale Dienst. Daarbij werd nog geen
definitieve keuze gemaakt tussen vingerafdrukken, irisscan of
gezichtsherkenning.

De International Civil Aviation Organization (ICAO) heeft in mei 2003
besloten dat gezichtsherkenning de voorkeur heeft boven
vingerafdrukken of irisscan. In een recent werkdocument van diverse
internationale standaardorganisaties wordt in detail beschreven hoe
het biometrisch kenmerk in het paspoort er uit gaat zien. In een chip
op het paspoort wordt een 300dpi JPEG afbeelding van het gezicht
opgeslagen. De specificaties zijn zodanig gekozen dat geautomatiseerde
identificatie van de paspoortdrager mogelijk is. In de praktijk zal
het mogelijk zijn om met behulp van een camera gekoppeld aan de
computer systeem een opname van iemands gezicht te vergelijken met de
opgeslagen afbeelding in het paspoort. Het paspoort kan daarbij gewoon
in de tas blijven omdat de chip het plaatje naar een ontvanger zendt.

De door de ICAO en andere organisaties ontwikkelde standaarden zijn
ook voor Nederland van belang als gevolg van de US Enhanced Border
Security and Visa Reform Act. Deze Amerikaanse wet schrijft voor dat
landen waarvan de burgers geen visum voor de VS nodig hebben (het
zogenaamde visa waiver program dat voor vrijwel alle EU landen geldt)
per oktober 2004 paspoorten met biometrie moeten uitgeven. De wet
definieert daarbij dat de biometrische kenmerken moeten voldoen aan de
standaarden van de ICAO. Daarmee stevenen de EU landen af op een
snelle invoering van een chip met gezichtsherkenning in paspoorten.
Een woordvoerder van met ministerie van Binnenlandse Zaken heeft
aangegeven dat Nederland nog niet voor een bepaald type van biometrie
heeft gekozen maar in elk geval zal aansluiten bij de standaarden van
de ICAO. Daarmee lijkt de keuze feitelijk bepaald.

In een eerder advies over de Paspoortwet oordeelde het College
bescherming persoonsgegevens dat het voorstel onvoldoende duidelijk
maakte wie de biometrische gegevens in de chip kan en mag uitlezen.
Het College was ook zeer kritisch over het centraal opslaan van de
biometrische kenmerken. In het geval van gezichtsherkenning zou het
dan mogelijk worden om personen te identificeren die geen paspoort bij
zich hebben. Willekeurige video-opnames kunnen dan vergeleken worden
met de gezichtsafbeeldingen in een centraal bestand, waardoor het
mogelijk wordt om passanten op straat real-time te identificeren.