Telegraaf, 12 november 2001

LONDEN – De Britse regering roept vandaag de  noodtoestand uit. De vergaande maatregel is volgens
minister David Blunkett van Binnenlandse Zaken noodzakelijk om de nationale veiligheid van
Groot-Brittannië te kunnen garanderen. Vermeende buitenlandse terroristen kunnen hierdoor voor maximaal
een half jaar zonder proces in de cel worden opgesloten.

Door de noodtoestand is de Britse regering in staat artikel vijf  van het Europese Verdrag voor de Mensenrechten te negeren.
Dit artikel zegt dat verdachten niet zonder proces mogen  worden vastgezet of hun rechten mogen worden ontnomen. De
mensenrechten mogen alleen opzij worden gezet indien er zich  zeer bijzondere situaties voordoen, waarbij de nationale
veiligheid op het spel staat. De Britse regering vindt dat dit het geval is sinds de terroristische aanslagen op de VS.

Blunkett grijpt de noodtoestand tevens aan om nieuwe  wetgeving tegen terroristen door te voeren. Hij zei gisteren dat
de draconische maatregelen nodig zijn als afschrikwapen tegen  internationale terroristen, die zich als asielzoekers voordoen.

In de praktijk betekent de noodtoestand volgens  mensenrechtenorganisaties dat elke buitenlander opgepakt kan
worden en in de cel kan worden gezet. In de jaren ’70 gold de noodtoestand onder meer voor leden van het Iers Republikeins
Leger (IRA), tijdens de Golfoorlog voor Irakezen en in de Tweede Wereldoorlog voor Duitsers.

Veel informatie over maatregelen tegen cryptografie (maar ook andere) in het Frans: http://www.lsijolie.net/

Ook op het Franse Indymedia is veel te vinden over de in Frankrijk gedane voorstellen tegen terrorisme

Terrorisme international Ce dossier présente l’actualité et l’historique en matière de lutte contre le terrorisme international. Sont également rassemblées dans ce dossier les principales déclarations françaises depuis les événements du 11 septembre dernier et les fiches de présentation de la convention sur la répression du financement du terrorisme, de l’action de la France en matière de lutte anti-terroriste et de l’activité des Nations-Unies dans le domaine de la lutte anti-terroriste. Voir aussi le dossier sur le bio-terrorisme.

Blunkett rejects ‘airy fairy’ fears Terrorists may be detained without trial 
The Guardian
Monday November 12, 2001
The home secretary, David Blunkett, dismissed “airy fairy” fears about civil liberties yesterday as he announced plans to detain foreign terrorists indefinitely without a formal public trial.

Londen: noodtoestand voor veiligheid land 
Telegraaf, 12 november 2001
LONDEN – De Britse regering roept vandaag de  noodtoestand uit. De vergaande maatregel is volgens minister David Blunkett van Binnenlandse Zaken noodzakelijk om de nationale veiligheid van Groot-Brittannië te kunnen garanderen. Vermeende buitenlandse terroristen kunnen hierdoor voor maximaal een half jaar zonder proces in de cel worden opgesloten.

lees meer

Over de hele wereld  is terrorismebestrijding na 11 september 2001 een hot item geworden. Naast de oorlog, die momenteel in Afghanistan wordt gevoerd zijn in veel landen voorstellen om politie en inlichtingendiensten meer macht te geven om terroristen op te sporen. Veel van de voorstellen hebben echter grote consequenties voor iedereen. Burgerrechten, zoals privacy en het recht op vrije communicatie, komen in het geding en overal zal er meer gecontroleerd en  geregistreerd gaan worden. In nauwe internationale samenwerking zullen er ook meer gegevens uitgewisseld gaan worden.
Op deze pagina hopen een (niet volledig!) overzicht te geven van de ontwikkelingen in een aantal landen. Om te beginnen natuurlijk Nederland zelf, maar in Europa zijn we geen eiland meer en daarom zijn de ontwikkelingen in Engeland, Frankrijk en Duitsland ook van belang. De Europese Commissie en Raad zitten ondertussen ook niet stil. Ook zullen we artikelen linken die een meer algemeen beeld geven van de voorstellen tegen terrorisme.

Antoine COMTE, advocaat in Parijs, Ties PRAKKEN, advocaat in Amsterdam, hoogleraar strafrecht aan de Universiteit van Maastricht en Jan FERMON, advocaat in Brussel doen een oproep een petitie te ondertekenen tegen de Europese plannen inzake de bestrijding van terrorisme.

 Verplichte legitimatie bij calamiteit
Parool,  26 oktober 2001
DEN   HAAG – Er komt, als het aan VVD-minister Benk Korthals (Justitie) ligt, geen  algemene identificatieplicht. De bestaande legitimatieplicht wordt wel uitgebreid.  Wanneer sprake is van een concrete terroristische dreiging, kan de politie  personen voortaan om een legitimatie vragen. Korthals weet zich gesteund door de regeringspartijen en het CDA.

Kabinet is voor incidenteel tonen persoonsbewijs bij dreigingen
de Volkskrant, Binnenland, 26 oktober 2001
Het kabinet is tegen een algemene identificatieplicht, zoals België en Frankrijk kennen. Wel zullen burgers in de toekomst worden verplicht hun persoonsbewijs te tonen als sprake is van terroristische dreigingen. De huidige, beperkte identificatieplicht wordt daartoe uitgebreid, aldus kringen rond het kabinet.

Steun voor verplichte identificatie
Parool,  26 september 2001
DEN HAAG – De invoering van een algemene identificatieplicht wordt   steeds  waarschijnlijker. Nadat vorige week premier Wim Kok had verklaard   dat het  kabinet ‘met urgentie’ onderzoekt of dit nodig is, zei minister   Roger van  Boxtel (Integratiebeleid) gisteren voorstander te zijn van   deze maatregel.  In de Tweede Kamer bestaan geen principiële  bezwaren.

lees meer

 Op Terroristenjacht

Jelle van Buuren en Wil van der Schans

“De tijd van wachten is voorbij, iedereen zal nu iets moeten doen. Wie niet voor ons is, is tegen ons”. Woorden die president Bush sprak op 11 november 2001, twee maanden na de aanslagen, op de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York. Een nieuwe wereldorde is aangebroken, de vijand is het terrorisme, de vriend iedereen die dat bestrijd. Wie die vijand is bepaald de VS. Momenteel Osama Bin Laden en zijn Al Quaeda netwerk, maar ook terroristen in Indonesi, de Filippijnen, en Yemen en de landen die ze ondersteunen, zoals bijvoorbeeld Syri en Irak, worden door de VS als doel in de nieuwe oorlog beschouwd. De contouren van die nieuwe oorlog tekenen zich langzaam maar zeker af. Naast de hete oorlog in Afghanistan staat een nieuwe koude oorlog voor deur. Zo is in Groot-Brittanni de noodtoestand inmiddels afgekondigd, in Duitsland het systeem van Rasterfahndung ingezet, in Frankrijk de bevoegdheden van de politie uitgebreid en bereidt de Europese Commissie speciale terrorisme wetgeving voor. Ook in Nederland is er een fiks pakket maatregelen gepresenteerd om terrorisme te bestrijden. Het tempo waarin alle maatregelen worden genomen doet het ergste vrezen. Ruimte voor kritiek is er amper en over de gevolgen van de maatregelen wordt niet gediscussieerd. Gevolgen die het hardst aan zullen komen bij migranten en vluchtelingen. Ook activisten kunnen in de toekomst gemakkelijker geassocieerd worden met terrorisme.

lees meer

CILIP heeft een aparte pagina gemaakt met veel info over de Duitse ontwikkelingen

De Chaos Computer Club heeft de Duitse voorstellen op het net gezet

“Deutscher Herbst 2001”, Deutschland unter totaler Überwachung
Der Entwurf des Terrorismusbekämpfungsgesetz, besser bekannt als Anti-Terror-Paket Nr. 2
Die Inhalte, von denen hier nur ein Teil (BKA, Bundesverfassungsschutz, Pässe, Personalausweis) wiedergegeben wird, werden sich nicht nur direkt gegen Terroristen richten, bzw. auswirken, sondern auch gegen bisher akzeptierte Grundsätze, Grundrechte und Rechtsauffassungen, die den Datenschutz, das Recht auf informationelle Selbstbestimmung, das Persönlichkeitsrecht, den Verhältnismäßigkeitsgrundsatz, die Kontrolle der Geheimdienste, die Begrenzung geheimdienstlicher Befugnisse und die Trennung polizeilicher von geheimdienstlicher Aufgaben- und Machtbereiche betreffen und regulieren, d. h. sie richten sich gegen die gesamte Bevölkerung in Deutschland

lees meer

Trouw
2001-11-03

PARIJS, AMSTERDAM – De woordvoerder van de Nederlandse anti-terreurofficier Van der Moolen kiest zijn woorden zorgvuldig, gevraagd naar de verhouding met Frankrijk. ,,In het algemeen werken wij tot dusver professioneel samen.” De hartelijkheid straalt er niet vanaf.
Twee als zeer gevaarlijk aangemerkte verdachten van terrorisme, die in Nederland verbleven, zijn ontsnapt omdat Frankrijk en Nederland er niet uit kwamen met het rechtshulpverzoek. De ruzie is hoog opgelopen.
Formeel zijn er geen fouten gemaakt. Frankrijk kent wetgeving die deelname aan een terroristische organisatie uitdrukkelijk verbiedt, Nederland niet. Als Frankrijk verzoekt telefoons af te tappen, omdat de eigenaars worden verdacht van terrorisme, kan Nederland zeggen: terrorisme is bij ons geen erkend vergrijp. Daarmee is de telefoontap van de baan, tenzij de Fransen een reden aandragen die hier wel tot de strafbare feiten behoort.
In dit geval vroeg Nederland om aanvullende informatie. Het Franse verzoek was niet meer dan ‘een briefje’, luidt het. Maar het parket in Parijs ontkent ooit antwoord te hebben gekregen. Frankrijk vindt dat Nederland, wel wat meer initiatief had mogen nemen. En de zaakofficier, Michel Debacq, zegt dat Parijs heus geen vodje heeft ingeleverd, maar ‘een verzoek met alles erop en eraan.’

lees meer

NRC Handelsblad,  vrijdag 2 november

In de strijd tegen het terrorisme staan in het Westen gekoesterde burgerlijke vrijheden onder druk sinds de aanslagen van de 11de september.
De ministers van Justitie van de landen van de Europese Unie hebben tot 7 december de tijd om het eens te worden over een Europees opsporings- en aanhoudingsbevel voor misdrijven die mogelijk verband houden met terrorisme. Het moet de uitlevering van verdachten binnen de EU vergemakkelijken. Komen de ministers er niet uit, dan willen de regeringsleiders de knoop een week later doorhakken op de Europese top van Laken. Want terreurbestrijding vergt ook strenger wetgeving, daarvan zijn ze overtuigd. Verschillende EU-landen hebben hun regels inmiddels aangehaald, of staan op het punt dat te doen.

lees meer

Voorzichtig met Europese strafrechtelijke terrorismebestrijding

Ties Prakken

Wat is het probleem?

Nog voordat de VS begonnen Bin Laden en de Taliban met bommen te bestrijden waren de Europese Raad en ook de Nederlandse regering al bezig nieuwe anti-terrorismebepalingen te ontwerpen, die dwingend aan de lidstaten zouden moeten worden opgelegd, teneinde het kwaad strafrechtelijk te kunnen aanpakken. Hoewel van geen van beide benaderingen veel effectiviteit valt te verwachten in termen van preventie voor de toekomst, heeft een juridische aanpak vanwege zijn grotere constructiviteit en mindere schadelijkheid in principe de voorkeur boven een militaire, maar het een sluit het ander ook niet uit. Overigens is het volstrekt duidelijk dat eventueel opgepakte daders berecht zullen moeten worden. Daarom en omdat juridische crisismaatregelen nogal eens de neiging hebben hun doel voorbij te schieten, is er alle reden om ook de juridische aanpak die ons boven het hoofd hangt met een kritisch oog te bekijken. Bovendien is waakzaamheid geboden ten aanzien van de mogelijkheid dat het huidige klimaat waarin veiligheid voorop staat en burgerrechten het toch al moeilijk hebben, wordt misbruikt om maatregelen door te drukken waarvan niet te verwachten is dat zij een serieuze bijdrage kunnen leveren aan de inperking van het terrorisme, maar die de Nederlandse staat of de EU om andere redenen wenselijk achten hoewel zij op gespannen voet staan met belangrijke rechtsstatelijke uitgangspunten.

lees meer

Het Parool, 31-10-2001

DEN HAAG – In de strijd tegen het terrorisme overweegt minister Benk Korthals van Justitie met een wetsvoorstel te komen dat infiltratie door criminele burgers toestaat. Hij zei dat vanmiddag in een debat in de Tweede Kamer. Infiltratie door criminelen is zeer omstreden sinds de zogeheten IRT-affaire in de jaren negentig.
De methode zorgde destijds voor ophef omdat de infiltranten niet in de hand te houden waren en ze van de mogelijkheid profiteerden misdrijven te plegen zonder dat ze daarvoor vervolgd konden worden.
De Tweede Kamer nam in 1998 een motie aan waarin het gebruik van criminele burgerinfiltranten in beginsel werd verboden. Alleen het CDA stemde tegen deze motie.
Daarna is het nog een enkele keer voorgekomen dat een burger in een criminele organisatie infiltreerde. Dat mag alleen nog onder strenge voorwaarden gebeuren. Het college van procureurs-generaal moet toestemming verlenen, na advies door de Centrale Toetsingcommissie. Ook moet de minister van Jus-titie ermee instemmen. Dit jaar is dat niet één keer voorge-komen, vorig jaar twee keer.
Infiltratie door politiefunctionarissen is weinig succesvol geweest, concludeerde onderzoekers twee jaar geleden. Een zaak waarbij een burger infiltreerde, slaagde wel.
Korthals bracht zijn voorstel vandaag in voorzichtige bewoordingen, omdat het onderwerp zeer gevoelig ligt in de Kamer. Hij zei dat de Kamer de motie uit 1998 misschien zou moeten heroverwegen.
Volgens het huidige schema wordt de Wet bijzondere opsporingsbevoegdheden pas in 2003 geëvalueerd. ”Maar er is natuurlijk nog wat te doen rondom terrorisme. Ik heb er nog geen mening over. Maar misschien moeten we toch eens nadenken of criminele burgerinfiltratie moet worden toegestaan,” zei Korthals vanmiddag in de Kamer.

Tweede Kamer der Staten-Generaal 28069 Identificatieplicht

nr. 1 Brief van de minister van Justitie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

‘s-Gravenhage, 29 oktober 2001

Ten vervolge op mijn brief van 15 oktober 2001 aan de voorzitter van de Vaste Commissie voor Justitie uit de Tweede Kamer der Staten-Generaal, zend ik u hierbij de notitie Beperkte uitbreiding van de identificatieplichten.

lees meer

NRC Handelsblad , 27 oktober 2001

Het kabinet laat ,,uit voorzorg” 16 miljoen doses pokkenvaccin produceren, zo heeft minister Borst (Volksgezondheid) gisteren bekend gemaakt. Het vaccin zal worden geproduceerd door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Mileuhygiëne en moeten volgende zomer gereed zijn.
De maatregel wordt betaald uit de 200 miljoen gulden die het kabinet al eerder had gereserveerd voor terrorismebestrijding en veiligheid. Het openbaar ministerie, de rechterlijke macht en opsporingsinstanties als Europol krijgen er geld bij, evenals het ministerie van Financiën (voor opsporing van terroristische geldstromen). Ten slotte worden enkele miljoenen geïnvesteerd in het uitbreiden van de mogelijkheden satellietverkeer te onderscheppen.

lees meer

27925 Terroristische aanslagen in de Verenigde Staten

nr. 21 Brief van de minister president, minister van Algemene Zaken en van de ministers van Justitie , van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties , van Financiën en van Defensie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

‘s-Gravenhage, 26 oktober 2001

lees meer

Het Parool,  vrijdag 26 oktober

DEN HAAG – Er komt, als het aan VVD-minister Benk Korthals (Justitie) ligt, geen algemene identificatieplicht. De bestaande legitimatieplicht wordt wel uitgebreid. Wanneer sprake is van een concrete terroristische dreiging, kan de politie personen voortaan om een legitimatie vragen. Korthals weet zich gesteund door de regeringspartijen en het CDA.
Korthals noemt als voorbeeld de dreiging rondom de verkeerstunnels in Amsterdam en Rotterdam begin september. Een anonieme brief waarin bomaanslagen in de Coen- en Zeeburgertunnel in Amsterdam en de Botlektunnel en de Beneluxtunnel in Rotterdam werden aangekondigd, leidde tot een grote verkeerschaos toen de tunnels tijdelijk werden gesloten voor het verkeer. In een beperkte straal rondom ‘het bedreigde gebied’ mag de politie in de toekomst mensen om een legitimatie vragen. Wie die niet heeft, is niet strafbaar, maar moet wel meewerken aan zijn identificatie. Als de dreiging is opgelost, vervalt de identificatieplicht.
Het kabinet zal vandaag in de ministerraad over dit voorstel een besluit nemen.

lees meer