Terrorismebestrijding: Het bestuursrecht aan zet, de rechtsstaat in gevaar?
Uit
Nederlandse Juristen Blad
2006 nr 44
Karianne Albers is universitair docent staats- en bestuursrecht aan de Universiteit Maastricht.
Raymond Schlössels is hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen
Sinds 11 september 2001 zijn er in Nederland veel maatregelen genomen om terrorisme te bestrijden. Buro Jansen & Janssen schrijft regelmatig over deze ontwikkelingen, zie het Dossier Terrorisme
Hieronder vindt je een overzicht van alle maatregelen die er in Nederland zijn genomen, of die zijn voorgesteld.
Wéér programma in VS dat persoonsgegevens opslaat
NRC Handelsblad
4 december 2006
“Tot eind vorige week was het bestaan ervan niet bekend”, meldt Tom-Jan Meeuws. “De federale regering heeft zelf een maand geleden het bestaan van het ATS onthuld. Dat gebeurde in een nauwelijks opgemerkte formele actie op 2 november, toen het land zich concentreerde op de Congresverkiezingen vijf dagen later. Pas nadat er vorige week opnieuw aandacht was voor het programma, kwam de politiek alsnog in beweging.”
Vreemd, want wie het artikel een beetjes doorleest merkt al snel dat de informatie die verzameld wordt, vooral de privacygevoelige reisinformatie bevat, waarover de VS en de EU toch al een hele tijd aan het onderhandelen waren. In een FAQ van de Europese Commissie werd op 12 maart 2003 uitgelegd welke gegevens aan de VS zouden worden doorgegeven. In mei 2004 werd een akkoord bereikt. De gegevens van de luchtvaartmaatschappijen moesten worden doorgegeven aan de Customs and Border Protection (CBP), hieronder valt weer het National Targeting Centre.
Nadat het Europees Parlement een klacht had ingediend bij het Europese Hof van Justitie oordeelde dit Hof dat de doorgifte van passagiersgegevens illegaal was.
De afgelopen maanden zijn een aantal wetsvoorstellen aangenomen door de Eerste Kamer of bevinden zich in de laatste fase van behandeling. Het gaat om de Wet Afgeschermde Getuige, de Wet Verruiming mogelijkheden tot opsporing en vervolging van terroristische misdrijven en Goedkeuring Europees Verdrag inzake de erkenning van de rechtspersoonlijkheid van internationale niet-gouvernementele organisaties, waarin het verbieden van organisatie is geregeld.
In deze bijdragen gaan we in op de stand van zaken, ook naar aanleidng van de uitspraak van de Hoge Raad over het gebruik van AIVD-informatie in strafprocessen.
Wet Afgeschermde getuige
Wetsvoorstel verruiming opsporingsbevoegdheden
Verbieden Organisaties
Oprør (oproer) is een Deense niet-gouvernementele organisatie. In het voorjaar plaatste de organisatie een internationale oproep op haar website ter ondersteuning van organisaties die door de Europese Unie als terroristisch worden aangemerkt. In de oproep roept Oprør organisaties op om geld te doneren aan deze organisaties uit protest tegen de anti terrorisme wetgeving in Denemarken en de terreurlijsten in de Europese Unie. De internationale oproep was het vervolg op een donatie van 6.700 euro aan de Palestijnse organisatie PFLP en 6.700 aan de Colombiaanse organisatie FARC in 2004. De donaties waren door Oprør publiekelijk aan gekondigd. De justitie startte meteen een onderzoek. Op 1 augustus 2005 werd de woordvoerder van Oprør Patrick Mac Manus geïnterviewd voor de televisie waarin hij de actie toelichtte. In de internationale oproep (zie engelse tekst hieronder) roept Oprør andere organisaties op om haar te steunen in haar strijd en zette zichzelf als doel om 65.000 euro in te zamelen voor organisaties die op de terreurlijsten van de Europese Unie staan. Op 9 augustus 2005 werd Manus gearresteerd. Documenten en een computer werden in beslag genomen bij de huiszoeking in zijn kantoor en huis. Op 12 augustus 2005 oordeelde de rechtbank in Kopenhagen dat de internationale oproep van de website van Oprør verwijderd diende te worden. Dit oordeel bleef op 14 oktober 2005 in hoger beroep staan. Oprør is in beroep gegaan tegen de beslissing van de rechtbank.
Wijziging van het Wetboek van Strafvordering, het Wetboek van Strafrecht en enige andere wetten ter verruiming van de mogelijkheden tot opsporing en vervolging van terroristische misdrijven
VOORSTEL VAN WET
Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.
Allen, die deze zullen zien of horen lezen, saluut! doen te weten:
Alzo Wij in overweging genomen hebben, dat het wenselijk is de mogelijkheden tot opsporing en vervolging van terroristische misdrijven te verruimen;
Zo is het, dat Wij, de Raad van State gehoord, en met gemeen overleg der Staten-Generaal, hebben goedgevonden en verstaan, gelijk Wij goedvinden en verstaan bij deze:
ARTIKEL I
Het Wetboek van Strafvordering wordt als volgt gewijzigd:
Verruiming mogelijkheden tot opsporing en vervolging van terroristische misdrijven (30.164) lees meer
Goedkeuring Europees Verdrag inzake de erkenning van de rechtspersoonlijkheid van internationale niet-gouvernementele organisaties (28.764)
De AIVD, hofleverancier van informatie is het tweede hoofdstuk uit het boek “Onder druk, terrorismebestrijding in Nederland”.
Het hoofdstuk gaat over de rol van de AIVD en andere inlichtingendiensten bij de bestrijding van terrorisme. Op welke wijze verzamelt de AIVD informatie? Welke andere methoden worden er ingezet? Hoe betrouwbaar is de informatie?
In het hoofdstuk ook uitgebreid aandacht voor de analyses van inlichtingendiensten voor de oorlog in Irak. Twijfelachtige informatie werd opgepimt tot argumenten voor een oorlog.
Het hoofdstuk eindigt met een blik in de keuekn van de Spaanse diensten. Had de aanslag van 11 maart 2004 in Madrid eigenlijk niet voorkomen kunnen worden?
De AIVD, hofleverancier van informatie
Angst, dat is zeker de leidraad van het optreden van politie en justitie als het gaat om terrorisme bestrijding. De angst om te laat te komen, de angst om fouten te maken en de angst voor het terrorisme. Die angst is evident geworden na de aanslagen van 11 september 2001. Twee dagen na die aanslagen sloeg de politie toe. Hoewel de rechter de verdachten in eerste instantie vrijsprak werden enkele verdachten later in hoger beroep wel veroordeeld. Waarom is onduidelijk. De eerste rechter was glashelder als het gaat over zowel het bewijs, geen, als het onderzoek van de politie, maar ook de AIVD, rommel.
Je vindt hier een overzicht van de wetgeving in Nederland op het terrein van terrorismebestrijding
JAN BROUWER, HOOGLERAAR ALGEMENE RECHTSWETENSCHAP:
De AIVD, hofleverancier van informatie is het tweede hoofdstuk uit het boek “Onder druk, terrorismebestrijding in Nederland”.
Het hoofdstuk gaat over de rol van de AIVD en andere inlichtingendiensten bij de bestrijding van terrorisme. Op welke wijze verzamelt de AIVD informatie? Welke andere methoden worden er ingezet? Hoe betrouwbaar is de informatie?
In het hoofdstuk ook uitgebreid aandacht voor de analyses van inlichtingendiensten voor de oorlog in Irak. Twijfelachtige informatie werd opgepimt tot argumenten voor een oorlog.
Het hoofdstuk eindigt met een blik in de keuekn van de Spaanse diensten. Had de aanslag van 11 maart 2004 in Madrid eigenlijk niet voorkomen kunnen worden?
Angst, dat is zeker de leidraad van het optreden van politie en justitie als het gaat om terrorisme bestrijding. De angst om te laat te komen, de angst om fouten te maken en de angst voor het terrorisme. Die angst is evident geworden na de aanslagen van 11 september 2001. Twee dagen na die aanslagen sloeg de politie toe. Hoewel de rechter de verdachten in eerste instantie vrijsprak werden enkele verdachten later in hoger beroep wel veroordeeld. Waarom is onduidelijk. De eerste rechter was glashelder als het gaat over zowel het bewijs, geen, als het onderzoek van de politie, maar ook de AIVD, rommel.
Een overzicht van wetten die zijn aangenomen en een aantal wetsvoorstellen in voorbereiding. Een aantal staat op het punt te worden aangenomen.
overzicht wetgeving terrorismebestrijding