Verbetering mogelijkheden van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten onderzoek te doen naar en maatregelen te nemen tegen terroristische en andere gevaren met betrekking tot de nationale veiligheid

Geruisloos is op 17 maart jl. wetsvoorstel 30 553 door minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Piet Hein Donner, ingetrokken. Het wetsvoorstel, dat op 9 mei 2006 was ingediend en op 16 oktober 2007 door de Tweede Kamer was aangenomen lag al een tijd lang stil na forse kritiek in de Eerste Kamer. Minister Donner geeft aan dat deze kritiek de reden vormt voor het intrekken van het wetsvoorstel.

lees meer

Wijziging Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002 (WIV)

De Tweede Kamer heeft op 17 oktober 2007 het wetsvoorstel ‘Wijziging van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002 in verband met de verbetering van de mogelijkheden van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten om onderzoek te doen naar en maatregelen te nemen tegen terroristische en andere gevaren met betrekking tot de nationale veiligheid alsmede enkele andere wijzigingen’ aangenomen. Een hele mond vol en dat is ook de juiste samenvatting van dit wetsvoorstel. Een mond vol, want de verantwoording van de uitbreiding van de bevoegdheden is niet aanwezig.

lees meer

Op donderdag 22 mei 2008 is de Tweede Kamer akkoord gegaan met de bewaarplicht van verkeersgegevens van telefonie en internet. Niet anderhalf jaar, maar een jaar is het geworden. De voorstanders van meer armslag voor opsporing- en inlichtingendiensten hebben opnieuw gewonnen. De rechtstaat niet. De Eerste Kamer is nu aan zet, maar gezien het huidige klimaat zal het debat daar slechts een discussie voor de Bühne worden.

Politie, justitie en inlichtingendiensten willen keer op keer meer middelen. Dit is een zwaktebod. Kennelijk is men niet in staat de criminaliteit op dit moment voldoende aan te pakken. Meer middelen is niet alleen een zwaktebod, het is bovendien twijfelachtig of deze diensten de criminaliteit in de toekomst beter zullen aanpakken.
lees meer

Verheerlijken ernstige misdrijven wordt strafbaar.

Uit het persbericht van het ministerie van Justitie bij het presenteren van het wetsvoorstel Verheerlijken ernstige misdrijven wordt strafbaar op 28 juli 2005.
“Personen die terreur verheerlijken of goedpraten kunnen daarvoor in de nabije toekomst een jaar celstraf krijgen. Dat staat in een ontwerpwetsvoorstel van minister Donner.” Eind januari 2005 presenteerden Minister Remkes en Donner al het idee om een dergelijk wetsvoorstel te ontwikkelen in een brief aan de Tweede Kamer over het veiligheidsbeleid. Bij de presentatie van de brief ontstond er al veel ophef over de beperking van de vrijheid van meningsuiting. Waarom wad e wet noodzakelijk werd betoogd, terwijl tegelijkertijd er met veel ophef gesproken werd over jongeren die de daad van Mohammed B. goed praten. In de Kamer ontstond commotie na de brief van de Ministers omdat de kleinste regeringsfractie de D66 bij monde van Boris Dittrich liet weten niets in de maatregel te zien in verband met de beperking van de vrijheid van meningsuiting. De andere regeringspartijen en de PvdA schaarden zich achter Donner en vonden het idee in de lijn van de reeds bestaande antiterrorisme maatregelen. Met het nieuwe wetsvoorstel is de geest met betrekking tot de vrijheid van meningsuiting weer uit de fles. De Winter, Ellian en Ephimenco voelen al de hete adem van de Minister in de nek door de volgende passage uit de Memorie van toelichting: “Het gaat niet om strafbaarstelling van de verheerlijking etc. van ernstige misdrijven zonder meer. Aan de strafbaarstelling is de nadere voorwaarde verbonden dat de dader weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat zijn uitlating de openbare orde ernstig verstoort of kan verstoren. Daarmee wordt tot uitdrukking gebracht dat de strafwaardigheid van deze uitlatingen is gelegen in de onrust die zij in de samenleving kunnen teweegbrengen of aanwakkeren. De uitlating moet naar haar inhoud het vermogen hebben de openbare orde ernstig te verstoren.” De vraag in hoeverre het wetsvoorstel ooit zijn nut zal bewijzen aan de overheid is eigenlijk onbelangrijk, omdat het wetsvoorstel waarschijnlijk achterhaald zal zijn als het wordt aangenomen, wat naar alle waarschijnlijkheid plaats zal vinden. Toch biedt het wetsvoorstel wel interessante opties. Waarom niet de dag nadat het voorstel is aangenomen Minister van Financiën Zalm aanklagen voor verheerlijking van de buitenrechtelijke executie van een verdachte door de Pakistaanse overheidsdiensten onder leiding van generaal Musharraf.
wetsvoorstel Verheerlijken ernstige misdrijven wordt strafbaar

Het wetsvoorstel toezeggingen aan getuigen in strafzaken, ook wel genaamd deals met criminelen, is door de Eerste Kamer aanvaard. De regeling maakt het mogelijk dat het Openbaar Ministerie toezegt strafvermindering te bevorderen van ten hoogste de helft van de straf die de officier van justitie van plan is te eisen. Dit gebeurt als een verdachte bereid is om een belastende getuigeverklaring af te leggen in een strafzaak tegen een andere verdachte.
Persbericht Justitie
Toezeggingen aan getuigen in strafzaken (26.294)

Tijdens de eerste termijn van de mondelinge behandeling van het wetsvoorstel afgeschermde getuigen op 21 en 27 april jl. is het wetsvoorstel grondig onder de loep genomen. Mij is daarbij gebleken dat de relatie tussen dit wetsvoorstel en het wettelijk bewijsstelsel nog niet geheel helder was. Nu de tweede termijn van de mondelinge behandeling van het wetsvoorstel eerst na het voorjaarsreces kan plaatsvinden, neem ik graag de gelegenheid te baat bij deze brief in enige verduidelijking te voorzien. Daarbij besteed ik eveneens aandacht aan de ingediende amendementen die op het bewijsrecht betrekking hebben.
Eerste Kamer pagina over Wet Afgeschermde Getuigen

Wat verandert er zoal? ,Bijzondere bevoegdheden, Cryptografie, Notificatie, Buitenland, Inzage, Klachtrecht

lees meer

6.7.1 Europa
Jelle van Buuren
6.7.2 Nederland
Willem Wagenaar
lees meer

door Wil van der Schans

Gepubliceerd in Ravage nr 3, 25 februari 2000

Twee februari jl. debatteerde de Tweede Kamer over minister Korthals voorstel om openlijke geweldpleging voortaan harder aan te pakken. Niet alleen diegenen die zelf geweld plegen zouden strafbaar moeten zijn, iedereen die een ‘significante’ bijdrage levert wordt binnenkort ook aangepakt.

‘Zij die openlijk met vereende krachten geweld plegen tegen personen of goederen worden gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste vier jaar en zes maanden’, zo luidt het huidige artikel 141. Een arrest van de Hoge Raad bepaalde jaren geleden dat het enkel uitmaken van de groep waaruit geweld is gepleegd is niet voldoende is voor veroordeling als niet vast is komen te staan dat zelf geweld is gebruikt. Daarmee werd het individuele karakter van het Nederlands strafrecht bevestigd.

lees meer

Deze week bespreekt de Tweede Kamer het wetsvoorstel over de opvolger van de Binnenlandse Veiligheidsdienst: Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst. Als het aan de regering ligt krijgt deze dienst een brede taakomschrijving en zeer ruime bevoegdheden. Na kritiek vanuit de Tweede Kamer heeft de regering het wetsvoorstel op een aantal punten aangepast. Tegelijkertijd worden bevoegdheden op het gebied van afluisteren echter flink uitgebreid. Krijgt Nederland z’n eigen Echelon? lees meer

In januari 2000 schreef Buro Jansen & Janssen een korte kritiek op de tweede versie van de nieuwe WIV. Deze kritiek borduurde voort op de eerdere artikelen, zoals die gepubliceerd werden in de WIV-special van het blad VD-AMOK. De kritiek werd naar alle kamerfracties gestuurd en in bewerkte versie in Trouw gepubliceerd. lees meer

In de artikelen 21 tot en met 28 van het voorstel voor een nieuwe WIV worden de bijzondere bevoegdheden van de diensten geregeld: inbreken, hacken, observeren en afluisteren worden gelegaliseerd.
In het eerste voorstel voor een nieuwe wet van februari 1998 liep de regering op het gebied van de bevoegdheden zo hard van stapel dat vanuit het hele politieke spectrum de nodige kritiek te horen was. Onder andere de introductie van het schenden van het briefgeheim zorgde voor de nodige onrust. Wie verwacht had dat deze kritiek enige invloed zou hebben op het nieuwe wetsvoorstel komt bedrogen uit. Er is geen enkele bevoegdheid geschrapt, er zijn er inmiddels alleen maar bijgekomen. Wat meer is: op het gebied van het aftappen van telecommunicatie zijn alle grenzen losgelaten en is de introductie van een Nederlandse variant op het Echelon-project wettelijk gezien geregeld. lees meer

Uit : VD-Amok-special over inlichtingendiensten

De nu bij de Tweede Kamer ingediende ‘Regels met betrekking tot de inlichtingen- en veiligheidsdiensten alsmede wijziging van enkele wetten (Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 1987) oftewel de ‘nieuwe WIV’ vindt zijn ontstaan in enkele schandalen. In 1984 bracht een inbraak van de actiegroep Onkruit aan het licht dat de Militaire Inlichtingendienst op grote schaal burgers bespiedde. Een door enkele van deze burgers vervolgens aanhangig gemaakte procedure leidde tot een veroordeling van de Nederlandse staat bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Geconstateerd werd dat de Nederlandse wetgeving over de diensten onvoldoende garantie bood voor de privacy van de Nederlanders. Tien jaar later werd de Inlichtingendienst Buitenland (IDB) opgeheven nadat medewerkers van de dienst via het Financieel Dagblad een complete mestvaalt van schandalen op straat hadden gekieperd. Tenslotte constateerde de parlementaire Enquêtecommissie over de opsporingsmethoden dat informatie van de inlichtingendiensten regelmatig op ongecontroleerde wijze in het opsporingsproces van justitie terecht kwam.
Deze ontwikkelingen maakten een nieuwe wet onvermijdelijk. Het lijkt er nu echter op dat men van de nood een deugd maakt door de diensten een gigantische uitbreiding van bevoegdheden te geven en de bestaande bescheiden openbaarheid rond hun reilen en zeilen nog verder te beperken. Een overwegend geheim werkende controlecommissie zal daar weinig tegenin kunnen brengen. In het onderstaande overzicht wordt per wetsartikel vastgesteld wat er gaat veranderen als de voorstellen van de regering worden aangenomen. De tekst van de wetsartikelen zelf is cursief gedrukt.
lees meer

Uit : VD-Amok-special over inlichtingendiensten

De nieuwe WIV maakt geen schoon schip met de dubieuze praktijken waaraan de inlichtingendiensten zich in het verleden schuldig hebben gemaakt. De aanpassing aan de behoeften van de veiligheidsdiensten van grondwetsartikelen die de privacy van burgers moeten beschermen, lijkt een opmaat voor de nieuwe wetgeving. De bescherming van de burgerrechten en de democratische controle leggen het andermaal af tegen het belang van deze diensten. lees meer

Uit : VD-Amok-special over inlichtingendiensten
december 1998

Het nieuwe wetsvoorstel moet in de eerste plaats adequate en effectieve garanties bieden tegen het misbruik van bijzondere bevoegdheden door inlichtingendiensten. Bij nadere beschouwing van de wet blijkt dat een kader dat de toetsing van de rechtmatigheid van de inzet van bijzondere bevoegdheden mogelijk moet maken, ontbreekt. Het lijkt slechts een kwestie van tijd dat burgers deze wetgeving zullen aanvechten bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. lees meer