Openbaar verhoor enqutecommissie
Opsporingsmethoden
Verhoor 24
18 september 1995
Stenografisch verslag van het openbare verhoor van de
parlementaire
enqutecommissie opsporingsmethoden op
maandag 18 september 1995
in de vergaderzaal van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal te Den Haag
Verhoord wordt
mr. J. Koers
Zie ook: Tweede verhoor mr. J. Koers (red.)
Aanvang 14.00 uur
Openbaar verhoor enqutecommissie
Opsporingsmethoden
Verhoor 40
4 oktober 1995
Stenografisch verslag van het openbare verhoor van de
parlementaire
enqutecommissie opsporingsmethoden op
woensdag 4 oktober 1995 in
de vergaderzaal van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal te Den Haag
Verhoord wordt mr.
J.M. Valente
Zie ook: Tweede verhoor mr. J.M. Valente (red.)
Aanvang 10.00 uur
Openbaar verhoor enqutecommissie
Opsporingsmethoden
Verhoor 56
16 oktober 1995
Stenografisch verslag van het openbare verhoor van de
parlementaire
enqutecommissie opsporingsmethoden op
maandag 16 oktober 1995 in
de vergaderzaal van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal te Den Haag
Verhoord wordt mr.
M.A. Straver
Aanvang 11.45 uur
Openbaar verhoor enqutecommissie
Opsporingsmethoden
Verhoor 72
27 oktober 1995
Stenografisch verslag van het openbare verhoor van de
parlementaire
enqutecommissie opsporingsmethoden op
vrijdag 27 oktober 1995 in de
vergaderzaal van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal te Den Haag
Verhoord wordt mr.
J.M. Valente
Zie ook: Eerste verhoor mr. J.M. Valente (red.)
Aanvang 11.05 uur
Openbaar verhoor enqutecommissie
Opsporingsmethoden
Verhoor 88
8 november 1995
Stenografisch verslag van het openbare verhoor van de
parlementaire
enqutecommissie opsporingsmethoden op
woensdag 8 november 1995
in de vergaderzaal van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal te Den Haag
Verhoord wordt
mr. drs. L.C. Brinkman
Aanvang 14.20 uur
Nadere bestudering van de dadergroepen die op fraudegebied
actief zijn, heeft uitgewezen dat fraudeurs een bont gezelschap
vormen: aan de ene kant van het spectrum vinden we afgegleden white
collar criminals en aan de andere zijde opgeklommen blue collar
criminals. De groep fraudeurs bestaat voor het merendeel uit
autochtone Nederlandse mannen, behorend tot de na-oorlogse
generatie.
In dit hoofdstuk zijn verschillende rechtsfiguren onder de loep
genomen waarmee criminele groepen rookgordijnen optrekken rondom
hun illegale activiteiten. Geconstateerd is dat, ondanks verscherpt
toezicht op het gebruik van rechtspersonen, in de praktijk nog de
nodige ruimte bestaat voor het ontwikkelen van
schijnconstructies.
Eind oktober 1994 ontstond in de effectenwereld grote beroering
toen uitlekte dat een werkgroep van politie- en justitieambtenaren
een onderzoek hadden gedaan naar mogelijke infiltratie door
criminele organisaties in de effectenhandel. De landelijk
MOT-officier lichtte de werkzaamheden van deze zogeheten
Fieccom-groep (fiscaaleconomische combinatie) vervolgens toe. De
Fieccom zou hoofdzakelijk openbare bronnen (emissieprospectussen,
jaarverslagen, kranten) hebben geraadpleegd alsmede enkele
processen-verbaal en de politieregisters voor de strafrechtelijke
antecedenten. De speurtocht naar mogelijke criminaliteit in het
effectenwezen zou uiteindelijk hebben geresulteerd in drie concrete
verdenkingen van witwaspraktijken in de effectenwereld.
Van oudsher wordt de illegale handel in vuurwapens, zeker in
illegale vuurwapens, geassocieerd met georganiseerde criminaliteit.
Niet alleen omdat de grootschaliger vormen van deze handel op
zichzelf reeds gemakkelijk de kenmerken van deze criminaliteit
vertonen, maar ook omdat in alle andere vormen van georganiseerde
criminaliteit het gebruik van geweld, ook door middel van
vuurwapens, een cruciale rol speelt. De beschrijving die hiervoor
is gepresenteerd van de drugshandel in Amsterdam, laat hier geen
enkel misverstand over bestaan. Daarenboven mag niet uit het oog
worden verloren dat, juist ook vanwege het gewelddadige karakter
van veel drugshandel, groepen die in drugs doen geregeld tevens
illegaal wapens verhandelen.
De observatie van de politie kan, net als de observatie
door de politie, wanneer ze ruim wordt genomen, drie
grondvormen aannemen: de visuele vergaring van informatie, de
onderschepping van berichtenverkeer en het runnen van
informanten.
De naam van de stad Arnhem is onverbrekelijk verbonden met de
Tweede Wereldoorlog. Als gevolg van de slag om Arnhem werd een
groot deel van de binnenstad verwoest. Als gevolg van beschietingen
van de geallieerden en plunderingen door de Duitsers werd de stad
naderhand nog verder verwoest. Arnhem bleek na de oorlog de zwaarst
beschadigde stad van Nederland te zijn. Na de oorlog werd de stad
grotendeels gerestaureerd en verschenen aanvankelijk alleen aan de
noordzijde van de Rijn, later ook aan de zuidzijde grote
woonwijken.
De Enqutecommissie Opsporingsmethoden legt in deze bijlage
verantwoording af over het door haar verrichte onderzoek. Zij heeft
hierbij deel II van het rapport van de RSV-enqute als voorbeeld
genomen. Tevens wordt in het kort de totstandkoming van de
commissie beschreven. Verder besteedt de commissie aandacht aan een
aantal zaken waarmee zij tijdens haar onderzoek werd
geconfronteerd, zoals de bijzondere veiligheidsmaatregelen die
moesten worden getroffen ter bescherming van documenten en
personen, de afspraken over de inzage en het overleggen van
gevoelige informatie door politie en justitie, alsmede de afspraken
over de inzage van criminele inlichtingen door de externe
onderzoeksgroep van de commissie. In deze bijlage doet de commissie
voorstellen omtrent de behandeling van haar archief en het archief
van de externe onderzoeksgroep.
Voor de beantwoording van een aantal vragen achtte de commissie
het van belang inzicht te hebben in enkele specifieke onderdelen
van de wettelijke normering van het gebruik van opsporingsmethoden
in andere landen. Aanvankelijk was de commissie voornemens externe
onderzoekers te vragen dit onderzoek uit te voeren. Toen bleek dat
het ministerie van Justitie aan prof. mr P.J.P. Tak opdracht had
gegeven een rechtsvergelijkend onderzoek uit te voeren naar het
gebruik van bijzondere opsporingsmethoden ter voorkoming en
bestrijding van de georganiseerde criminaliteit, naar de normering
van die methoden en de ervaringen daarmee in de Bondsrepubliek
Duitsland, Denemarken, Frankrijk en Itali, besloot de commissie,
met instemming van het ministerie, haar vragen aan Tak mee te
geven. Namens de commissie heeft het staflid Wiewel als toehoorder
de bijeenkomsten van de begeleidingscommissie over dit onderzoek
bijgewoond. Medio oktober 1995 ontving de commissie de
concept-onderzoeksverslagen van de vier rechtsvergelijkende
studies. De commissie heeft echter toch gemeend op basis van haar
eigen onderzoek in bijlage 5 een hoofdstuk op te nemen over de
opsporingsmethoden in Belgi, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde
Staten en Duitsland. De commissie is van oordeel dat met dit
onderzoek een vergelijkend beeld wordt gegeven van de
opsporingsmethoden in die landen.