Sleutelwoorden hebben een dubbele betekenis. Ze kunnen de verbinding zijn tussen iets wat in een onderzoek bloot ligt, maar nog geen verband laat zien met een ander aspect. Sleutelwoorden zijn echter ook een toegang tot informatie. Buro Jansen & Janssen heeft het bestand opgevraagd van het CJIB met alle PV’s 447e Sr (feitcode D517) met een pleegdatum in de periode van 1 januari 2005 tot en met 31 december 2007. Een feitcode is een vermelding op het gele papiertje van een proces verbaal. Feitcode D517 is het niet voldoen aan de verplichting om een identiteitsbewijs ter inzage te tonen (art. 447e WvSr.). Artikel 447e Strafrecht luidt: “Hij die niet voldoet aan de verplichting om een identiteitsbewijs ter inzage aan te bieden, hem opgelegd bij artikel 2 van de Wet op de identificatieplicht, wordt gestraft met geldboete van de tweede categorie”. Het CJIB (Centraal Justitieel Incasso Bureau) wilde al vrij snel het bestand ter beschikking stellen aan de openbaarheid, maar de Minister van Justitie houdt ervan om moeilijk te doen. Termijnoverschrijdingen zijn in Wob procedures nu eenmaal een vaststaand feit. Toen het bestand uiteindelijk arriveerde, bleek het als beveiligd zip bestand te zijn gebrand op een cdrom. De medewerker die het bestand klaar had gemaakt, schreef: “N.a.v. uw wob-verzoek (oktober 24119) is een CD-rom naar u opgestuurd met de gevraagde gegevens. Het bestand op de CD-rom is beveiligd met een password te weten: mjC,r;;n&Sk+DH$pq^v7
Het sleutelwoord van de openbaarheid in Nederland is een beveiligd bestand, maar waarom is het beveiligd. Als het onderweg door een postbode was geraadpleegd, werd daar geen wet overtreden. De postbode maakte namelijk ook gebruik van zijn recht op openbaarheid. Ook al verbrak hij het briefgeheim, het bestand is evenzeer van hem als van ons, de organisatie die om openbaarheid had gevraagd. Het sleutelwoord laat de absurditeit van de openbaarheid in Nederland zien. De minister van Justitie wil ons het gevoel geven dat wij mede verantwoordelijk zijn voor het bestand. We kunnen het niet zomaar aan de openbaarheid toevertrouwen. Er rust een verantwoordelijkheid op onze schouders. Helaas voor de minister voelen wij die verantwoordelijkheid niet, maar om tegemoet te komen aan zijn angst zetten we het bestand zowel met als zonder sleutelwoord op het internet. Mochten er mensen zijn die problemen hebben met openbaarheid, kunnen zij het beveiligde bestand downloaden en zelf het sleutelwoord toepassen.
Het bestand is een notepad document en kent een nogal chaotische structuur. “Het bestand is een tekstbestand waarin de kolommen gescheiden zijn door een “tab”,” schrijft de behulpzame medewerker van het CJIB. Helaas houdt openbaarheid niet in dat wij van de overheid een excel document kunnen eisen. Dit is het document waarmee u het moet doen.
Als burger kunt u nu als één van de 138.719 slachtoffers van de Wet op de Uitgebreide Identificatieplicht (WUID) in de jaren 2005, 2006 en 2007 de tekst raadplegen die de politiefunctionaris in het “veld voor ‘opmerkingen van de verbalisant'” heeft ingevuld naar aanleiding van de boete die u heeft gekregen. In de evaluatie van de WUID door het bedrijf Significant speelt dit veld een centrale rol in de conclusie dat de wet niet wordt gebruikt als identiteitscontrole. Onderzoek van Jansen & Janssen en opgevraagde cijfers laten zien dat de wet op grote schaal wordt misbruikt voor identiteitscontroles (Identificatieplicht vooral ingezet als controlemiddel uit observant 54). Dat politieagenten de bevoegdheid om mensen op de bon te slingeren voor het niet op zak hebben van een identiteitsbewijs in de loop der jaren minder zijn gebruiken, doet daar niets aan af.
Ook het argument dat het gezag van de Nederlandse politie hersteld moet worden is geen valide argument. De burger zou de gezagsdragers niet meer serieus nemen en niet tegen ze op kijken, wordt de laatste jaren betoogd. Misschien hebben de agenten hun krediet verspeeld omdat burgers zich onheus bejegend voelen, maar vooral omdat burgers vinden dat zij onderworpen worden aan identiteitscontroles. Controles die niets te maken hebben met veiligheid, maar met machtsuitoefening. De verharding van de samenleving zit dan ook niet bij de burger, zoals de Nationale Ombudsman en de Rotterdamse Ombudsman enkele jaren geleden ook betoogden, maar bij de overheid. Een onbuigzame overheid die niet netjes met zijn burgers omgaat, krijgt simpelweg te maken met mensen op straat die nukkig reageren. Zij delven meestal het onderspit en worden vervolgens nog harder ‘gepakt’, een ontwikkeling die alleen door diezelfde overheid kan worden doorbroken.
Buro Jansen & Janssen doet om die reden onderzoek naar de identificatieplicht, preventief fouilleren, een recent gestart onderzoek naar gebiedsverboden en toekomstige onderzoeken naar cameratoezicht en ander overheids en politieoptreden in de publieke ruimte. De identificatieplicht was begin 2005 een heikel punt. Het eerste jaar werden er stapels boetes uitgedeeld. In 2007 concludeerde wij dat de wet als identiteitscontrole wordt gebruikt. Hoe ziet een identiteitscontrole er dan uit? Op 6 januari 2005 wordt op de Celsiusstraat in ’s-Hertogenbosch een persoon beboet die in 1984 is geboren voor het niet kunnen tonen van een identiteitsbewijs. Het proces verbaal is geregistreerd op 12 januari 2005 en de ‘verdachte’ van 25 kreeg een boete van 50 euro. “PL2113 ’s-Hertogenbosch 06-01-2005 CELSIUSSTRAAT 1984 Nederland PL211A 12-01-2005 50 O 27-10-2005 08-02-2005 Parket OVJ Den-Bosch 04-03-2005 IK HEB GEEN ID BEWIJS BIJ ME IK HEB HET BESTELD”. Gewoon een willekeurig proces verbaal uit de lijst maakt in een keer duidelijk waar de pijn zit. Heeft de persoon betaald, de zaak voor laten komen of de ruiten van het politiebureau als protest ingegooid het is nog niet duidelijk.
Geen analyse van de gegevens hier, gewoon een stukje openbaarheid. Zoek uw eigen proces verbaal en oordeel zelf.
sleutelwoord beschermd zip bestand
138.719 processen-verbaal identificatieplicht 2005