24 april 2013 – De Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer, is van oordeel dat de politie Oost Nederland misbruik van haar bevoegdheden heeft gemaakt bij acties van preventief fouilleren langs de A2 bij Geldermalsen en op een camping in Kerkdriel. De gemeente Geldermalsen en het OM hebben geen oog gehad voor de waarborgen voor de burger. In beide gevallen was geen sprake van een veiligheidsrisico waarbij preventief fouilleren zou kunnen worden ingezet. Brenninkmeijer: ‘Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat uit opportunisme is geprobeerd om preventief fouilleren aan het reeds beschikbare arsenaal opsporings- en controlemogelijkheden toe te voegen.’

De ombudsman deed een onderzoek uit eigen beweging naar een grootschalige preventief fouilleeractie in de nacht van 25 op 26 oktober 2012 op twee locaties langs de A2 bij Geldermalsen. Ook onderzocht hij een preventief fouilleeractie op de camping ‘Maaszicht’ in Kerkdriel. De actie langs de A2 werd gerechtvaardigd onder verwijzing naar een groot aantal inbraken. En de actie in Kerkdriel had als achtergrond de politiemensen te beschermen bij hun zoekactie. Allebei geen reden waarvoor preventief fouilleren is toegestaan, want preventief fouilleren is gericht op openbare orde en niet op opsporen van strafbare feiten.

Gelet op wat in het voortraject van beide acties is gebeurd, komt het de ombudsman voor dat de burgemeester en de officier van justitie marionetten van de politie Oost Nederland (voorheen politiekorps Gelderland-Zuid) zijn geweest. Brenninkmeijer: ‘Ik ben bezorgd over het gemak waarmee de bestuurders en de officieren van justitie in beide gevallen aan de waarborgen voor de burger voorbij zijn gegaan.’ De Nationale ombudsman doet de aanbeveling om het middel preventief fouilleren niet meer in combinatie met andere controleacties in te zetten, dit om misbruik van het middel preventief fouilleren te voorkomen.
In een eerder rapport (2011/252) waarschuwden de Nationale ombudsman en de gemeentelijke ombudsmannen van Amsterdam en Rotterdam voor het gevaar dat preventief fouilleren oneigenlijk wordt gebruikt voor de opsporing van strafbare feiten.

Find this story at 24 April 2013

UNITED STATES EMBASSY THE HAGUE, THE NETHERLANDS
Security Message for U.S. Citizens: Crime in Wassenaar and Police Searches in Rotterdam
November 27, 2012

The U.S. Mission to The Netherlands informs U.S. citizens of increased crime in Wassenaar and new police search procedures in Rotterdam.

Wassenaar

According to police officials, non-violent residential crime is up significantly throughout Wassenaar, compared with the previous two years.

Criminal activity can occur anywhere, however police have noted a particular increase in residential burglaries in the South Wassenaar area and vehicle break-ins in the central portion of Wassenaar. U.S. citizens and expatriate residences are not specifically targeted. Instead, the criminals seem to be targeting residences that appear to be empty or unoccupied. Car thieves are targeting expensive vehicles with airbags, GPS units, and other valuables.

Although the State Department rates residential crime throughout The Netherlands as low, the Embassy’s security team recommends that you periodically review security procedures at your residence and vehicle — locking doors and securing accessible windows, turning on exterior lights after dark, not keeping valuables in view in your car, parking your car in a well-lighted area, and being aware of your surroundings.

Rotterdam

We also call your attention to changes in police procedures in Rotterdam. The Mayor of Rotterdam has authorized police to search any person in public areas in the center of Rotterdam and in the suburbs of Carlois and Hoogvliet for possession of weapons or ammunition; vehicles, packages, and suitcases are also subject to police search. This policy began on November 5, and will remain effective until February 1, 2013 (for Carlois and Hoogvliet) and until April 1, 2013 (for Rotterdam). The Embassy’s security team encourages U.S. citizens, if stopped, to cooperate fully with law enforcement officers.

General security information

U.S. citizens in The Netherlands are reminded, in general, that if at any time you feel threatened or in danger, please call the Dutch authorities immediately by dialing 1-1-2 for emergency service response from Dutch police, rescue, and fire departments.

We strongly recommend that U.S. citizens traveling to or residing in The Netherlands enroll in the Department of State’s Smart Traveler Enrollment Program. Enrollment gives you the latest security updates, and makes it easier for the embassy or nearest consulate to contact you in an emergency. If you don’t have Internet access, enroll directly with the nearest U.S. embassy or consulate.

We also recommend you regularly monitor the Department’s website, where you can find current Travel Warnings, Travel Alerts, and the Worldwide Caution. You can also read the Country Specific Information for The Netherlands.

Contact the embassy or consulate for up-to-date information on travel restrictions. You can also call 1-888-407-4747 toll-free in the United States and Canada or 1-202-501-4444 from other countries. These numbers are available from 8:00 a.m. to 8:00 p.m. Eastern Time, Monday through Friday (except U.S. federal holidays). Follow us on Twitter and Facebook, and download our free Smart Traveler iPhone App to have travel information at your fingertips

The U.S. Consulate General in Amsterdam is located at Museumplein 19, 1071 DJ, Amsterdam and is open from 8 AM to 4:30 PM. If you are a U.S. citizen in need of urgent assistance, the emergency number for the Consulate is (31) (0)70-310 2209.

US Consulate General Amsterdam
Museumplein 19
1071 DJ Amsterdam
http://amsterdam.usconsulate.gov/
https://www.facebook.com/U.S.ConsulateGeneralAmsterdam
Tweets by ConGenAMS

This e-mail is sent to Americans and others registered with the Consulate. For more on the State Department’s Smart Traveler Enrollment Program or to unsubscribe or change your registration, visit this link: https://step.state.gov/step/
The sending e-mail address is not monitered. To contact the Consulate, please e-mail us at USCitizenSerivcesAMS@state.gov

Etnisch profileren binnen het politie en justitie apparaat lijkt steeds meer aandacht te krijgen. Lijkt omdat in de jaren negentig ook al onderzoek werd gedaan naar het selectieve optreden van de politie. Hier een overzicht van de afstudeerscripties en rapporten uit binnen- en buitenland. Niet al het onderzoek is opgenomen. Veel theoretisch werk wordt niet gepresenteerd, alleen een overzichtsartikel en een literatuurstudie. De scripties en rapporten gaan over de praktijk van de politie.

lees meer

Preventief fouilleren werd in 2003 met veel tromgeroffel geïntroduceerd in Tilburg, maar de aftocht verliep in stilte, alsof de driehoek moest erkennen dat het middel volstrekt zinloos is geweest.

“Ultimum remedium, zwaar middel met verstrekkende gevolgen voor persoonlijke levenssfeer, niet lichtvaardig mee omgaan.” Grote woorden werden door bestuur en politiek gebruikt bij de introductie van preventief fouilleren in Tilburg. Een steekincident in de zomer van 2003 en een vechtpartij bleken voldoende om alle zorgvuldigheid met betrekking tot de verstrekkende gevolgen terzijde te schuiven. Een eerder schietincident op een vol terras in de stad zorgde echter niet voor een vergelijkbare reactie.

lees meer

Preventief fouilleren werd in 2003 met veel tromgeroffel geïntroduceerd in Tilburg, maar de aftocht vier jaar later verliep in stilte, alsof de Driehoek moest erkennen dat het middel volstrekt zinloos is geweest.

Tilburg was niet de eerste gemeente die overging tot fouillering, maar wel een van de gemeenten die het middel lange tijd heeft ingezet. In totaal is er vier jaar gefouilleerd in drie verschillende gebieden.

Bij het onderzoek naar de maatregel is gebruik gemaakt van documenten van het college van burgemeester en wethouders van de stad, de politie Midden en West Brabant en het parket Breda. De stukken die beschikbaar zijn gesteld: aanwijzingsbesluiten, notities voor het driehoeksoverleg, evaluaties, incidentenoverzichten, uitdraaien uit het HKS, lasten tot fouilleren, losse documenten en andere overheidsstukken.

lees meer

A reflection on expanding preventive powers, ethnic profiling and a changing social and political context

Over the past decades the Netherlands has developed into a culture of control in which criminals and immigrants are mainly seen as ‘dangerous others’. Tying in with this emergence of the culture of control is the development of a more preventive criminal justice system. By means of expanding preventive powers the criminal justice system is more and more aimed at detecting risky (groups of) persons as soon as possible. This so-called actuarial justice is accompanied by a great deal of discretionary power on the hands of those who have to enforce the law, bearing the risk that such powers may be carried out (in part) on the basis of generalisations relating to race, ethnicity, religion or nationality instead of on the basis of individual behaviour and/or objective evidence. The leading assumption in this article is that recent social, political and legal developments have increased the possibility for ethnic profiling in the Netherlands. Being a country of immigration, mostly immigrants tend to fall victim to these practices. Illustrated by the stop and search powers that have been introduced at municipal level in 2002 and in 2006 in the context of counterterrorism, the authors not only aim to provide insight into the complexity of actuarial justice in relation to ethnic profiling in the Netherlands but also aim to fuel the scientific debate on empirically researching ethnic profiling.

Policing & Society
Vol. 21, No. 4, December 2011, 444 455
lees meer

In 2002 is het preventief fouilleren ingevoerd omdat daar vanuit de politiek en de samenleving behoefte aan bestond. Vooral het grote aantal wapenincidenten in enkele grote-stadswijken was aanleiding om te zoeken naar een middel om het wapenbezit in die wijken terug te dringen en het preventief fouilleren werd gezien als een effectief instrument om dit doel te bereiken. De opsporingsbevoegdheden uit het Wetboek van Strafvordering en de Wet wapens en munitie boden onvoldoende mogelijkheden om preventief op te treden in gevallen waarin er geen concrete, individuele verdenking of aanwijzing bestaat van wapenbezit. Opvallend is dat sinds de invoering in sommige grote steden van de mogelijkheid tot preventief fouilleren intensief gebruik wordt gemaakt (Amsterdam, Rotterdam), terwijl in andere steden de gemeenteraad geen aanleiding heeft gezien preventief fouilleren mogelijk te maken (bv. Arnhem, Nijmegen). Ook zijn er grote steden waar besloten is, na een periode van gebruik van de mogelijkheid van preventief fouilleren, het middel niet langer in te zetten. (Den Haag, Eindhoven en Utrecht). lees meer

Preventief fouilleren werd in 2003 met veel tromgeroffel geïntroduceerd in Tilburg, maar de aftocht verliep in stilte, alsof de driehoek moest erkennen dat het middel volstrekt zinloos is geweest.

“Ultimum remedium, zwaar middel met verstrekkende gevolgen voor persoonlijke levenssfeer, niet lichtvaardig mee omgaan.” Grote woorden werden door bestuur en politiek gebruikt bij de introductie van preventief fouilleren in Tilburg. Een steekincident in de zomer van 2003 en een vechtpartij bleken voldoende om alle zorgvuldigheid met betrekking tot de verstrekkende gevolgen terzijde te schuiven. Een eerder schietincident op een vol terras in de stad zorgde echter niet voor een vergelijkbare reactie.

Gehele artikel

Preventief fouilleren werd in 2003 met veel tromgeroffel geïntroduceerd in Tilburg, maar de aftocht vier jaar later verliep in stilte, alsof de Driehoek moest erkennen dat het middel volstrekt zinloos is geweest.

Tilburg was niet de eerste gemeente die overging tot fouillering, maar wel een van de gemeenten die het middel lange tijd heeft ingezet. In totaal is er vier jaar gefouilleerd in drie verschillende gebieden.

Bij het onderzoek naar de maatregel is gebruik gemaakt van documenten van het college van burgemeester en wethouders van de stad, de politie Midden en West Brabant en het parket Breda. De stukken die beschikbaar zijn gesteld: aanwijzingsbesluiten, notities voor het driehoeksoverleg, evaluaties, incidentenoverzichten, uitdraaien uit het HKS, lasten tot fouilleren, losse documenten en andere overheidsstukken.

Verschillende documenten zijn niet openbaar, zoals vergaderstukken van de driehoek en een enkele notitie. Toch schetsen de geleverde documenten een redelijk volledig beeld van het fouilleren in Tilburg. Dit beeld loopt van de wijziging van de APV in 2003 tot het einde van het fouilleren eind 2007. Het resultaat van het onderzoek is onthutsend, zeker voor een door de verantwoordelijken zelf als vergaand gedefinieerde maatregel.

Hieronder volgt een chronologisch verslag van het fouilleren in Tilburg. Zo nu een dan wordt een rapport uitgebreider besproken omdat dat voor het begrip van de situatie in Tilburg van belang is, maar over het algemeen wordt er door de vele stukken gewandeld om de besluitvorming en de praktijk van het fouilleren in beeld te brengen.

Gehele artikel

Geen raadsdebat, geen noodzaak, geen onderbouwing en geen verantwoording voor de inzet van een ingrijpende maatregel als preventief fouilleren in de jaren 2004/2005 in Den Bosch. Het argument ‘wapenbezit’ gaat ook al niet op, zo blijkt uit de volgende analyse van de politie-acties van destijds.

In Den Bosch werd in 2004/2005 uitgebreid gefouilleerd op straat, maar het moest daarbij wel gezellig blijven. ‘Een grimmige sfeer is ongewenst. Preventief fouilleren in Rotterdam (bijv. Kruiskade) heeft vooral de uitstraling van een uiting van ‘laten zien wie er de baas is” (notitie regiopolitie Brabant-Noord district Den Bosch, 3 mei 2004). Vandaar dat in het proces-verbaal over het fouilleren van 4 juni 2004 staat vermeld dat het ‘sfeerbeeld goed was, veelal positieve reacties’.

lees meer

Den Bosch fouilleerde niet om wapenbezit maar voor opsporing

Geen raadsdebat, geen noodzaak, geen onderbouwing en geen verantwoording voor de inzet van een ingrijpende maatregel als preventief fouilleren in de jaren 2004/2005 in Den Bosch. Het argument ‘wapenbezit’ gaat ook al niet op, zo blijkt uit de volgende analyse van de politie-acties van destijds.

In Den Bosch werd in 2004/2005 uitgebreid gefouilleerd op straat, maar het moest daarbij wel gezellig blijven. ‘Een grimmige sfeer is ongewenst. Preventief fouilleren in Rotterdam (bijv. Kruiskade) heeft vooral de uitstraling van een uiting van ‘laten zien wie er de baas is” (notitie regiopolitie Brabant-Noord district Den Bosch, 3 mei 2004). Vandaar dat in het proces-verbaal over het fouilleren van 4 juni 2004 staat vermeld dat het ‘sfeerbeeld goed was, veelal positieve reacties’.

‘Het sfeerbeeld was goed’, beweren de agenten, maar een bezoeker van de Brabantse stad dacht daar beduidend anders over. “Ik vind dat de atmosfeer in de stad door zo’n actie, hier bedoel ik mee die fouillering, de stad grimmiger maakt. Ik vind het een beetje dreigend over komen. Ik vind zo’n actie vervelend. Ik vind het zeker vervelend als er zoveel agenten bij staan en mensen met een ander uniform. Ook waren er honden.”

De man wilde zich niet laten fouilleren en werd aangehouden. Plots was er in Den Bosch dan toch een sfeer van ‘wie er de baas is’, maar het sfeerbeeld was goed. Het zijn net teksten uit een advertentie, maar bepaald geen reclame voor de rechtsstaat. De toon was gezet. De politie wil ook wel eens wat, maar het moet wel gezellig blijven. Maar fouilleren is nooit gezellig. Daarom leken bestuur en politie van Den Bosch het nodig te vinden om zich in allerlei bochten te wringen om zich te verantwoorden voor het publiekelijk betasten van haar inwoners.

Documenten College van B&W Den Bosch
Stukken regiopolitie Brabant Noord
Processen verbaal Brabant Noord
Tabel cijfers uit politie notities
tabel resultaten van fouilleren in Den Bosch
CBS cijfers geweld en wapens in Brabant Noord
Jongeren Monitor Den Bosch 2000 – 2002

In Eindhoven wilde men ook graag fouilleren. Burgemeester Welschen van de PvdA deed het voorwerk en zijn opvolger Sakkers van de VVD voerde het uit. Een relatie tussen nut en noodzaak, tussen doel en middel, tussen uitvoering en effect, tussen problematiek en proportionaliteit lijkt niet de interesse van bestuurders en uitvoerders te hebben gehad. Als het mag, moet het ook gebeuren, is het adagium. Burgers juichen de maatregel toe en dus maakt het niet uit dat het fouilleren plaatsvindt onder politieke druk en eigenlijk een averechts effect heeft. De politie is zichtbaar op straat en dat een handvol onschuldige niet-verdachte mensen hun zakmes, moet inleveren is niet interessant. Weer een ‘groot aantal wapens’ van straat gehaald en een signaal gegeven aan de samenleving dat de beheersdriehoek geen wapens duldt. lees meer

In Eindhoven wilde men ook graag fouilleren. Burgemeester Welschen van de PvdA deed het voorwerk en zijn opvolger Sakkers van de VVD voerde het uit. Een relatie tussen nut en noodzaak, tussen doel en middel, tussen uitvoering en effect, tussen problematiek en proportionaliteit lijkt niet de interesse van bestuurders en uitvoerders te hebben gehad. Als het mag, moet het ook gebeuren, is het adagium. Burgers juichen de maatregel toe en dus maakt het niet uit dat het fouilleren plaatsvindt onder politieke druk en eigenlijk een averechts effect heeft. De politie is zichtbaar op straat en dat een handvol onschuldige niet-verdachte mensen hun zakmes, moet inleveren is niet interessant. Weer een ‘groot aantal wapens’ van straat gehaald en een signaal gegeven aan de samenleving dat de beheersdriehoek geen wapens duldt.

lees meer

Onvolledig informeren van publiek en politiek, geen juiste weergave van de cijfers en het forceren van een positief resultaat. Fouilleren was volgens de gezagsdriehoek in Utrecht succesvol, hoewel er in de Evaluatie preventief fouilleren 2007 wel wordt opgemerkt dat de effectiviteit niet is vast te stellen. Onderzoek van Buro Jansen & Janssen toont aan dat in twee van de drie risk areas de maatregel averechts werkte, dat er voor het risicogebied binnenstad door verandering van de omvang van het gebied en onduidelijke cijfers geen conclusies zijn te trekken en dat het aantal wapens per inwoner van Utrecht in de vier jaar dat er is gefouilleerd is toegenomen.

lees meer