Den Bosch fouilleerde niet om wapenbezit maar voor opsporing

Geen raadsdebat, geen noodzaak, geen onderbouwing en geen verantwoording voor de inzet van een ingrijpende maatregel als preventief fouilleren in de jaren 2004/2005 in Den Bosch. Het argument ‘wapenbezit’ gaat ook al niet op, zo blijkt uit de volgende analyse van de politie-acties van destijds.

In Den Bosch werd in 2004/2005 uitgebreid gefouilleerd op straat, maar het moest daarbij wel gezellig blijven. ‘Een grimmige sfeer is ongewenst. Preventief fouilleren in Rotterdam (bijv. Kruiskade) heeft vooral de uitstraling van een uiting van ‘laten zien wie er de baas is” (notitie regiopolitie Brabant-Noord district Den Bosch, 3 mei 2004). Vandaar dat in het proces-verbaal over het fouilleren van 4 juni 2004 staat vermeld dat het ‘sfeerbeeld goed was, veelal positieve reacties’.

‘Het sfeerbeeld was goed’, beweren de agenten, maar een bezoeker van de Brabantse stad dacht daar beduidend anders over. “Ik vind dat de atmosfeer in de stad door zo’n actie, hier bedoel ik mee die fouillering, de stad grimmiger maakt. Ik vind het een beetje dreigend over komen. Ik vind zo’n actie vervelend. Ik vind het zeker vervelend als er zoveel agenten bij staan en mensen met een ander uniform. Ook waren er honden.”

De man wilde zich niet laten fouilleren en werd aangehouden. Plots was er in Den Bosch dan toch een sfeer van ‘wie er de baas is’, maar het sfeerbeeld was goed. Het zijn net teksten uit een advertentie, maar bepaald geen reclame voor de rechtsstaat. De toon was gezet. De politie wil ook wel eens wat, maar het moet wel gezellig blijven. Maar fouilleren is nooit gezellig. Daarom leken bestuur en politie van Den Bosch het nodig te vinden om zich in allerlei bochten te wringen om zich te verantwoorden voor het publiekelijk betasten van haar inwoners.

Documenten College van B&W Den Bosch
Stukken regiopolitie Brabant Noord
Processen verbaal Brabant Noord
Tabel cijfers uit politie notities
tabel resultaten van fouilleren in Den Bosch
CBS cijfers geweld en wapens in Brabant Noord
Jongeren Monitor Den Bosch 2000 – 2002

Niet terrorisme en maatregelen daartegen zetten de rechtsstaat onder druk, maar de burgers van Nederland zelf. Daarbij lijkt sprake te zijn van een grote eensgezindheid met betrekking tot het aanpakken van deviantie.

De zucht om uniformiteit en de lage tolerantie voor overlast en deviant gedrag zorgen voor een verscherpte repressie in dit land. Terrorisme en de dreiging van aanslagen zijn weliswaar graadmeter voor het gevoel van veiligheid maar geen instrument voor het oprekken van bevoegdheden en wetgeving.

De aanslagen van 11 september 2001 vormden geen omslagpunt, hooguit een markeringspunt voor een verhoogd budget van de AIVD, de pathologisering van radicaal denken en een verkrampt optreden op geruchten zonder bewijs en harde feiten van mogelijke terroristische handelingen.

De rechtsstaat wordt in toenemende mate bedreigd door het verval van de notie van onschuld, de intolerantie van de overheid, het bedrijfsleven en burgers en verdere verbestuurlijking van het strafrecht.

Nu de gemeenteraad door de komst van de nationale politie haar controlerende taak vrijwel volledig kwijt raakt, zeker in middelgrote en kleine gemeenten, is de vraag wie de politie controleert actueler dan ooit.

Veel instanties lijken zich te richten op deelvelden van het politiewerk. De Rijksrecherche onderzoekt geweldsincidenten en corruptie, de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid incidenten rond in beslag genomen drugs en het politieonderwijs. Wetenschappers en private onderzoeksbureaus onderzoeken incidenten rond wetgeving en calamiteiten, maar een centrale controle instantie ontbreekt.

De gemeenteraad als controlerende instantie van de burgemeester en de politie zou deze rol moeten vervullen. Haar rol is echter langzaam maar zeker uitgerangeerd. Met de komst van de nationale politie is het volledig gedaan met de controlerende rol van de gemeenteraad. De burger kan alleen door middel van een klacht proberen zijn gelijk te halen als de klager niet wordt vervolgd.

De klachtenafhandeling is echter zo slecht en vooringenomen dat veel klagers bij de Nationale Ombudsman belanden. Na een aantal jaren volgt dan het oordeel dat de politie meestal naast zich neerlegt. Met een nationale politie wordt de Tweede Kamer de verantwoordelijke controleur van de lokale politie. Een Kamer die slechts vragen kan stellen en zich van incident naar incident sleept. Controleert iemand eigenlijk wel de politie?

publicatie uit 1993

>>lk loop nu om het object.<<
De frequentie is 449.520 MHz; …. die is in gebruik bij de BSB. De Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten, een speciale eenheid waar we eigenlijk maar heel weinig vanaf weten. We kunnen het nauwelijks verstaan, nog even jets in de trant van “kijken” en dan is het afgelopen. Twee dagen later, op 13 februari, gebeurt hetzelfde, weer nauwelijks te verstaan.

We begrijpen er eigenlijk helernaal niets van, toch komen we al snel tot de conclusie dat de BSB yvaarschijnlijk is ingezet bij de bewaking van Deelen. We moeten er wel – een beetje om grinniken want wie zou er nu, een week na de aanslag, opnieuw proberen jets op Deelen uit te voeren. Die BSB-ers lopen waarschijnlijk flink te kleumen daar op de Veluwe! De verklaring lucht op en we gaan rustig slapen.

lees meer

De Groep IJzerman belicht geheime politieoperaties en infiltratie in de roerige jaren ’60 te Amsterdam. Het boek behelst echter geen onderzoeksverslag, het is eerder een exercitie om postuum de status van de Groep nog verder omhoog te krikken.

Guus Meershoek schreef een boek over de Groep IJzerman, zoals de agenten genoemd werden die eind jaren ’60 drie jaar lang undercover actief waren binnen linkse organisaties in Amsterdam. Nu kan iedereen natuurlijk een aantal mensen interviewen en daar een boek aan wijden. Vraag is echter of een docent aan de de faculteit Safety Governance at the department Management and Governance van de Universiteit van Twente dat ook zomaar vrijblijvend kan doen.

Enige wetenschappelijke onderbouwing en duidelijke bronvermelding die hout snijdt verwacht je bij een ‘onderzoeksverslag’, zoals Willem de Bruin het noemt in een recensie voor de Volkskrant. Het boek oogt echter niet als een onderzoeksverslag, het is eerder een exercitie om postuum de status van de Groep nog verder omhoog te krikken. Peter IJzerman heeft het namelijk tot korpschef van Twente weten te schoppen, en de Groep IJzerman moet dan wel iets speciaals zijn geweest.

De elektronische nieuwsbrief van Buro Jansen & Janssen.
Mocht je een interessant artikel hebben over je confrontatie met politie en justitie, een nieuwe wetgeving, onderzoek of scriptie mail het dan ons, info@burojansen.nl.

01 Inhoudsopgave
02 Kraaijer, de AIVD en de Telegraaf
03 Preventief fouilleren onder politiek druk: Eindhoven
04 Voor de RID is Griekenland een gevaar
05 Een afspraak met RIDer Leo
06 Bij de AIVD bushalte
07 U wobt dus u bent extremist
08 Deep Search boekrecensie
09 Kant, terrorisme en intentiewetgeving
10 Donateurs gezocht

In de komende twee nummers van de Observant veel aandacht voor de fenomenen benaderen, informanten en gespied van inlichtingendiensten op lokaal, regionaal en nationaal niveau. Welke democratie wordt er gediend als studenten die demonstreren tegen de bezuinigen, burgers die protesteren tegen de komst van een vliegveld, krakers die communiceren met de gemeente over het leegstandsbeleid worden benaderd om hun collega’s, vrienden en kennissen af te luisteren en te verklikken? Dat dierenrechten activisten vogelvrij zijn verklaard is misschien tot daar aan toe, de NCTb moet haar subsidie toch ook veilig stellen, maar de rechtstaat dient het allemaal niet. En de stand van de rechtstaat is al twijfelachtig als die mensen die een beroep doen op de Wet op de Openbaarheid van Bestuur worden bestempeld als extremist. Weer veel uitzoekwerk en daarvoor bedanken wij opnieuw onze donateurs.

Al 25 jaar diepgravend, kritisch en doortastend burgerrechten onderzoek. Buro Jansen & Janssen gewoon inhoud.

Paul Kraaijer kwam in juni 2011 uit de kast na vijfentwintig jaar voor de inlichtingen- en veiligheidsdiensten te hebben gewerkt. Kraaijer laat zich in twee paginagrote artikelen interviewen over zijn carrière. Buro Jansen & Janssen heeft het verhaal met grote belangstelling gelezen en heeft uit diverse hoeken reacties en aanvullingen gehad, maar heeft gekozen om terughoudend te zijn met een reactie. Het interview / artikel in de Telegraaf roept namelijk meer vragen op dan dat je er zinnige conclusies aan kan verbinden.

lees meer

In Eindhoven wilde men ook graag fouilleren. Burgemeester Welschen van de PvdA deed het voorwerk en zijn opvolger Sakkers van de VVD voerde het uit. Een relatie tussen nut en noodzaak, tussen doel en middel, tussen uitvoering en effect, tussen problematiek en proportionaliteit lijkt niet de interesse van bestuurders en uitvoerders te hebben gehad. Als het mag, moet het ook gebeuren, is het adagium. Burgers juichen de maatregel toe en dus maakt het niet uit dat het fouilleren plaatsvindt onder politieke druk en eigenlijk een averechts effect heeft. De politie is zichtbaar op straat en dat een handvol onschuldige niet-verdachte mensen hun zakmes, moet inleveren is niet interessant. Weer een ‘groot aantal wapens’ van straat gehaald en een signaal gegeven aan de samenleving dat de beheersdriehoek geen wapens duldt. lees meer

Je bent een kraker of liever gezegd je woont in een kraakpand. Je staat netjes de media te woord over het pand waar je in woont. Gewoon omdat het je huis is, maar ook omdat het pand een cultuurhistorische waarde heeft. Je bent niet heel actief in de kraakbeweging, je woont prettig en je pand wordt wel eens gebruikt door actiegroepen. Niets crimineels, niets vreemds of verdachts, maar toch zul je er rekening mee moeten houden dat de politie je gaat lastig vallen. Dat overkwam Evert in Utrecht.
lees meer

Aetzel was een actieve kraker en stadsdromer. Kraken is er niet alleen vanwege woningnood, maar ook voor de stedelijke ontwikkeling. Verstikking van die ontwikkeling leidt tot een langzame wurging van de stad, is de analyse van Aetzel. Als actieve bewoner van Rotterdam zet hij zich in voor een leefbare stad en hij woonde ook een tijd lang in een kraakpand. Het kraakverbod mocht niet ongemerkt worden ingevoerd en Aetzel organiseerde een petitie tegen het verbod. lees meer

‘Tijdens het college nog een gezellig gesprek gehad met Eric en vervolgens net de bus gehaald naar huis. Dromerig staarde ik naar buiten over de polder. Ik werd opgeschrikt door het getril van mijn mobiel in mijn jaszak. Het nummer herkende ik niet, maar nam toch op. “Met de geheime dienst,” klonk het aan de andere kant van de lijn. Ik schrok helemaal wakker. Wat, waarom ik, in korte tijd schoten er allerlei gedachten door mijn hoofd. De mannenstem vroeg of hij met mij kon afspreken. Ik wist niet wat ik moest zeggen en zei dat ik hem zou bellen als ik thuis was. De rest van de busreis voelde ik de spanning toenemen, wat moest ik doen? Ik belde een vriend om te overleggen wat te doen. Ik heb niets te verbergen, prentte ik mezelf in, maar waarom wil die geheim agent dan een afspraak met mij?’
lees meer

Niet een artikel maar een brief. Via de Wet Openbaarheid van Bestuur is een jaarverslag boven tafel gekomen waarin mensen die gebruik maken van de Wob ingedeeld worden in twee groepen. Verkeersovertreders en extremisten. Aangezien Buro Jansen & Janssen niet regelmatig verzoekt tot het openbaar maken van de ijk gegevens van flitspalen (gegevens die gewoon openbaar zouden moeten zijn), maar wel naar het optreden van de politie langs snelwegen, bij preventief fouilleren, bij ontruimingen van gekraakte panden, demonstraties, acties acht Jansen & Janssen het aannemelijk dat het bureau ingedeeld wordt bij de extremisten. Naar aanleiding van deze conclusie is de onderstaande brief aan enkele bestuursorganen gestuur.
lees meer

A Publication of Word-Information Institute
Konrad Becker/ Felix Stalder [eds.] Studienverlag & Transaction Publishers, 2009.
ISBN 978-3-7065-4795-6

Information is useless if it cannot be found and it is not a coincidence that a search engine like Google has turned into one of the most significant companies of the new century. These engines are never just practical tools to deal with information overload. Such cognitive technologies embed political philosophy in seemingly neutral code.
Konrad Becker, Felix Stalder, editors of Deep Search.

When taking leave from the many new people I meet, often they ask me if I am on Facebook, or they tell me to Google them. I reply that I am not on Facebook. What, not on Facebook? is the usual response. When I start to explain about privacy issues or that I want my search to be unique and not recommended, an expression of shock appears on their faces. If I continue and ask them whether they care that their data is sold to third parties and their search recommended I am warranted the retort: I have nothing to hide so I think its OK and there is more security. For those of us who still want to have some control over how we search, find information, experience the internet, and would like to understand legislation that will be able to clarify and protect our rights as citizens, Deep Search (2009) is still a relevant book. Even more so since December 4, 2009, when Google announced, ‘personalised search for everyone’, combining Page Rank and personalization, altering relevance and how we find and consume information.

lees meer

In het kader van het vak Recht, ethiek en politiek heb ik mij verdiept in de rechtsleer van Immanuel Kant. Daarbij raakte ik onder de indruk van de grondigheid waarmee Kant zijn rechtsleer verbindt met de vrijheidsidee. In dit essay wil ik zijn rechtsleer uiteenzetten en toepassen op het Nederlands recht. In eerste instantie wilde ik de toepassing doen op het strafrechtsysteem dat gehanteerd wordt in de film Minority Report (2002), waar voorspelling van misdrijven door helderzienden gebruikt wordt als rechtmatige basis voor strafrechtelijke vervolging. In die film worden personen vervolgd die deze misdrijven nog niet hebben begaan. Na verder onderzoek bleek echter dat een toekomstscenario zoals in Minority Report wordt geschetst veel dichterbij is dan de naïeve burger zou denken, namelijk in het Nederlands intentiestrafrecht. In dit essay zet ik uiteen dat al lijkt dit intentiestrafrecht de vrijheid tot doel te hebben, het in werkelijkheid de fundamenten onze vrije samenleving ernstig bedreigt. lees meer

Sympathie voor het werk van Buro Jansen & Janssen? Wordt dan nu donateur. Voor het doen van onderzoek is Buro Jansen & Janssen volledig afhankelijk van giften en subsidies.

Buro Jansen & Janssen is aangemerkt als ANBI (Algemeen Nut Beogende Instellingen) instelling. Dit betekent voor mensen die ons willen steunen het volgende:
– Als een instelling door de Belastingdienst is aangewezen als een ANBI, kan een donateur giften van de inkomsten- of vennootschapsbelasting aftrekken (uiteraard binnen de daarvoor geldende regels).
Voor Buro Jansen & Janssen betekent dit:
– Een ANBI hoeft geen successierecht of schenkingsrecht te betalen over erfenissen en schenkingen die de ANBI ontvangt in het kader van het algemeen belang.
– Uitkeringen die een ANBI doet in het algemene belang zijn vrijgesteld voor het recht van schenking.

Stort gul: € 10,- , € 25,- € 50,- of meer per maand op:
Giro: 603904
tnv Stichting Res Publica te Amsterdam
Bij storting van € 50,- of meer krijg je een Buro Jansen & Janssen T-shirt opgestuurd! Als je een T-shirt wilt ontvangen, mail dan even je maat en je adres door.