Met een grote advertentie van de Nederlandse Vereniging van Banken werden we op 17 april jl. op de hoogte gebracht van iets wat we al een jaar weten. De VS vragen bij SWIFT, het kantoor dat de internationale overboekingen regelt, klantgegevens op in het kader van de bestrijding van terrorisme. Nu zijn de banken natuurlijk wettelijk verplicht ons van dit feit op de hoogte te stellen, maar het blijft vreemd dat dit pas nu gebeurd, en niet in 2001, vanaf het moment dat SWIFT de gegevens doorgaf.

Onderzoeksrechters in Italië zetten hun tanden in onwettige praktijken van geheime diensten

In het artikel ‘Telecom Italia, afluisteren, voetbal en CIA vluchten’ verschenen in Observant 43 op 7 november 2006 wordt het verhaal van de ontvoering van Nasar Osama Mustafa Hassan of Hassan Mustafa Osama Nasr beter bekent als Abu Omar opgetekend. In het artikel wordt aangegeven dat de Italiaanse justitie 35 mensen verdenkt van betrokkenheid bij de ontvoering waarvan er 26 de Amerikaanse nationaliteit hebben. In juni 2005 was nog een arrestatiebevel uitgevaardigd door de onderzoeksrechter Chiara Nobili uit Milaan ten aanzien van 13 agenten van de CIA.

De hardliners in het islamdebat lijken vergeten te zijn dat de wereld complexer in elkaar zit en niet lijkt op de wereld van films als the lord of the rings. Goed en slecht zijn diffuser dan ‘goeden’ plegen te proclameren. De zaak van Jamil al-Banna, een 55 jarige Jordaanse vluchteling in het Verenigd Koninkrijk, onderstreept de diffuse werkelijkheid van terrorismebestrijding. Zonder bewijs worden mensen opgepakt, gemarteld en jaren vastgehouden. Nu is het te simpel om te zeggen dat Osama Bin Laden gewonnen heeft, zoals sommige tegenstanders van anti terrorisme maatregelen beweren. Nee, de zaak van al-Banna toont iets anders aan. De ‘ander’, hij of zij die niet tot ‘onze’ groep behoort, is potentieel verdacht. Na verdenking volgt straf, waarbij een inhoudelijke toetsing wordt weggelaten of marginaal wordt uitgevoerd.

Eind mei verscheen wederom een toezichtrapport van de Commissie van Toezicht Inlichtingen en Veiligheidsdienst (CTIVD). Deze keer is het onderwerp de relatie tussen de IND en de AIVD. Een onderwerp waarover Buro Jansen & Janssen in het verleden een aantal keer onderzoek naar heeft gedaan.
In 1991 verscheen het onderzoek ‘De Vluchteling Achtervolgd’, onze conclusie destijds was dat ‘asielzoekers en vluchtelingen in Nederland systematisch worden benaderd door de Binnenlandse Veiligheidsdienst (de voorloper van de AIVD).’ Om medewerking van asielzoekers te krijgen, werden intimidatie en chantage door de BVD niet geschuwd. ‘Regelmatig worden paspoorten, verblijfsvergunningen, visa of een vluchtelingenstatus in het vooruitzicht gesteld. Anderzijds wordt mensen die niet mee willen werken voorgespiegeld dat zij hun asielstatus wel kunnen vergeten, of dat zij teruggestuurd zullen worden naar het land van herkomst’. Beschrijvingen van ongeveer 70 benaderingen staafden deze bevindingen destijds.

Bij de ontwikkelingen van de afgelopen jaren op het gebied van veiligheid, valt op dat de roep om maatregelen veelal tot een cirkelredenering leidt. Als de criminaliteit daalt dan helpen de maatregelen en moeten er meer worden ingevoerd om nog meer effect te oogsten. En als ze niet helpen moeten er ook meer worden ingevoerd omdat ze blijkbaar nog niet helpen. Feiten lijken allang geen rol meer te spelen. Omgekeerde bewijslast, sancties met het oog op mogelijke toekomstig gedrag en disciplinering van mogelijke risicogroepen vormen meer en meer de kern van het veiligheidsdenken. 6

Het is goed dat de NMa binnenkort ook woningen van particulieren mag binnenvallen.

Nee dat is niet goed.

De NMa is opgezet als een instantie die toezicht houdt op de mededingings- en energie- en vervoerswetten. Toezicht is iets heel anders dan opsporing. Bij opsporing gelden duidelijke regels voor de instanties en ook rechten voor de eventuele verdachten. Die rechten lijken de laatste jaren steeds meer onder druk te staan. Daar draagt de mogelijkheid voor het NMa om huiszoeking te doen aan bij. Het NMa controleert, als er dan strafbare feiten worden geconstateerd dienen die bij de bevoegde instanties worden aangemeld. Het NMa heeft daartoe ook een convenant met het Openbaar Ministerie. Het OM zet dan een strafrechtelijk onderzoek in. Door het NMa dezelfde rechten te geven als opsporingsinstanties wordt de basis van de rechtstaat aangetast. Bestuurlijke maatregelen zijn geen middelen om mensen strafrechtelijk te vervolgen. Toezicht wordt daarmee een opsporingsinstrument en niet een instrument ter sturing van zowel individueel als collectief gedrag.

De macht van de AIVD rapporten is enorm groot, vooral in het bestuursrecht. Advocaat Marq Wijngaarden gaat in de processen tegen Imams van wie de verblijfsvergunningen zijn ingetrokken wegens handelen in strijd met de nationale veiligheid. Teleurge¬steld in de hoogste nationale rechter besluit hij dat het Iaatste woord van het EHRM zal moeten komen.

De Hoge Raad oordeelt dat de verplichting op grond van de Wet openbare manifestaties en de Haagse APV om uiterlijk 4 x 24 uur voorafgaand aan een te houden demonstratie daarvan kennisgeving te doen aan de burgemeester geen ongerechtvaardige beperking is van de demonstratievrijheid en acht een bevel tot beëindiging van een niet-aangemelde demonstratie, ongeacht de specifieke omstandigheden van het geval, zonder meer toegelaten. Daarmee biedt het Nederlandse recht anders dan bijvoorbeeld het Duitse, onvoldoende ruimte voor spontane en spoedbetogingen die niet binnen de voorgeschreven termijn kunnen worden aangemeld. Vanuit EVRM-perspectief is daarop gegronde kritiek mogelijk.

Twee maandelijkse elektronische nieuwsbrief van Buro Jansen & Janssen
(achtergronden bij het nieuws)
Mocht je een interessant artikel hebben over je confrontatie met politie en justitie, een nieuwe wetgeving, onderzoek of scriptie mail het dan ons, info@burojansen.nl. Wij zullen dan kijken of we dit opnemen in onze nieuwsbrief.
In deze nieuwsbrief weer zowel buitenlands als binnenlands nieuws. Er zijn onder andere artikelen te vinden over Swift, Lynne Stewart, Portugal en rendition en Mullah Krekar. In wie is gevaarlijker: de sjeik of de staat het verhaal van de voor het ondersteunen van terrorisme veroordeelde Amerikaanse advocaat Lynne Stewart. Journalisten tappen mag dat borduurt voort op de artikel de dozen van de AIVD uit observant 42. Swift laat zien hoe braaf de Nederlanders eigenlijk echt zijn. De Belgen misschien ook, maar uiteindelijk schrijven ze wel een rapport dat openheid van zaken geeft. Het onderzoek over rendition door het Europese parlement is dan wel afgesloten sommige parlementariërs hebben hun tanden er echt in gezet.

01 – inhoudsopgave
02 – Preventief strafrecht, Column de Balie 17 november 2006
03 – AIVD, Paul H. en de onderzoeken
04 – Wie is gevaarlijker: de Sjeik of de staat
Hoe terrorisme een bedreiging is voor de vrijheid van meningsuiting en de rechtsstaat in de Verenigde Staten.
05 – Wie is gevaarlijker: de sjeik of de staat
Een analyse van de achtergrond van de zaak tegen Lynne Stewart.
06 – SWIFT, zwijgen is goud?
07 – Portugal: Europees parlementslid doet haar werk en
TDIP website: Temporary Committee on the alleged use of European countries by the CIA for the transport and illegal detention of prisoners
08 – Krekar speelt Amerikaans Roulette
09 – Europees veiligheidshandboek:kijk uit de G8 komt naar je toe
10 – Gewapende Strijd in de 21ste eeuw uit Ethiek & Maatschappij themanummer over terrorisme (pdf)
11 – Terrorismebestrijding: Het bestuursrecht aan zet, de rechtsstaat in gevaar?
12 – Van privacyparadijs tot controlestaat? Misdaad- en terreurbestrijding in Nederland aan het begin van de 21e eeuw
13 – verschenen proefschriften en scripties
14 – Buro Jansen & Janssen in de media
15 – Donateurs gezocht!

Als we naar de ontwikkelingen van de afgelopen jaren op het gebied van veiligheid en privacy kijken, dan valt op dat de roep om maatregelen veelal tot cirkelredeneringen leidt. Als de criminaliteit daalt dan helpen de maatregelen en moeten er meer worden ingevoerd om nog meer resultaat te zien en als ze niet helpen moeten er ook meer worden ingevoerd omdat ze nog niet helpen. lees meer

Deze week is het proces over het lekken van AIVD informatie aan de Telegraaf begonnen Naast oud-BVD agent Paul H. zijn inmiddels ook Bertus van D. uit Katwijk en Bastiaan van G. uit Voorhout verdacht van het lekken van staatsgeheimen. Het OM vermoedt dat het tweetal de staatsgeheime stukken bij Paul H. heeft gestolen en deze vervolgens heeft doorgespeeld aan de journalisten.
Ook is het onderzoek van de CTIVD naar het lekken gepubliceerd.
lees meer

Op 9 april 2002 advocaat Lynne Stewart is thuis gearresteerd. Zij is de eerste advocaat in de Verenigde Staten die wordt beschuldigd van het ondersteunen van terrorisme en het overtreden van de speciale beperkingen (Special Administrative Measures) die de Amerikaanse instantie die over de gevangenissen gaat heeft opgelegd aan Omar Abdel-Rahman.

Joost de Haas schrijft de volgende dag in de Telegraaf onder de kop ‘Justitie VS spoort terreurcomplot op’ dat Stewart de Egyptenaar Omar Abdel-Rahman zou hebben geholpen bij het doorgeven van opdrachten aan zijn volgelingen in de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Egypte. Wat het ‘terreurcomplot’ precies inhoudt wordt nooit duidelijk. De storm van artikeltjes over de steun van Lynne Stewart aan terroristen luwt de volgende dag al weer. De overheid roept ‘terreurcomplot’, de kranten schrijven het over en daarmee is de kous af, berichtgeving in de 21ste eeuw.
lees meer

Wat ligt er in essentie aan de basis van de zaak tegen Lynne Stewart die binnen zowel rechts als links Amerika een verhitte discussie heeft losgemaakt?
Is het de doorgeschoten oorlog tegen het terrorisme die ertoe heeft geleid dat ten eerste alle gespreken tussen Stewart en Abdel-Rahman werden afgeluisterd? Gesprekken tussen een advocaat en een cliënt zijn ook in Nederland een gevoelig punt. Als die gesprekken niet meer kunnen plaatsvinden zonder het luisterend oor van de staat waar is dan nog de eerlijke rechtsgang, is vaak het argument.
lees meer

Op 31 januari 2007 debatteerde het Europees Parlement over de het doorgeven van bankgegevens van SWIFT aan de VS. In juni 2006 werd bekend dat SWIFT op verzoek van de VS bulk data doorgaf over internationale financiële transacties. Eind 2006 concludeerden zowel de Belgische Privacycommissie als de privacywaakhond van de Europese Unie dat de datatransfer naar de VS onvoldoende waarborgen voor de privacy van klanten geeft. Bovendien sprak men de angst uit dat er mogelijk misbruik van de gegevens wordt gemaakt voor economische spionage. De harde conclusies in Europa hebben in Nederland nog niet geleid tot harde actie. Het College Bescherming Persoonsgegevens bevraagt de financiële instellingen naar hun werkwijze. De Nederlandse bank verwijst slechts naar gedateerde kamerantwoorden uit september 2006 door minster Zalm.
lees meer

Ana Maria Gomes, lid van de socialistische fractie in het Europese parlement, tevens lid van de commissie van het parlement die de betrokkenheid van Europese staten bij de geheime CIA vluchten tracht uit te zoeken (TDIP), heeft de Portugese overheid het mes op de keel gezet. Door haar doorzettingsvermogen zijn nu allerlei gegevens boven tafel gekregen die erg onwelkom zijn voor de autoriteiten in Lissabon. lees meer