Volgens Vitorino is criminaliteit op internet een snel groeiend probleem dat vele vormen aanneemt. De Europese Commissie komt daarom binnenkort met voorstellen om de bestrijding van cybercriminaliteit in de Europese Unie te versterken. De commissie zal een nieuw initiatief lanceren om kinderpornografie en mensenhandel, waarbij gebruik wordt gemaakt van internet, aan te pakken. Daarnaast wil de commissie dat het principe van wederzijdse erkenning van gerechtelijke vonnissen, waarover de EU-lidstaten onderhandelen, ook van toepassing wordt op het vastleggen van verkeersgegevens van internetdienstaanbieders en de inbeslagname van informatie op het internet. In het systeem van wederzijdse erkenning krijgt de uitspraak van een nationale rechter in de hele Europese Unie rechtsgeldigheid. Bestaande vormen van rechtshulp zijn volgens Vitorino ‘totaal ongeschikt voor snelle en complexe opsporingsonderzoeken op internet’.

Tevens wil de commissie betere training van politie en justitie op het gebied van cybercriminaliteit stimuleren. Daarvoor is betere samenwerking met internet dienstaanbieders en telecommunicatiebedrijven vereist, aldus Vitorino. De Europees commissaris wil verder dat er initiatieven komen op forensisch gebied, om wetenschappelijke protocollen te ontwikkelen voor het doorzoeken van computers, de analyse van computergegevens en het vastleggen van gevonden bewijs. Beter inzicht in cybercriminaliteit moet worden verkregen door het bijhouden van statistieken en de onderlinge informatie-uitwisseling.

Vitorino zei groot belang te hechten aan het verdrag voor de bestrijding van cybercriminaliteit, dat de Raad van Europa begin volgend jaar wil afsluiten. Verder wees hij op de activiteiten van de gendustrialiseerde landen in de G8, en de initiatieven van de OESO en de VN. Hij riep het bedrijfsleven op samen met de overheden meer toe doen aan de bestrijding van illegale inhoud op internet.

Volgens Vitorino hebben criminelen het internet ontdekt als nieuw middel om misdaden te plegen. Naast virusaanvallen, zoals onlangs nog het I LOVE YOU virus, wees Vitorino op de verspreiding van kinderpornografie, fraude, vervalsing, schending van copyright, schending van de privacy. Daarnaast fungeert internet als nieuw communicatiemiddel voor traditionele misdaden, zoals drugshandel en mensensmokkel.

Ook racistische organisaties hebben volgens Vitorino de mogelijkheden van internet ontdekt om hun boodschap te verspreiden. Racistische en fascistische groepen ontduiken de wetgeving in Europa, door hun materiaal via internet providers in de Verenigde Staten aan te bieden. Daarnaast gebruiken ze e-mail om onderling te communiceren, hetgeen volgens Vitorino ook gebeurde in de aanloop naar het Europees kampioenschap voetbal.

Internationale actie is noodzakelijk, aldus de commissaris. ‘Internet is een internationaal fenomeen dat vraagt om een internationaal antwoord en internationale samenwerking op het hoogste niveau.’

Volgens het Simon Wiesenthal Centrum, dat de Berlijnse conferentie organiseerde, zijn er wereldwijd meer dan 2000 racistische websites. De Duitse president Johannes Rau deed een oproep voor een internationaal stelsel van regels voor internet. ‘We hebben een raamwerk nodig dat grenzen stelt aan het gebruik van moderne communicatietechnologie,’ aldus Rau. ‘We kunnen niet terzijde staan en toekijken hoe tegenstanders van mensenrechten en de democratie de nieuwe technologische mogelijkheden misbruiken.’