ATTAC Switzerland has taken notice with great satisfaction of the civil court’s president Jean-Luc Genillard’s decision of 25 January 2013 in the case «Nestlegate». The Court has convicted NESTLE and SECURITAS AG of spying activities directed at ATTAC. It has recognized that these parties conducted illegal infiltrations. The claimants have been entitled to a financial compensation, since their personal rights have been violated. NESTLE and SECURITAS AG have been ordered to pay a financial compensation of 3.000 Swiss francs (3.238 US dollars) per claimant (a total of 27.000 Swiss francs – 29.145 US dollars).

ATTAC Switzerland has taken notice with great satisfaction of the civil court’s president Jean-Luc Genillard’s decision of 25 January 2013 in the case «Nestlegate». The Court has convicted NESTLE and SECURITAS AG of spying activities directed at ATTAC. It has recognized that these parties conducted illegal infiltrations. The claimants have been entitled to a financial compensation, since their personal rights have been violated. NESTLE and SECURITAS AG have been ordered to pay a financial compensation of 3.000 Swiss francs (3.238 US dollars) per claimant (a total of 27.000 Swiss francs – 29.145 US dollars).

Both a criminal and a civil case were filed after Swiss television revealed on 12 June 2008 that an ATTAC workgroup in Canton Vaud, which was preparing a book on NESTLE’s policies («Attac contre l’empire NESTLE», 2004), had been infiltrated and spied on by a SECURITAS employee on behalf of NESTLE. The woman had joined the ATTAC workgroup in 2003 under the false name of “Sara Meylan”, had attended private meetings (sometimes at the members’ homes), gathered confidential information and prepared detailed reports on the authors as well as on third parties for NESTLE. On September 26th, 2008, ATTAC discovered and denounced to the examining magistrate another SECURITAS spy, who was still active in ATTAC in 2008 under her real name.

The criminal proceedings were dropped on July 29th, 2009. The investigating judge mainly relied on the statements made by NESTLE and SECURITAS AG and found that the only infringement that may constitute an offense – a violation of the federal law of data protection – falls under the three-year statute of limitation. We regret the superficial investigation conducted during this criminal investigation, which Alec Feuz has well documented in his book « Affaire classée».

We are very satisfied that the civil court has now condemned NESTLE’s and SECURITAS AG’s spying activities. Nevertheless we’d like to point out that we are continuing to critically observe the worldwide activities of multinational corporations like NESTLE, especially concerning its hostile trade union policies and the excessive pumping of groundwater in different parts of the world.

Through a general increase of espionage and spying activities, basic democratic rights like the freedom of opinion, the freedom of speech and the freedom of assembly are called into question. The activities of NGOs, trade unions and critical political organizations are limited by private corporations, which perceive non-violent campaigns and action from civil society as a threat to their commercial interests. These transnational corporations thus try to reduce basic democratic rights and often profit from the fact that the State turns a blind eye to these infringements.

It is important to be able to fight for a just and egalitarian society, to oppose injustice around the world by means of free and independent research into the dealings of transnational corporations, without being surveyed or spied on.

Find this story at 28 January 2013

De Zwitserse afdeling van Attac heeft op 20 juni 2008 de autoriteiten van het Kanton Vaud, Zwitserland, gevraagd om de infiltratie van Attac door de multinational Nestlé te onderzoeken. Nestlé is het bedrijf van onder andere KitKat, After Eight, Bros en Nespresso. Acteur en regisseur George Clooney is de belichaming van het hippe kopje koffie. Attac heeft een aanklacht ingediend tegen een onbekende persoon wegens schending van de persoonlijke levenssfeer van de auteurs van het kritische boek over Nestlé: ‘Nestlé – Anatomie eines Weltkonzerns’ (Nestlé – Anatomie van een multinational) en van de overtreding van wetgeving ter bescherming van persoonsgegevens. Volgens Attac, een wereldwijde organisatie die het economische systeem wil veranderen met onder andere de slogan ‘de wereld is niet te koop’, vond de infiltratie plaats van september 2003 tot en met juni 2004. Nestlé lijkt met de infiltratie geprobeerd te hebben op de hoogte te blijven van het onderzoek van Attac naar de betrokkenheid van Nestlé bij genetisch gemanipuleerde gewassen, de privatisering van water en de behandeling van de vakbonden door het bedrijf.

Het zal geen verbazing wekken dat in de aanloop naar en tijdens de G8 in Evian, Zwitserland, in de zomer van 2003, infiltraties in organisaties van anti globalisten door politie en bedrijfsleven plaatsvonden. Zo geeft de politie van Waadtland in een uitzending van het televisieprogramma Temps Présent toe dat zij op de hoogte waren van infiltratiepogingen door het private recherchebureau Securitas AG (Zwitserland) in allerlei solidariteitsgroepen. Of Nestlé ook daadwerkelijk de opdracht heeft gegeven blijft een misterie. Securitas AG zou ook de infiltratie in Attac hebben uitgevoerd. Deze begon echter pas na de G8 top in Evian. Securitas AG is overigens niet onderdeel van het internationale bedrijf Sercuritas waartoe het Nederlandse bedrijf met dezelfde naam behoort.

Securitas AG zou een vrouw, met de schuilnaam ‘Sara Meylan’, hebben ingehuurd om deel te nemen aan de redactievergaderingen voor het boek ‘Nestlé – Anatomie eines Weltkonzerns’ (Nestlé – Anatomie van een multinational). Het boek is uiteindelijk in 2005 verschenen. ‘Sara Meylan’ meldde zich in de lente van 2003 en deed mee aan de protesten tegen de G8 voordat ze in het schrijversteam infiltreerde. In de uitzending van Temps Présent van 12 juni 2008 willen beide bedrijven niet op de concrete beschuldigingen van het televisieprogramma ingaan. Nestlé gaf wel in een verklaring aan dat zij Securitas AG had ingehuurd voor de beveiliging van haar staf en faciliteiten tijdens de G8. Het bedrijf verwachtte een confrontatie met de demonstranten. Securitas AG baas, Reto Casutt, gaf toe dat medewerkers van het bedrijf onder valse naam aan bijeenkomsten van verschillende solidariteitsorganisaties hebben deelgenomen. Hij noemt het zelf ‘niet sympathiek’, maar ook ‘niet verboden.’ Een maand later beweerde Casutt dat de omstandigheden van de G8 top in Evian te vergelijken waren met militaire omstandigheden en dat de inzet van de agent voor hun cliënt Nestlé slechts noodweer was. Securitas AG moest een informatievoorsprong hebben in verband met toekomstige acties. Casutt voelde zich gedwongen om te reageren op de negatieve berichten in de media.
‘Sara Meylan’ had maandenlang aan het boek van Attac meegewerkt en was na de publicatie spoorloos verdwenen. In e-mails aan de schrijvers meldde de agente dat ze het ‘super vond wat ze deden.’ Of ze veel aan het onderzoek en het boek heeft bijgedragen valt te betwijfelen. Zij deed niet mee aan discussies en kwam op de vergaderingen vaak laat en ging eerder weg. Wel kwam ze te weten met wie Attac contact onderhield in bijvoorbeeld Colombia waar Nestlé de vakbonden niet in haar fabrieken toelaat. Toen de publicatiedatum naderde begon ze afstand te nemen en wilde niet op de foto. Plotseling was ze toen verdwenen en onbereikbaar.

De agente van Nestlé werkte een jaar mee aan het boek. Ze kwam bij de zeven onderzoekers over de vloer, las de verschillende proefdrukken en hoorde de namen van de mensen die Attac van munitie voorzagen tegen het Zwitserse bedrijf. Volgens Jean-Philipp Ceppi van het televisieprogramma Temps Présent dat het nieuws in juni 2008 bracht, vond er een ontmoeting plaats tussen de agente ‘Sara Meylan’ en haar ‘runner’ (coach/begeleider) van Securitas AG en het hoofd beveiliging en het hoofd van de communicatie afdeling van Nestlé in maart 2004. Volgens Ceppi duidt dit erop dat het voor Nestlé een zaak was van veiligheid en van beeldvorming. Volgens hem zou dit verklaren waarom de infiltratie van Attac pas na de G8 top in Evian begon, want enige relatie tussen de redactievergaderingen van Attac voor het boek en de protesten tegen de G8 in Evian was er niet.

Nestlé heeft al een imago van een brute Zwitserse chocoladebeer, maar het bespioneren van een onderzoeksgroep die een boek over het concern schreef, lijkt iedereen te ver gaan. Naar aanleiding van de televisie uitzending schreef de privacy waakhond van Zwitserland Schweizer Datenschutz Securitas AG aan over de activiteiten van het beveiligingsbedrijf voor en tijdens de G8. “Nestlé geeft aan maatregelen te hebben getroffen voor de veiligheid van personen en faciliteiten met het oog op een eventuele terroristische aanslag tijdens de G8. De strijd tegen het terrorisme is echter een staatsaangelegenheid en niet een zaak van een privéonderneming,” vertelde woordvoerder Kosmas Tsiraktsopulos de SDA nieuwsdienst. Over de spionage van de schrijversgroep van Attac merkt hij op dat het om een “problematisch geval” gaat.

Niet alleen de privacy waakhond is verbolgen over het optreden van Securitas AG en Nestlé. Ook de VSPB, de vakbond van Zwitsers politiepersoneel, haalde hard uit naar Securitas AG. De vakbond vraagt zich in een schrijven af of Securitas AG wel een acceptabele partner voor de politie kan zijn. De politie heeft echter zelf ook geen schone handen. Terwijl in de uitzending van Temps Présent de politie aangeeft op de hoogte te zijn geweest van de activiteiten van Securitas AG in de aanloop en tijdens de G8 top, verklaarde een week later de veiligheidscoördinator van het kanton Waadt, Jacqueline de Quattro, dat de politie op de hoogte was van de infiltratie van een vrouwelijke medewerker van Securitas AG in Attac. Enkele maanden later wordt duidelijk dat de Dienst für Analyse und Prävention (DAP), de dienst voor analyse en preventie, in 2003 rond de G8 top bij toeval op de infiltratiepoging was gestoten. De baas van de DAP heeft toen aan de directie van Securitas AG gemeld dat de infiltratie problematisch was.

Op 23 juli 2008 zag Nestlé zich genoodzaakt na een hoorzitting een verklaring af te leggen over haar samenwerking met Securitas AG rond de G8 en Attac. Hans Peter Frick stelde dat Nestlé in de toekomst zulke maatregelen niet uitsluit. Aanleiding voor het opereren van Nestlé en Securitas AG rond de G8 top was een manifestatie op 28 maart 2003 bij het hoofdkantoor van Nestlé. Bij die manifestatie was ook José Bové aanwezig, de Franse boer die tegen de globalisering ten strijde trekt. Attac nam ook deel aan de manifestatie. Tussen de honder en vier honderd boeren uit verschillende landen wilden het hoofdkantoor van Nestlé binnendringen. Het liep enigszins uit de hand volgens Nestlé. Er sneuvelde een ruit van een voordeur en er werden leuzen op de ramen geschilderd. De politie verhinderde dat de demonstranten het hoofdkantoor betraden en de actie duurde niet lang. Frick vond dat deze manifestatie genoeg reden was om hardere maatregelen rond de G8 top te nemen. Blijkbaar was het bedrijf bang dat de media de verkeerde conclusie zou trekken uit de opmerking dat het bedrijf ook in de toekomst zulke maatregelen zou treffen. Het concern liet enkele uren later een woordvoerder duidelijk maken dat Frick niet de infiltraties voor ogen had bij zijn opmerking. Volgens hem behoort infiltratie niet tot de standaardoperaties van het bedrijf, maar het bedrijf sluit infiltratiepogingen echter ook niet uit.

In dezelfde verklaring legde Frick de verantwoordelijkheid voor het optreden van ‘Sara Meylan’ bij Securitas AG. Het beveiligingsbedrijf was met het idee gekomen en Frick had slechts zijn fiat gegeven. Tijdens de hoorzitting van 23 juli 2008 speelden beide partijen een slim spel. Nestlé bezat een dossier van 77 pagina’s over de opdracht aan Securitas AG. Securitas AG zelf had geen enkele documentatie met betrekking tot de zaak aangezien zij alle stukken aan het levensmiddelenbedrijf hadden overlegd. De advocaat van Nestlé stelde dat het dossier bestond uit alle stukken die de beveiligingsafdeling van het bedrijf van Securitas AG medewerkster ‘Sara Meylan’ heeft gekregen van september 2003 tot en met mei 2004. Attac liet het daarbij niet zitten en vorderde alle documenten. Volgens de organisatie zaten in het dossier van Nestlé niet de belangrijke stukken. Vooral het eindrapport van ‘Sara Meylan’ ontbreekt volgens Attac. Dit rapport moet volgens Attac aantonen dat de persoonlijke levenssfeer van de schrijvers van ‘Nestlé – Anatomie eines Weltkonzerns’ is geschonden. Op 15 augustus 2008 wees de rechtbank van Lausanne deze vordering af, daarmee ook een schadevergoeding. De rechtbank oordeelde dat de documenten die beide bedrijven op tafel hadden gelegd voldoende waren.

Op de dag van de uitspraak van de rechtbank in Lausanne zag Peter Brabeck, voorzitter van de raad van commissarissen van Nestlé, zich genoodzaakt te reageren op alle beschuldigingen aan zijn bedrijf. Hij onderstreepte nogmaals dat het initiatief voor de infiltratie niet van Nestlé was gekomen, maar van Securitas AG. ‘Als iemand mij vertelt dat wij een infiltratiepoging gaan uitvoeren, dan zal ik de nodige maatregelen nemen, want dit is niet in overeenstemming met ons beleid,’ vertelde Brabeck Radio RSR. Wat het beleid van Nestlé precies is wordt door de afgewezen vordering niet duidelijk, maar dat Nestlé de laatste jaren flink onder vuur ligt is wel duidelijk.

Vooral de activiteiten van het bedrijf in Colombia zijn een punt van kritiek. En in 2003 startte de Verein Multiwatch de voorbereidingen voor een hoorzitting van de Colombiaanse vakbonden over Nestlé. De hoorzitting vond op 29 oktober 2005 plaats, maar voordien vond er een inbraak in het kantoor van Multiwatch plaats waarbij geen waardevolle artikelen werden ontvreemd. Ook werd een van de vakbondsmensen vlak voor vertrek naar Zwitserland om deel te nemen aan de hoorzitting, vermoord. Beide gebeurtenissen kunnen toeval zijn en niets met Nestlé te maken hebben. Een inbraak kan altijd plaatsvinden en in Colombia zijn moordaanslagen eerder regel dan uitzondering.

De hypothese van Jean-Philipp Ceppi van Temps Présent dat Nestlé aan contra spionage doet om imagoschade af te wenden, is echter niet geheel onlogisch. Bij de voorbereidingen voor de hoorzitting over Nestlé in Colombia door Multiwatch zag het bedrijf zich genoodzaakt geregeld te reageren op de mogelijke beschuldigingen. Nestlé vond de beschuldigingen of uit de duim gezogen of getuigen van een gebrek aan kennis over de Colombiaanse situatie.

De kou lijkt echter niet uit de lucht voor Nestlé. Mensenrechtenactiviste Marianne Aeberhard nam deel aan twee conferentie in Freiburg en Vevey waar ook Colombiaanse vakbondsleden spraken. Aeberhard was niet een van de auteurs van het boek van Attac. Op grond van de Zwitserse wet op de bescherming van persoonsgegevens eiste zij van Nestlé de documenten die op haar betrekking hebben. De agente ‘Sara Meylan’ had namelijk over beide bijeenkomsten gerapporteerd. Nestlé weigerde Aeberhard de informatie zonder opgaaf van reden, wat er op zou kunnen duiden dat Attac toch gelijk heeft dat het dossier dat bij Nestlé ligt dikker is dan 77 pagina’s. Ook van Franklin Frederick, een activist in Brazilië, zijn e-mails door ‘Sara Meylan’ onderschept ten behoeve van het snuffelen voor Securitas AG. Frederick is vooral interessant gezien zijn rol in de strijd tegen de privatisering van water in Brazilië. Hij is erg succesvol en onderhoudt contacten met zowel kerkelijke als niet kerkelijke organisaties in Zwitserland en Brazilië in de strijd tegen de privatisering.

De rol die Securitas AG speelt is er een van informatiemakelaar. Het bedrijf zegt de volledige verantwoordelijkheid voor de infiltratiepoging te dragen. De agente was echter niet alleen geïnteresseerd in de schrijversgroep, maar bezocht ook bijeenkomsten van andere Attacleden en fora van andere organisaties over de activiteiten van Nestlé in Latijns Amerika.

En niet alleen Attac had last van een agente, ook de Gruppe Anti-Repression (GAR) uit Lausanne maakte gewag van een informante. GAR komt op voor het demonstratierecht en is een politieklachtenbureau. Op 8 september 2008 rapporteerde het programma ‘Mise au Point’ over de infiltratie van GAR. Ook GAR diende een klacht in tegen een onbekende persoon in verband met schending van de persoonlijke levenssfeer. Het zou gaan om de agente met de schuilnaam ‘Shanti Muller’. Zij was werkzaam voor Securitas AG en zij was tussen 2003 en 2005 actief binnen de anti-repressiegroep en andere alternatieve groepen zoals organisaties die zich verzetten tegen het Wereld Economisch Forum in Davos. Ook de dierenrechtenorganisatie LausAnimaliste stond op het lijstje van Muller. Ze zou tot in 2008 betrokken zijn geweest bij de organisatie. Het bedrijf zou informatie aan de politie hebben doorgespeeld. In wiens opdracht ‘Shanti Muller’ infiltreerde is nog niet bekend. ‘Muller’ had haar identiteit wel verder uitgebouwd. Ze zou de dochter van een Franse ontwikkelingswerker in Djibouti zijn en zelf 20 jaar in India met straatkinderen en Lepra slachtoffers hebben gewerkt. In de zomer van 2005 verdween ze plotseling, net als ‘Sara Maylan’ Attac plotseling Attac de rug toekeerde. ‘Muller’ gaf wel een reden aan voor haar vertrek. Ze zou haar ernstig zieke moeder in Frankrijk moeten verzorgen.

Om aan alle speculaties over de betrokkenheid van de politie bij de infiltratie pogingen te ontzenuwen was een oud rechter, François Jomini, aangesteld om de rol van de politie te onderzoeken. Zijn conclusie was simpel. De politie heeft geen privébedrijf ingehuurd om te spioneren en de informatie is ook niet bij de politie terechtgekomen. Het onderzoek van Jomini maakte in ieder geval duidelijk dat de politie wel degelijk op de hoogte was van de infiltratie. Tijdens de G8 top was er een speciale politie-eenheid die de informatiestromen coördineerde. Tijdens een bijeenkomst met het hoofd beveiliging van Nestlé is de politie ingelicht over de infiltratie van groepen die zich tegen de globalisering te weer stellen door Securitas AG. Volgens Jomini is de politie niet verteld over welke organisaties het precies gaat en over de infiltratie na de G8 wist de politie in het geheel niets. Of toch wel, want de DAP, dienst voor analyse en preventie van de politie, was op ‘Shanti’ gestoten en had Securitas AG op de vingers getikt. Of niet? Jomini schrijft in zijn rapport dat de politie de informatie over de infiltraties via de media moest vernemen. Dan blijft het wel vreemd dat Securitas AG na 2003 informatie over organisaties die kritisch staan tegenover globalisering aan de politie probeerde te verkopen. De politie ontkent dit weer niet. Volgens Securitas AG heeft zij in de herfst van 2005 de eenheid die verantwoordelijk is voor de infiltraties opgeheven. Deze beëindiging zou samenhangen met opmerkingen van de politie dat deze activiteiten niet behoren tot de taken van particuliere beveiligingsbedrijven.

En dan duikt plotseling in november 2008 de naam van een derde agente van Securitas AG op. ‘Le Matin Blue’, zoals haar schuilnaam luidt, zou ook in opdracht van Nestlé in Attac zijn geïnfiltreerd. Zij schreef rond de tien rapporten voor Securitas AG en Nestlé over Attac. Securitas AG weerspreekt het verhaal niet, maar verweert zich door te stellen dat de vrouw onder haar eigen naam aan openbare bijeenkomsten van de organisatie heeft deelgenomen. De derde infiltrant lijkt de publieke verontwaardiging te hebben aangewakkerd. Op 28 november 2008 ondertekenden 76 prominenten een manifest dat Nestlé en Securitas AG oproepen op te houden met het besnuffelen van mensen die gebruik maken van het recht op vrijheid van meningsuiting. De autoriteiten worden opgeroepen het Nestlé Securitas AG schandaal grondig te onderzoeken.

Find this story at 20 January 2009

Nestlé, the world’s largest food company, has been found guilty of spying on Swiss activists in 2003 with the help of Securitas, a private security company. Jean-Luc Genillard, president of the Lausanne civil court, told the two companies to pay 3,000 Swiss Francs ($3,267.55) to each of nine victims.

Vevey, Switzerland, based Nestlé sells $91 billion worth of products a year such as Nescafé coffee, KitKat chocolates and Maggi noodles. The company has frequently been criticized for marketing baby food in poor countries in violation of a 1981 World Health Organization code that regulates the advertising of breast milk substitutes. It has also come under fire from Greenpeace for using palm oil grown on deforested land in Borneo and buying cocoa beans from plantations that used child labor in Cote d’Ivoire in a film entitled “The Dark Side of Chocolate.”

In 2003, a group of activists with the Association pour la Taxation des Transactions pour l’Aide aux Citoyens (ATTAC) in Vaud, Switzerland, started working on a book on the global policies of Nestlé. A Securitas employee infiltrated the group under a false name (Sara Meyland) in order to attend the ATTAC meetings about the planned book.

In June 2008, Temps Présent, a Swiss TV program, revealed that the Securitas agent had briefed Nestlé security personnel as well as corporate communications staff about the meetings that she attended including ones held in private homes. Securitas also provided this information to the local police.

ATTAC members sued Nestlé after the news report was aired. “We are revolted by this practice, which overturns the principles of freedom of expression and basic democratic rights,” a press release from the group stated. “We condemn the role played by Securitas. This private security company, whose activities traditionally consist of guarding buildings and car parks, accepted a contract to spy on a group of people who in no way represented a threat or a danger, except for the fact that the results of their research activities could not be controlled by the transnational Nestlé.”

In recent years Nestlé has started to respond directly to some complaints of activist groups like Greenpeace, according to the Financial Times. “For a company like ours to prosper over the long term we have to create value for the communities in which we operate,” Janet Voûte, Nestlé’s global head of public affairs, told the newspaper. “And we fundamentally believe we cannot create shared value – not just for shareholders but for society – alone.”

Despite the new public relations strategy to contain activists, the company has been unable to quash the Vaud group. Although ATTAC dropped a criminal case against the two companies in 2009, it continued to press a civil claim in Lausanne courts which it dubbed “Nestlégate.”

“We are very satisfied that the civil court has now condemned NESTLE’s and SECURITAS AG’s spying activities,” ATTAC said in a press release issued after the judge ruled against the companies last week. “Nevertheless we’d like to point out that we are continuing to critically observe the worldwide activities of multinational corporations like NESTLE, especially concerning its hostile trade union policies and the excessive pumping of groundwater in different parts of the world.”

Nestlé reacted to the court ruling “with disappointment” although it added that “incitement to infiltration is against Nestlé’s corporate business principles.”

by Pratap Chatterjee, CorpWatch Blog
January 30th, 2013

Find this story at 30 January 2013

Press release issued by ATTAC Switzerland, 26 January 2013

(English translation provided by ATTAC Switzerland – click here for German version)

ATTAC Switzerland has taken notice with great satisfaction of the civil court’s president Jean-Luc Genillard’s decision of 25 January 2013 in the case «Nestlegate». The Court has convicted NESTLE and SECURITAS AG of spying activities directed at ATTAC. It has recognized that these parties conducted illegal infiltrations. The claimants have been entitled to a financial compensation, since their personal rights have been violated. NESTLE and SECURITAS AG have been ordered to pay a financial compensation of 3,000 Swiss francs (3,238 US dollars) per claimant (a total of 27,000 Swiss francs = 29,145 US dollars = 18,570 pounds sterling).

Both a criminal and a civil case were filed after Swiss television revealed on 12 June 2008 that an Attac workgroup in Canton Vaud, which was preparing a book on Nestle’s policies («Attac contre l’empire Nestle», 2004), had been infiltrated and spied on by a Securitas employee on behalf of Nestle. The woman had joined the Attac workgroup in 2003 under the false name of “Sara Meylan”, had attended private meetings (sometimes at the members’ homes), gathered confidential information and prepared detailed reports on the authors as well as on third parties for Nestle. On September 26th, 2008, Attac discovered and denounced to the examining magistrate another Securitas spy, who was still active in Attac in 2008 under her real name.

The criminal proceedings were dropped on July 29th, 2009. The investigating judge mainly relied on the statements made by Nestle and Securitas AG and found that the only infringement that may constitute an offense – a violation of the federal law of data protection – falls under the three-year statute of limitation. We regret the superficial investigation conducted during this criminal investigation, which Alec Feuz has well documented in his book « Affaire classée».

We are very satisfied that the civil court has now condemned NESTLE’s and SECURITAS AG’s spying activities. Nevertheless we’d like to point out that we are continuing to critically observe the worldwide activities of multinational corporations like NESTLE, especially concerning its hostile trade union policies and the excessive pumping of groundwater in different parts of the world.

Through a general increase of espionage and spying activities, basic democratic rights like the freedom of opinion, the freedom of speech and the freedom of assembly are called into question. The activities of NGOs, trade unions and critical political organizations are limited by private corporations, which perceive non-violent campaigns and action from civil society as a threat to their commercial interests. These transnational corporations thus try to reduce basic democratic rights and often profit from the fact that the State turns a blind eye to these infringements.

It is important to be able to fight for a just and egalitarian society, to oppose injustice around the world by means of free and independent research into the dealings of transnational corporations, without being surveyed or spied on.

Find this story at 26 January 2013

On 24 and 25 January 2012, the multinational food-industry corporation Nestlé and the Swiss private security firm Securitas were in court in Lausanne, Switzerland, defending themselves against a civil suit for spying on the “anti-globalization” movement ATTAC. This trial, which has been delayed for a long time, has finally lift the veil of secrecy that has been draped over this spying scandal.

Nestlé and Securitas are accused of illegal surveillance and violations of privacy of ATTAC and its members. The charges were filed after Télévision Suisse Romande revealed on 12 June 2008 that a group of ATTAC members in Canton Vaud, who were working on a book on Nestlé’s policies, had been infiltrated and spied on by a Securitas employee on behalf of Nestlé. The woman joined the ATTAC group in 2003 under the false name “Sara Meylan”, attended working meetings (sometimes in the homes of members), and prepared detailed reports on them for Nestlé. As a member of the group, she had access to internal information, and to all the research by the authors, and to their sources and contacts, both in Switzerland and abroad.

On 26 September 2008, the plaintiffs denounced to the examining magistrate another Securitas spy, who was still active in ATTAC in 2008 under her real name. Nestlé and Securitas had claimed initially that the spying had been ended with the departure of “Sara Meylan” in June 2004. When this second secret agent was discovered, the companies said that this agent had not written any more confidential reports for Securitas and Nestlé since 2005.

The criminal proceedings were dropped on 29 July 2009 after a faulty investigation. The Canton examining magistrate at the time accepted the statements by Nestlé and Securitas and gave as one reason for dismissing the case the three-year statute of limitation of the Data Privacy Act – although the second Nestlé-Securitas agent had still been active in ATTAC in 2008!

Find this story at 24 January 2013

Mehr als 20 Jahre lang sollen zwei russische Agenten in Deutschland gelebt haben: Sie nannten sich Andreas und Heidrun Anschlag, studierten, arbeiteten, heirateten, bekamen eine Tochter und spitzelten wohl durchweg für Moskau. Wie geht das?

Kann es richtiges Leben geben in einem falschen? Welche Regungen sind echt, welche Entscheidungen aufrichtig, welche Handlungen gehören einem selbst? In dem Moment, als in Saal 18 des Stuttgarter Oberlandesgericht die Geburtsurkunde ihrer Tochter verlesen wird, bricht die Frau, die sich Heidrun Anschlag nennt, in Tränen aus. Sie presst ein Taschentuch vor das Gesicht und schluchzt hinein. Der Mann, den sie vor 22 Jahren im österreichischen Altaussee geheiratet hat und der sich Andreas Anschlag rufen lässt, schaut ausdruckslos ins Leere.

Die Eheleute heißen in Wirklichkeit anders, kolportiert werden die Namen Sascha und Olga, doch bestätigt sind auch die nicht. Festzustehen scheint jedoch, dass die beiden russische Staatsangehörige sind und vor mehr als zwei Jahrzehnten als Spitzel des KGB in die Bundesrepublik entsandt wurden. Später spionierten sie dann wohl für dessen Nachfolgeorganisation SWR, im Herbst 2011 flogen sie auf. Die Bundesanwaltschaft hat die Anschlags daher unter anderem wegen geheimdienstlicher Agententätigkeit angeklagt, ihnen drohen im Falle einer Verurteilung bis zu zehn Jahre Gefängnis.

Mit Handschellen gefesselt wird Andreas Anschlag in den Raum geführt. Die Haare des mutmaßlichen Agenten sind kurz und grau, sein Gesicht ist fahl. Den offenkundig falschen österreichischen Personalpapieren zufolge ist der Mann 1,80 Meter groß, 53 Jahre alt und wurde im argentinischen Valentin Alsina geboren. Anschlag trägt einen schwarzen Pullunder, ein schwarzes Hemd und Jeans.

Auch seine Frau ist eine unauffällige Person, 1,60 Meter groß, blonde Haare, orangefarbener Pullover zu hellblauer Jeans. Ihre Legende besagt, sie sei im peruanischen Lima geboren und inzwischen 47 Jahre alt. Während ihr Mann in Aachen Maschinenbau studierte und später als Diplomingenieur bei verschiedenen Automobilzulieferern arbeitete, war Heidrun Anschlag nach außen vor allem Hausfrau. Sie kümmerte sich um die gemeinsame Tochter.

Im Unterschied zu Spionen, die als Diplomaten in ihre Einsatzgebiete reisen, arbeiten mutmaßliche Agenten wie Heidrun und Andreas Anschlag nicht im Schutz der Botschaften. Diplomaten droht im schlimmsten Fall die Ausweisung – allen anderen eine langjährige Haftstrafe. Aufgrund des hohen Risikos werden sie in russischen Geheimdienstkreisen als “Wunderkinder” verehrt. Einem Staatsschützer zufolge ist mit weiteren Spähern in Deutschland zu rechnen.

Die Bundesanwälte werfen den Eheleuten vor, sie seien “hauptamtliche Mitarbeiter des russischen Auslandsnachrichtendienstes SWR”. Demnach stehe Andreas Anschlag im Rang eines Abteilungsleiters und beziehe monatlich 4300 Euro, seine Gattin sei stellvertretende Abteilungsleiterin und erhalte 4000 Euro – die Ersparnisse der Eheleute sollen sich auf etwa 600.000 Euro belaufen. Das “Ausforschungsinteresse” der Agenten mit den Decknamen “Pit” und “Tina” habe sich auf “politische, militärische und militärpolitische Aufklärungsziele” konzentriert, heißt es in der Anklageschrift. Vor allem sei es den beiden um Informationen aus Nato- und EU-Kreisen gegangen.

Botschaften in “toten Briefkästen”

Zu diesem Zweck führten die Anschlags laut Bundesanwaltschaft von Oktober 2008 bis kurz vor ihrer Festnahme im Herbst 2011 den niederländischen Diplomaten Raymond P. als Quelle. Der Beamte des Den Haager Außenministeriums, Deckname “BR”, soll in dieser Zeit mehrere hundert vertrauliche Dokumente geliefert haben und dafür mit mindestens 72.200 Euro entlohnt worden sein. Die Übergabe der Papiere erfolgte zumeist in den Niederlanden, danach deponierte Andreas Anschlag die Akten in “toten Briefkästen” im Raum Bonn, wo sie anschließend von Mitarbeitern der russischen Botschaft abgeholt wurden.

Laut Anklage handelte es sich dabei unter anderem um

einen Sitzungsbericht des Nordatlantikrates zur Zusammenarbeit der Nato mit Russland im Bereich der Raketenabwehr,

Dokumente zur Strukturreform der Nato,

Papiere zur Nato-Strategie während der Revolution in Libyen,

Berichte über den Isaf-Einsatz in Afghanistan.

Darüber hinaus besuchte Andreas Anschlag der Bundesanwaltschaft zufolge über Jahre Tagungen der Deutschen Atlantischen Gesellschaft, der Clausewitz-Gesellschaft, der Gesellschaft für Wehr- und Sicherheitspolitik sowie der Friedrich-Naumann-Stiftung, über die er Moskau fortlaufend Bericht erstattete. Zudem wies er seine Geheimdienstkollegen auf mögliche Informanten hin, die er bei den Veranstaltungen kennenlernte. Auch seine Arbeitgeber spähte er laut Anklage nach “wissenschaftlich-technischen Informationen” aus.

Für die Kommunikation mit der Zentrale soll vor allem Heidrun Anschlag zuständig gewesen sein, so die Bundesanwälte: Sie war es, die in ihrem angemieteten, 200 Quadratmeter großen Haus im hessischen Marburg geheime Direktiven aus Moskau erhielt. Dazu nutzte sie einen Kurzwellenempfänger, der mit einem Decoder und einem Computer verbunden war. Die Rückmeldungen erfolgten über Textnachrichten, die per Satellit verschickt wurden. Auch mittels YouTube tauschte sich Heidrun Anschlag als “Alpenkuh1” mit ihren russischen Kollegen aus. Dazu nutzten die Geheimdienstler offenbar codierte Kommentare.

…

15. Januar 2013, 15:44 Uhr
Von Jörg Diehl, Stuttgart

Find this story at 15 January 2013

© SPIEGEL ONLINE 2013

A married couple accused of spying for the Russian secret services for more than 20 years went on trial in Germany on Tuesday, in one of the biggest espionage court cases since the Cold War.
Germany charges two alleged Russian spies – National (28 Sep 12)
Russian spies suspected of stealing car secrets – National (25 Oct 11)
Suspected Russian spy pair arrested – National (22 Oct 11)

The pair, identified only by codenames Andreas and Heidrun Anschlag (which means attack in German), are said to have been planted in West Germany from 1988 by the Soviet Union’s KGB and later used by its SVR successor secret service.

The defendants declined to confirm any details about their real identities or the charges against them as the trial got underway in the higher regional court in the southwestern city of Stuttgart.

Defence lawyer Horst-Dieter Pötschke said they had Russian citizenship.

Prosecutors say one of them arrived in still divided Germany in 1988 — a year before the Berlin Wall fell — and the other in 1990, posing as Austrian citizens who had been born and grew up in South America.

According to the Federal Prosecutor’s Office, light could only be shed on the final three years of their alleged activities as agents.

They had “the mission from SVR headquarters to obtain NATO and EU political and military secrets”, federal public prosecutor Wolfgang Siegmund said, adding: “Particularly also geo-strategic findings on the relationship of NATO and the EU with the countries of Eastern Europe and Central Asia.”

Prosecutors say the couple set up a “middle-class existence” to cover up their activity for the secret services.

Andreas Anschlag studied engineering and worked in the auto industry while Heidrun was a housewife. According to the Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung weekly, even their own daughter had no idea about their double lives.

The couple allegedly passed on documents they obtained from a Dutch official in the foreign ministry between 2008 and 2011.

The court heard that the official, Raymond Valentino Poeteray, obtained several hundred pages of classified, partly secret documents from different Dutch embassies and received more than €72,000 for his efforts.

The accused left the documents in “dead-letter boxes”, for example under certain trees, from where they were picked up by employees of the Russian consulate general in the western city of Bonn, according to the federal prosecutor.

Heidrun Anschlag was responsible for communicating with the SVR via short-wave radio, the court heard.

The pair, who were allegedly jointly paid around €100,000 a year, communicated with their Moscow masters using text messages, satellite phones and hidden messages in comments in YouTube videos under agreed names, it heard.

In mid-2011, Siegmund said the pair had received orders to withdraw from Germany because of the risk of being exposed and were preparing to do so when they were arrested in October of that year.

They face up to 10 years in prison if found guilty.

On the sidelines of the trial, defence lawyer Pötschke said the documents in question were “of average quality” and “so, no so-called grave damage occurred” to Germany.

…

Published: 15 Jan 13 11:25 CET | Print version
Updated: 15 Jan 13 15:58 CET

Find this story at 15 January 2013

© The Local Europe GmbHc

A spectacular trial has begun at a Stuttgart court involving a German-based couple accused of spying on NATO and the EU for decades on Russia’s behalf. Neighbors say they knew something was fishy.

It reads like a John le Carre novel: “dead mail boxes,” secret radio signals, encrypted messages hidden in plain sight on the Internet.

According to accusations, a married couple has been spying in Germany for more than 20 years – first at the behest of the Soviet Union and thereafter for its post-Soviet incarnation, the Russian Foreign Intelligence Service.

On Tuesday (15.01.2013) the trial against 54-year-old Andreas Anschlag and his 48-year-old wife, Heidrun, opened up in Stuttgart. Federal prosecutors accused them of “secret agent activity” and of “forgery of documents.”
The former KGB building is today’s Foreign Intelligence headquarters

As to whether those are the real names of the accused, however, there is reason to doubt. In an interview with DW, the couples’ defense lawyer, Horst-Dieter Pötschke, did not deny that “Anschlag” might not be the true surname of the suspected agent pair. He also responded evasively to questions about the accusations themselves. What the Munich lawyer did say, however, is that the potential ten-year sentence is nothing short of excessive.

In cases of espionage, Pötschke is on familiar ground. In the 70s and 80s he defended former agents who had fled the Soviet KGB or the East German state security apparatus, the Stasi. One of his most well-known cases involved Günter Guillaume, a speaker for former German Chancellor Willy Brandt who also turned out to be an East German spy. When Guillaume’s true identity was revealed in 1974, Chancellor Brandt resigned.

A discrete life

The history of the purported agent couple begins at a time when the Soviet Union still existed and the Cold War was still cold. According to accusations, Andreas Anschlag traveled to West Germany in 1988 with the help of a forged Austrian passport. His wife did the same in 1990. Both were supposed to have been born in South America. The two settled in Aachen, close to the western border with Belgium, where Mr. Anschlag studied mechanical engineering.

With the birth of a daughter their German disguise was complete. The couple moved to a popular neighborhood of Meckenheim, a small town of 24,000 inhabitants close to the former West German capital of Bonn. There they lived discreetly. Neighbors describe them as friendly, if a bit distant.
The house in Michelbach in which the accused “Anschlag” couple lived

“They didn’t have much contact with others,” a neighbor said. “I never saw the husband, even though we lived close to each other.”

NATO documents for Moscow

For their informant, the couple managed to recruit a Dutch diplomat, says the German Attorney General. The diplomat, in turn, is supposed to have provided dozens of secret documents from NATO and the EU. Among the topics covered within those documents were issues relating to Russia.

The files were delivered via “dead mail boxes,” according to official charges, to the Russian Foreign Intelligence Service in Moscow. The couple apparently received further commands through an agent radio network and sent their own messages via satellite and through an internet video platform.

When they were arrested in October 2011, the German news magazine Der Spiegel reported that the woman was sitting in front of a shortwave receiver, writing down secret messages. At that point the pair was living in a house in Michelbach, a small community in the German state of Hesse.

“Suddenly we had this spy thriller taking place right outside our window – it was better than the movies,” one of the neighbors told DW.

The husband was arrested on the same day 200 kilometers (120 miles) away in the town of Balingen. For days thereafter, German criminal officers – with the help of special electronic devices – searched the house and the foundation of the supposed “agent couple.”

A post-judgment exchange?

How can it be that the Russian agents could work in Germany for so many years without their cover being blown? A neighbor in Michelbach claims to have recognized the pair’s eastern European accent. The story about the “Austrian” couple’s Latin American origins appeared suspicious, some now say, as did a few of the pair’s habits. “The wife usually went into the backyard to make telephone calls, even in winter,” a woman said.
The entrance to the Upper Regional Court in Stuttgart, where the trial is taking place

…

Date 14.01.2013
Author Mikhail Bushuev / rg, cd
Editor Gabriel Borrud

Find this story at 14 January 2013

© 2012 Deutsche Welle

The two accused spies, their faces not shown due to a court order, appearing in a German courtroom Tuesday.

Germany put a married couple thought to be in their mid-40s on trial this week on suspicion that they spied for Russia for more than two decades under the cover of being an ordinary middle-class family.

The case of Andreas and Heidrun Anschlag, names believed to be aliases, is likely to add pressure to Berlin’s troubled relations with Moscow until June.

The court in the southwestern city of Stuttgart is planning to hold 31 hearings over five months, according to a schedule on the court’s website.

Prosecutors say the pair collected sensitive information from NATO and the European Union for Russia’s Foreign Intelligence Service while posing as Austrian nationals with Latin American heritage.

Their names and passports are thought to be fake, but the judge said at the initial hearing Tuesday that she would continue to address them as Herr and Frau Anschlag “to make communication easier,” local media outlets reported.

The couple, who face up to a decade in prison if convicted, denied guilt but declined to make any further statements. The hearing continued Thursday with the questioning of a federal police investigator, court spokesman Stefan SchЯler said by e-mail.

The case has been linked to the “deep cover” sleeper agents uncovered in the U.S. in 2010. According to a report by German weekly Der Spiegel, the Anschlags’ October 2011 arrest was made possible when the FBI passed on information from Alexander Poteyev, a Foreign Intelligence Service colonel who reportedly acted as a U.S. mole.

Poteyev, who ostensibly betrayed the spy ring even as he ran it, fled Moscow just days before the FBI rolled up the operation on June 27, 2010. In 2011, a Moscow military court sentenced him in absentia to 25 years in prison on charges of treason and desertion.

Analysts have speculated about why the Anschlags’ case went to court while the U.S. spy ring was whisked off to Russia within weeks in a Cold War-style spy swap.

German media reported last year that Berlin had decided to press charges after the Kremlin failed to react to a German offer for a spy swap.

…

18 January 2013 | Issue 5049
By Nikolaus von Twickel

Find this story at 18 January 2013

© Copyright 1992-2013. The Moscow Times

Maina Kiai says he is ‘deeply concerned’ about use of officers such as Mark Kennedy to infiltrate non-violent groups

Mark Kennedy, an undercover police officer who infiltrated a group of environmental protesters. Photograph: Philipp Ebeling

A senior United Nations official has called on the British government to launch a judge-led public inquiry into the “shocking” case of Mark Kennedy and other undercover police officers who have been infiltrating protest groups.

Maina Kiai, a UN special rapporteur, said the scandal involving undercover police cultivating intimate sexual relationships with political activists over long periods of time had been as damaging as the phone-hacking controversy that prompted the Leveson inquiry.

He said he was “deeply concerned” about the UK’s use of undercover police officers in non-violent groups exercising their democratic rights to protest.

“The case of Mark Kennedy and other undercover officers is shocking as the groups in question were not engaged in criminal activities,” Kiai told a central London news conference. “The duration of this infiltration, and the resultant trauma and suspicion it has caused, are unacceptable in a democracy.

“It is a clear violation of basic rights protected under the Human Rights Act, and more generally under international law, such as the right to privacy.”

He added: “This is not a James-Bond-type movie issue. I think it is unacceptable that the state can pay somebody who will use women, and be part of their lives and then just devastate them and leave them. That’s unbelievable.”

Kiai is the latest senior figure to call for a full investigation into the controversy since the Guardian began revealing details of the spy operation two years ago. The undercover policing controversy will be raised in parliament next month during a special hearing hosted by the home affairs select committee.

Undercover police have been living double lives for several years among protest groups, sometimes even residing with female activists and spending weeks abroad with them on holiday. At the end of their deployment, the police spies vanish without a trace.

The surveillance operation, which has continued to plant long-term spies in protest groups despite recent controversies, comes under the remit of an initiative to combat what police call domestic extremism. Many of the targets of the operation have turned out to be law-abiding anti-capitalist campaigners or protesters against global warming.

In at least three cases, relationships between police and the women they were spying on have resulted in the birth of children.

The UN rapporteur’s preliminary report follows a 10-day fact-finding mission to London, Belfast and Edinburgh. Kiai met campaigners, senior police, civil servants and the home secretary, Theresa May. He said she told him a full inquiry into undercover policing was “not something on the agenda”.

However, Kiai, who has responsibility in the UN for the rights to freedom of peaceful assembly, said he believed the case of Kennedy and others had left a “trail of victims and survivors in its wake” who deserved answers.

Eleven women and one man are bringing a high court legal action for the emotional trauma suffered as a result of “deeply personal” relationships they formed with men who turned out to be police officers.

A judge ruled last week that some of their claims should be heard by the Investigatory Powers Tribunal, an obscure body that usually deals with complaints against MI5 and MI6.

Mr Justice Tugendhat cited the fictional case of James Bond to argue that when parliament introduced legislation allowing covert police to have personal relationships with targets, they must have assumed they may have sexual encounters.

Rejecting the idea that it could be a “James Bond movie issue”, Kiai said: “I therefore call on the authorities to undertake a judge-led public inquiry into the Mark Kennedy matter, and other related cases, with a view to giving voice to victims, especially women, who were deliberately deceived by their own government, and paving the way for reparations.”

The government has so far resisted calls for a judge-led inquiry, instead choosing to back a host of other separate reviews into the conduct of Kennedy and related issues.

…

Paul Lewis and Rob Evans
The Guardian, Wednesday 23 January 2013 16.49 GMT

Find this story at 23 January 2013

© 2013 Guardian News and Media Limited or its affiliated companies. All rights reserved.

Judge rules half of the women’s cases can be heard in open court but half must be first heard by secret tribunal

The judge said that claims against two police officers – Mark Kennedy (pictured above) and a second spy who posed as Mark Jacobs – should first be heard by the Investigatory Powers Tribunal. Photograph: Philipp Ebeling

Ten women who say they were deceived into having sexual relationships with undercover police officers have won only a partial victory in their fight to have their case heard in the high court.

Mr Justice Tugendhat said the lawsuit alleged “the gravest interference” with the fundamental rights of women who had long-term relationships with police officers sent to spy on their political groups. The judge rejected an attempt by the Metropolitan police to have the whole case struck out of the court.

However, in a mixed ruling, the judge said that half the cases in the legal action should first be heard by a secretive tribunal that usually deals with complaints against MI5.

The case relates to a joint lawsuit brought by 10 women and one man who claim they suffered emotional trauma after forming “deeply personal” relationships with the police spies.

In his ruling, Tugendhat acknowledged that the allegations made by the women were “very serious”. He added that the case appeared to be unprecedented. “No action against the police alleging sexual abuse of the kind in question in these actions has been brought before the courts in the past, so far as I have been made aware.”

The judge drew a comparison with James Bond, the fictional member of the intelligence service who “used relationships with women to obtain information, or access to persons or property”.

Although Ian Fleming, the writer of the Bond series, did not dwell on “psychological harm he might have done to the women concerned”, the judge said fictional accounts such as these point to how “intelligence and police services have for many years deployed both men and women officers to form personal relationships of an intimate sexual nature”.

Lawyers for the Met had attempted to have all 11 cases struck out of the court, arguing they constituted an abuse of process and should instead by heard by the Investigatory Powers Tribunal (IPT), a little-known complaints body.

However, they achieved only a partial victory.

In his ruling, the judge said that claims against two police officers – Mark Kennedy and a second spy who posed as Mark Jacobs – should first be heard by the IPT. Both of these officers were deployed after 2000, and some of the claims allege their activities constituted a breach of the Human Rights Act, which came into force in October that year.

However, the judge said that other claims for damages under common law, including torts of misfeasance in public office, deceit, assault and negligence, should be heard by the high court.

He temporarily stayed high court proceedings pending the conclusion of cases at the IPT. The special tribunal was introduced in 2000 to examine complaints from the public about unjustified state surveillance within what it calls “a necessary ring of secrecy”. Complainants do not see the evidence put forward by the state and have no automatic right to an oral hearing. Neither can they appeal its decision.

Lawyers for the some of the women described the decision to send half of the cases to the tribunal as an “outrage”.

Harriet Wistrich, of Birnberg Peirce, said: “We brought this case because we want to see an end to sexual and psychological abuse of campaigners for social justice and others by undercover police officers. We are outraged that the high court has allowed the police to use the IPT to preserve the secrecy of their abusive and manipulative operations in order to prevent public scrutiny and challenge.”

…

Rob Evans and Paul Lewis
guardian.co.uk, Thursday 17 January 2013 14.01 GMT

Find this story at 17 January 2013

© 2013 Guardian News and Media Limited or its affiliated companies. All rights reserved.

Washington, DC, December 14, 2012 – When Naval Investigative Service analyst Jonathan Pollard spied for Israel in 1984 and 1985, his Israeli handlers asked primarily for nuclear, military and technical information on the Arab states, Pakistan, and the Soviet Union – not on the United States – according to the newly-declassified CIA 1987 damage assessment of the Pollard case, published today by the National Security Archive at George Washington University (www.nsarchive.org).

The damage assessment includes new details on the specific subjects and documents sought by Pollard’s Israeli handlers (pages 36-43), such as Syrian drones and central communications, Egyptian missile programs, and Soviet air defenses. The Israelis specifically asked for a signals intelligence manual that they needed to listen in on Soviet advisers in Syria. The document describes how Pollard’s handler, Joseph Yagur, told him to ignore a request, from Yagur’s boss, for U.S. “dirt” on senior Israeli officials and told Pollard that gathering such information would terminate the operation (page 38).

Under the heading “What the Israelis Did Not Ask For,” the assessment remarks (page 43) that they “never expressed interest in US military activities, plans, capabilities, or equipment.”

The assessment also notes that Pollard volunteered delivery of three daily intelligence summaries that had not been requested by his handlers, but which proved useful to them, and ultimately handed over roughly 1,500 such messages from the Middle East and North Africa Summary (MENAS), the Mediterranean Littoral Intelligence Summary (MELOS), and the Indian Ocean Littoral Intelligence Summary, in addition to the more than 800 compromised documents on other subjects that Pollard delivered to the Israelis in suitcases.

The damage assessment also features a detailed 21-page chronology of Pollard’s personal life and professional career, including his work for the Israelis, highlighting more than a dozen examples of unusual behavior by Pollard that the CIA suggests should have, in retrospect, alerted his supervisors that he was a security risk. Prominent on the list were false statements by Pollard during a 1980 assignment with Task Force 168, the naval intelligence element responsible for HUMINT collection. Pollard is now serving a life sentence in prison for espionage.

The CIA denied release of most of the Pollard damage assessment in 2006, claiming for example that pages 18 through 165 were classified in their entirety and not a line of those pages could be released. The Archive appealed the CIA’s decision to the Interagency Security Classification Appeals Panel, established by President Clinton in 1995 and continued by Presidents Bush and Obama. The ISCAP showed its value yet again as a check on systemic overclassification by ordering release of scores of pages from the Pollard damage assessment that were previously withheld by CIA, and published today for the first time.

Today’s posting, edited by Archive senior fellow Jeffrey T. Richelson, includes more than a dozen other declassified documents on the Pollard case, such as the Defense Intelligence Agency biographic sketch of Pollard’s initial Israeli handler, Col. Aviam Sella. Among many other books and articles, Richelson is the author of The U.S. Intelligence Community (Boulder, CO: Westview Press, 2011, 6th edition), which the Washington Post called “the authoritative survey of the American cloak-and-dagger establishment.”

Jonathan Pollard: Fantasist and Spy
By Jeffrey T. Richelson

Nineteen-eighty-five became known as the “Year of the Spy” in the United States after a series of arrests and one defection revealed several serious penetrations of the U.S. intelligence and defense establishments by foreign intelligence services. On November 22, Larry Wu-Tai Chin, a long-time CIA employee, was taken into custody by the FBI and accused of spying for the People’s Republic of China. Two days later, former National Security Agency employee Ronald Pelton was arrested and charged with having provided the Soviet Union with details of five signals intelligence operations. Those arrests followed the apprehension, in May, of a former member of the U.S. Navy, John A. Walker, Jr., who had started turning over highly-secret documents to the KGB in 1968. And in September, before he could be arrested, former CIA officer Edward Lee Howard absconded to Moscow.1

But no arrest was more stunning than that of Jonathan J. Pollard, a thirty-one year old analyst for the Navy’s Anti-Terrorist Alert Center (ATAC). Pollard was detained on November 21, after a futile attempt to gain access to the Washington, D.C. embassy of Israel – to one of whose intelligence services, the Scientific Liaison Bureau (LAKAM), he had been delivering a vast assortment of documents. News of Pollard’s arrest was not the first time that the issue of Israeli intelligence activities directed against U.S. targets had been in the press. That subject had been the subject of press coverage several years earlier after the CIA’s study of the organization and operations of Israel’s intelligence and security services (Document 1) had become public, after it had been recovered from the U.S. embassy in Tehran during the November 4, 1979 takeover.2

The outlines of Pollard’s personal and professional life, as well as details of the nature of the material he turned over to Israel became the subject of both newspaper and magazine reports, books, and official, sometimes heavily redacted, internal documents (Document 3, Document 11) as well as declarations prepared for the court by both the government and defense in aid of sentencing (Document 6, Document 7, Document 8). Both official and media reports indicated that Pollard had first expressed his willingness to provide Israel with highly-classified documents during a late May 1984 meeting with Israeli Air Force officer Aviam Sella (Document 2a, Document 2b, Document 9). Until his arrest, Pollard delivered approximately 800 documents, many of which were classified top secret or codeword. In addition, he stole an estimated 1,500 current intelligence summary messages.3

The documents provided information on PLO headquarters in Tunisia; specific capabilities of Tunisian and Libyan air defense systems; Iraqi and Syrian chemical warfare productions capabilities (including detailed satellite imagery); Soviet arms shipments to Syria and other Arab states; naval forces, port facilities, and lines of communication of various Middle Eastern and North African countries; the MiG-29 fighter; and Pakistan’s nuclear program. Also included was a U.S. assessment of Israeli military capabilities.4

Pollard’s disclosures were alarming to U.S. officials for several reasons, some of which were noted in their official declarations (Document 6, Document 8). One, despite the fact that both the U.S. and Israeli considered each other legitimate intelligence targets, was Israel’s willingness to run a human penetration operation directed at the U.S. government. Another, was the damage to the intelligence sharing arrangement with Israel – since its acquisition of material from Pollard weakened the U.S. position vis-a-vis intelligence exchanges with Israel. In addition, there was no guarantee that such documents, revealing both sources and methods as well as assessments, would not find their way to the Soviet Union via a Soviet penetration of the Israeli intelligence or defense community – as had happened with a number of other allies. Further, since Israel was a target of U.S. intelligence collection – particularly technical collection – operations, the documents could be used by Israeli counterintelligence and security organizations to help Israel neutralize or degrade U.S. collection operations.

Of all the spy cases from 1985, the Pollard case has been the one that has had the longest life in terms of media coverage – in part because of efforts, both by private citizens and the Israeli government to have his life sentence commuted. Prime Minister Yitzhak Rabin’s 1993 appeal to President Bill Clinton resulted in a letter from defense secretary Les Aspin expressing his opposition and stressing three points: the requirement to maintain control over the disclosure of intelligence to foreign governments, the damage done by Pollard’s disclosures, and Pollard’s alleged inclusion of classified information in letters from prison. In 1998, in an attempt to facilitate his release, the Israeli government publically acknowledged (Document 13). Pollard’s role as an Israeli asset. And, former Director of Central Intelligence, George J. Tenet reports that the subject was raised by the Israeli government in 2006, and he threatened to resign if Pollard was released. As recently as January 2011, Israeli prime minister Benjamin Netanyahu asked President Barack Obama, without success, to free Pollard.5

Relevant to that debate and as well as the historical record are the specifics of the Pollard’s professional career, what he compromised, and the assessment of the damage from the compromised material. While some of that information has been disclosed, either officially or unofficially, much of the official record has been redacted from released documents. The recent release of a significantly less-redacted copy of the damage assessment performed by the DCI’s Foreign Denial and Deception Analysis Committee (Document 11b) thus, even if it has no impact on views concerning Pollard’s fate, adds significantly to the historical record concerning his activities.

Among the specific items of note in the newly released assessment are an account of Pollard’s claim (p. I-18) upon his late arrival for an interview, that he spent the weekend rescuing his wife from the Irish Republican Army after they had kidnaped her. Pollard’s connection with a naval intelligence unit, Task Force-168, responsible for human intelligence activities is also among the topics discussed in the damage assessment. The committee’s report also provides new insight to exactly what information the Israelis wanted and why – as well as what information they did not want (pp. 38-46), including U.S. capabilities or plans. With regard to Syria, for example, Pollard was requested to provide documents concerning a suspected research and development facility, an electronics intelligence (ELINT) system, remotely piloted vehicles, a national command, control, and communications center in Damascus, Syrian military units with attached Soviet advisors, and medical intelligence on Syrian president Hafiz al-Assad. A common denominator for Israeli requests concerning Syria and other countries was the predominant focus on military intelligence relevant to Israeli security.

The study also describes (on p. 38) an incident involving LAKAM chief Rafi Eitan, in which he requested documents or information from Pollard on a variety of topics. According to Pollard, his case officer, standing behind Pollard, shook his head “no” in response to many of Eitan’s requests – including those for information on the PLO’s Force 17, CIA psychological studies or other intelligence containing ‘dirt’ on senior Israeli officials, as well as information identifying the “rats” in Israel (by which he apparently meant Israelis who provided information to the United States).

The study also reports (p. 60) on Israeli use of the NSA’s RASIN (Radio Signal Notation) manual, which was requested on at least two occasions, in assisting its monitoring of a communications link between the Soviet General Staff and the Soviet military assistance group in Damascus.

THE DOCUMENTS

Document 1: Central Intelligence Agency, Foreign Intelligence and Security Services: Israel, March 1979. Secret.

Source: http://niqnaq.files.wordpress.com/2011/07/cia-1979-israel-foreign-intelligence-security-services.pdf

This 47-page study of the Israeli intelligence was part of an ongoing effort by the CIA’s Counterintelligence Staff to prepare surveys of foreign intelligence communities of interest. It covers the functions, organizations, administrative practices, and methods of operation of the Mossad, Shin Bet, and AMAN (Military Intelligence) as well as discussing the Foreign Ministry’s intelligence unit and the national police. Notably absent from the study is any mention of LAKAM, the unit which was responsible for running Jonathan Pollard.

Document 2a: Department of Defense, Report Number: 6 849 0139 79, March 12, 1979. Classification Redacted.

Document 2b: Defense Intelligence Agency, IR 6 849 0557 79, LTC. AVI SELLA, – BIO REPORT, October 18, 1979 . Classification Redacted.

Source: Freedom of Information Act Release.

These reports are part of the continuing collection of biographic information by Defense and military service intelligence units on foreign military leaders, including those below the level of general. Document 2b notes Sella’s current position, his physical description, family, and military career.

Document 3: [Deleted], Deputy Director of Security, Personnel Security and Investigations, Central Intelligence Agency, Memorandum for: The Director, Federal Bureau of Investigation, Subject: Jonathan Jay Pollard, January 2, 1986. Secret.

Source: Freedom of Information Act Release.

This memo provides details on Pollard’s activities during a June 1984 visit to the CIA, including his attendance at a briefing on anti-terrorism efforts and his access to documents.

Document 4: William Taft, Deputy Secretary of Defense, “Damage Assessment – Pollard Espionage Case,” February 13, 1986.

Source: Editor’s Collection.

This brief memo notes, in relation to the Pollard damage assessment, that any documents acknowledging the fact that the U.S. gathered intelligence against specific non-Soviet Bloc nations should be classified, at a minimum, CONFIDENTIAL – NOT RELEASBLE TO FOREIGN NATIONALS.

Document 5: [Deleted], Counterintelligence Branch, Special Activities Division, Central Intelligence Agency, Subject: Recent Meeting on Pollard Case, July 8, 1986. Secret.

Source: Freedom of Information Act Release.

This memo reports on a meeting which focused on the desire of Secretary of Defense Caspar Weinberger to be able to communicate to the U.S. District Court his perception of the extent of damage resulting from Pollard’s espionage activities and provides details on support to be provided in production of the affidavit.

Document 6: Caspar Weinberger, Declaration of the Secretary of Defense, United States of America v. Jonathan Jay Pollard, 1986. Secret.

Source: Editor’s Collection

This heavily redacted declaration by Secretary of Defense Weinberger, prepared to influence the judge’s sentencing decision, discusses the damage to national security (including to intelligence sharing arrangement), and the significance of the disclosures (including harm to U.S. foreign policy, the compromise of sources and methods, and the risk to U.S. personnel).

Document 7: Robert A. Hibey and Gordon A. Coffee, “Defendant Jonathan J. Pollard’s Second Memorandum In Aid of Sentencing,” Criminal No. 86-0207, United States District Court for the District of Columbia, March 2, 1987. Classification Not Available.

Source: irmep.org/ila/pollard/04021987Pollard_Sentencing_memo2.pdf.

This classified memorandum, from Pollard’s defense team, discusses damage to the United States, Pollard’s access to classified documents and his decision to provide information to Israel, his limitations on the delivery of information, Israeli payments to Pollard, charges that he repeatedly disclosed classified information to others, and the possibility of parole.

Document 8: Supplemental Declaration of Caspar W. Weinberger, Secretary of Defense, United States of America v. Jonathan Jay Pollard, Criminal No. 86-0207, United States District Court of Columbia, March 4, 1987. Unclassified.

Source: www.irmep.org/ila/pollard/03041987weinberger.pdf.

This short declaration supplements Weinberger’s more extensive classified 1986 statement (Document 6) concerning Pollard’s activities, in response to Pollard’s second memorandum (Document 7) in aid of sentencing.

Document 9: Defense Intelligence Agency, “Biographic Sketch: Colonel Aviam Sella,” May 20, 1987. Secret.

Source: Freedom of Information Act Release.

This biographic sketch is one of many routinely prepared by DIA of foreign military officials. Prepared after Pollard’s arrest and U.S. protests of plans to promote Sella to commanding officer of the Tel Nov airbase, it discusses Sella’s significance, provides personal data, and reviews his career from the time he joined the Israeli Air Force in 1964.

Document 10: James P. Lynch, Director of Security, Central Intelligence Agency, To: Director, Public Affairs, Subject: U.S. News & World Report Story on Jonathan Pollard, May 21, 1987. Secret.

Source: Freedom of Information Act Release.

In this memo, the CIA’s director of security addresses an upcoming U.S. News & World Report story on Pollard. The format for its two pages specifies each “expected allegation” followed by “fact.” The final page discusses the suggested response to press inquiries.

Document 11 A-B: Foreign Denial and Deception Analysis Committee, Director of Central Intelligence, The Jonathan Jay Pollard Espionage Case: A Damage Assessment, October 30, 1987. Top Secret/Codeword.

A: Released by CIA in 2006 in response to a Mandatory Declassification Review request.

B: Released in 2012 by the Interagency Security Classification Appeals Panel in response to the Archive’s appeal of CIA’s 2006 withholding.

This assessment was one of two prepared in the aftermath of Pollard’s arrest (the other was prepared for the Department of Defense by several naval intelligence and security organizations). Two versions of the CIA document are included here to show the amount of material the agency excised in 2006, compared with what ISCAP released in 2012.

The main body of the study examines Pollard’s personal history and espionage career, Israeli intelligence priorities and requests, material provided by Pollard, as well as losses and vulnerabilities. Supplemental tabs provide a detailed chronology and a summary of security and counterintelligence lessons learned. Portions that were redacted in 2006 are enclosed in rectangles.

Document 12: Bruce Riedel, “Book Review: The Territory of Lies,” Studies in Intelligence, 33, 3 (Fall 1989). Unclassified.

Source: CIA Historical Review Program.

This review by a senior CIA intelligence analyst focuses on what Riedel describes as “the first in-depth assessment of this case in the public arena by an Israeli.” It notes that the book adds new details on LAKAM and that its “most important contribution” was “to refute the Israeli Government’s official position that the Pollard operation was a rogue mission.” Riedel also addresses the question of whether LAKAM would be replaced by another covert intelligence organization.

Document 13: Israeli Ministry of Foreign Affairs, “Government Statement on Jonathan Pollard – 12 May 1998,” May 12, 1998, Unclassified.

Source: www.mfa.gov.il.

As part of an attempt to obtain Pollard’s release, this note on the Israeli Ministry of Foreign Affairs website acknowledges Pollard’s role as an agent for the LAKAM.

Document 14: National Counterintelligence Executive, CI Reader: An American Revolution into the New Millennium, Volume 3, n.d., accessed December 11, 2012, Unclassified (Extract)

Source: www.ncix.gov/publications/ci_references/docs/CI_Reader_vol3.pdf

This extract concerning Jonathan Pollard is drawn from a multi-volume study performed for the National Counterintelligence Executive, a component of the Office of the Director of National Intelligence. It summarizes Pollard’s activities, the reaction of the Israeli government, the legal consequences for Pollard, and Pollard’s quest for clemency.

NOTES

[1] Jeffrey T. Richelson, A Century of Spies: Intelligence in the Twentieth Century (New York: Oxford, 1995), pp. 388-403.

[2] Scott Armstrong, “Israelis Have Spied on U.S. Secret Papers Show,” Washington Post, February 1, 1982.

[3] The most significant media account on Pollard is Wolf Blitzer, Territory of Lies: The Exclusive Story of Jonathan Jay Pollard: The American Who Spied On His Country For Israel And How He Was Betrayed (New York: Harper & Row, 1989). With regard to the count of stolen documents, see Director of Central Intelligence Foreign Denial and Deception Analysis Committee, The Jonathan Jay Pollard Espionage Case: A Damage Assessment, October 30, 1987, p. 45.

[4] Richelson, A Century of Spies, pp. 401-402.

[5] Ibid., p. 403; George J. Tenet with Bill Harlow, At the Center of the Storm: My Years at the CIA (New York: Harper Collins, 2007), p. 67; M.E. “Spike” Bowman, “The Drumbeats for Clemency for Jonathan Jay Pollard Reverberate Again,” Intelligencer, Winter/Spring 2011, pp. 7-10; Jonathan S. Tobin, “The Pollard Spy Case, 25 Years Later,” Commentary, March 2011, pp. 37-43.

Posted – December 14, 2012

Edited by Jeffrey T. Richelson

Find this story at 14 December 2012

Contents of this website Copyright 1995-2011 National Security Archive. All rights reserved.

De Amerikaanse voormalig spion Jonathan Pollard zit een levenslange gevangenisstraf uit. Als werknemer bij de VS Marine Inlichtingendienst stal hij honderdduizenden geheime documenten en verkocht die aan Israël. De man die hem ontmaskerde, schreef er een boek over.

Bradley Manning wordt verdacht van het lekken van geheime documenten van de Amerikaanse overheid. Deze documenten werden openbaar gemaakt voor Wikileaks. Nog voordat Manning een eerlijk proces heeft gekregen, zit hij al een ruim een jaar in eenzame opsluiting.

De omvang en gevoeligheid van de Wikileaks-documenten vallen echter in het niet in vergelijking met het aantal geheime stukken dat Jonathan Pollard begin jaren ’80 aan de Israëliërs heeft overhandigd. Pollard werkte voor de Naval Intelligence Service. Van juni 1984 tot zijn aanhouding in november 1985 wandelde hij bijna dagelijks het gebouw van de Naval Intelligence Command uit met een tas vol top secret documenten.

De Amerikaanse overheid schat dat hij ruim een miljoen stukken aan de Israëliërs heeft overhandigd. Een van de stukken was het tiendelige boekwerk Radio-Signal Notations (RASIN), een gedetailleerde beschrijving van het netwerk van de wereldwijde elektronische observatie door de Amerikanen.

Pollard onderzocht

Capturing Jonathan Pollard werd in 2006 door de Naval Institue Press gepubliceerd. Het boek is van de hand van Ronald Olive, destijds werkzaam voor de Naval Criminal Investigative Service (NCIS). Als medewerker van de NCIS kreeg Olive in 1985 de taak om te onderzoeken of Pollard geheime stukken lekte.

Het onderzoek volgde op een tip van een medewerker van de Anti-Terrorism Alert Center (ATAC) van de NIS, de afdeling waar Pollard werkte. Deze man zag Pollard het gebouw uitlopen met een stapel papier. De stapel was verpakt in bruin inpakpapier en tape met de code TS/SCI, Top Secret/Sentive Compartmented Information. TS/SCI is een nog zwaardere kwalificatie als top secret.

Pollard stapte met de stukken bij zijn vrouw Ann in de auto. Nog even dacht zijn collega dat Pollard naar een andere inlichtingendienst, zoals de DIA (Defense Intelligence Service) zou rijden om daar de documenten af te geven. Dit leek onwaarschijnlijk omdat Pollard eerder tegen hem had gezegd dat hij verkeerde documenten had besteld bij het ‘archief’ en dat hij deze nu moest terugbrengen en vernietigen. Pollard en Ann reden echter een geheel andere kant op.

Olive beschrijft vervolgens de ontmaskering van Jonathan en Ann. In Pollards werkruimte wordt een camera opgehangen die registreert hoe de spion een aktetas vol TS/SCI documenten propt en het gebouw verlaat. Pollard en zijn vrouw ruiken onraad en proberen de sporen van spionage te wissen. Ann moet een koffer vol super geheime documenten, die in hun huis liggen, vernietigen. Zij raakt in paniek en de koffer belandt bij de buren.

Gevoelige snaar

Het boek van Ronald Olive is nog even actueel als het eerste boek dat over deze spionagezaak is verschenen in 1989, Territory of Lies: The American Who Spied on His Country for Israel and How He Was Betrayed.

Begin dit jaar wordt een petitie, ondertekend door meer dan 10.000 Israëliërs, aan de Israëlische president Shimon Peres gezonden. Hierin roepen politici, kunstenaars en andere bekende en onbekende Israëliërs de president op om Pollard vrij te krijgen. Op 1 september 2010 berichtte de LA Times zelfs dat de vrijlating van Pollard de bevriezing van de bouw van Israëlische nederzettingen in de bezette gebieden zou verlengen.

Pollard raakt kennelijk een gevoelige snaar, zowel in Israël als in de Verenigde Staten. Schrijver Olive op zijn beurt bevindt zich in een gezelschap van allerlei mensen die er voor ijveren om de spion zijn gehele leven achter slot en grendel te houden, hoewel levenslang in de Verenigde Staten niet echt levenslang hoeft te zijn. Bij goed gedrag kunnen gevangenen na dertig jaar vrijkomen.

In 1987 werd Pollard veroordeeld tot levenslang na een schuldbekentenis en toezegging dat hij de Amerikaanse overheid zou helpen bij het in kaart brengen van de schade die hij door zijn spionage-activiteiten had veroorzaakt. Die schade werd door de toenmalige minister van Defensie Casper Weinberger vastgelegd in een memorandum van 46 pagina’s, welke nog steeds niet openbaar is gemaakt. Pollard’s vrouw kreeg vijf jaar gevangenisstraf voor het in bezit hebben van staatsgeheime documenten.

Capturing Jonathan Pollard is geen spannend fictie / non-fictie boek met een twist, zoals Spywars van Bagley. Olive beschrijft droog het leven van de spion vanaf het moment dat hij bij de CIA solliciteert, tot aan de dag van zijn veroordeling. Natuurlijk is de schrijver begaan met de geheimhouding van Amerikaanse strategische informatie en verbaast het niet dat hij bij het verschijnen van het boek in 2006 een pleidooi hield om Pollard niet vrij te laten.

Niet kieskeurig

Hoewel de volle omvang van het lekken van Pollard niet duidelijk wordt beschreven, blijkt dat Pollard niet bepaald kieskeurig was. De Israëliërs hadden hem lijsten meegegeven van wat zij graag wilden hebben, vooral informatie over het Midden-Oosten, maar ook over de Russen en operaties van de Amerikanen in het Middellandse Zee gebied.

Zodra Pollard echter stukken langs ziet komen die ook voor andere landen interessant zouden kunnen zijn, probeert hij ook daar te winkelen. Zo poogt hij geheime documenten aan de Chinezen, Australiërs, Pakistani en de Zuid-Afrikanen, maar ook aan buitenlandse correspondenten te slijten.

Het gegeven dat landen elkaars strategische informatie en geheimen proberen te stelen, is niet nieuw. Het bestaan van contra-spionage afdelingen toont aan dat geheime diensten daar zelf ook rekening mee houden. De Australiërs dachten dan ook dat Pollard onderdeel uitmaakte van een CIA-operatie. Hoewel ze dat eigenlijk niet konden geloven, vermeed hun medewerker Pollard en werd de zaak niet gemeld bij Amerikaanse instanties.

Als onderdeel van thrillers en spannende lectuur zijn de spionage praktijken van Pollard, zoals Olive die beschrijft, niet bijster interessant, want het leidt af van waar het werkelijk om draait. Daarentegen is het boek van grote waarde waar het gaat om de beschrijving van de persoon Pollard, de wijze waarop hij kon spioneren, zijn werkomgeving, de blunders die worden gemaakt – niet alleen het aannemen en overplaatsen van Pollard, maar ook de wijze waarop geheimen zo eenvoudig kunnen worden gelekt – eigenlijk de totale bureaucratie die de wereld van inlichtingendiensten in zijn greep heeft.

Hoewel deze persoonlijke en bureaucratische gegevens niet breed worden uitgemeten – Olive is zelf een voormalig inlichtingenman – verschaft het boek een veelheid aan informatie daarover. De schrijver lijkt die persoonlijke details specifiek aan Pollard te koppelen, alsof het niet voor andere medewerkers zou gelden.

Opschepper

Dit gaat ook op ook voor de gemaakte fouten van de bureaucratie rond de carrière van de spion. Zo lijkt Pollard van jongs af aan een voorliefde te hebben gehad om spion te worden, of in ieder geval iets geheims te willen doen in zijn leven. Tijdens zijn studie schept hij erover op dat hij voor de Mossad zou werken en had gediend in het Israëlische leger. Zijn vader zou ook voor de CIA werkzaam zijn.

Aan deze opschepperij verbindt Olive een psychologisch element. Het zou een soort compensatie zijn voor de slechte jeugd van Pollard die vaak zou zijn gepest. Ook zijn vrouw zou niet bij hem passen omdat die te aantrekkelijk is. Pollard moet dat compenseren door stoer te doen. Later, toen hij voor een inlichtingendienst werkte, voelde hij zich opnieuw het buitenbeentje. Zijn carrière verliep alles behalve vlekkeloos, regelmatig werd hij op een zijspoor gezet.

Olive schetst een beeld van een verwend kind, dat niet op juiste waarde werd ingeschat en stoer wilde doen. Was Pollard echter zoveel anders dan zijn voormalige collega analisten of medewerkers van de inlichtingendienst? Werken voor een inlichtingendienst vereist een zekere mate van voyeurisme, een gespleten persoonlijkheid. Buiten je werk om kun je niet vrijelijk praten over datgene waar je mee bezig bent.

Dat doet wat met je psyche, maar trekt ook een bepaald soort mensen aan. Het werk betreft namelijk niet het oplossen van misdrijven, maar het kijken in het hoofd van mogelijke verdachten. Het BVD-dossier van oud-provo Roel van Duin laat zien dat een dienst totaal kan ontsporen door zijn eigen manier van denken. Dat komt echter niet voort uit de dienst als abstracte bureaucratie, maar door toedoen van de mensen die er werken.

Roekeloos

Pollard gedroeg zich arrogant en opschepperig, misschien wel om zijn eigen onzekerheid te maskeren. Dergelijk gedrag wordt door de schrijver verbonden aan zijn spionage-activiteiten voor de Israëliërs. Pollard was echter niet getraind in het lekken van documenten en ging verre van zorgvuldig te werk. Hij deed het zo openlijk dat het verbazingwekkend is dat het zo lang duurde voordat hij tegen de lamp liep. Hij zei bijvoorbeeld tegen de Israëliërs dat zij alleen de TS/SCI documenten moesten kopiëren en dat ze de rest mochten houden.

In de loop van de anderhalf jaar dat hij documenten naar buiten smokkelde, werd hij steeds roekelozer. Dat hij gespot werd met een pak papier onder zijn arm terwijl hij bij zijn vrouw in de auto stapte, was eerder toeval dan dat het het resultaat was van grondig speurwerk van de NCIS.

Eenmaal binnenin het inlichtingenbedrijf zijn de mogelijkheden om te lekken onuitputtelijk. Als Pollard wel getraind was geweest en zorgvuldiger te werk was gegaan, dan had hij zijn praktijk eindeloos kunnen voorzetten. Welke andere ‘agenten’ doen dat wellicht nog steeds? Of welke andere medewerkers waren minder roekeloos en tevreden geweest met het lekken van enkele documenten?

Die medewerkers vormen gezamenlijk het systeem van de dienst. Pollard schepte graag op, maar de schrijver van Spy Wars, Bagley, klopte zich ook graag op de borst en, hoewel in mindere mate, Ronald Olive ook. Iets dat eigenlijk vreemd is, als het aantal blunders in ogenschouw wordt genomen nadat Pollard ontdekt was. Alleen omdat de Israëliërs Pollard de toegang tot de diplomatieke vestiging ontzegden, zorgde ervoor dat hij alsnog gearresteerd en levenslang kreeg in de VS. Hij was echter bijna ontsnapt.

Blunders

Het is daarom niet gek dat inlichtingendiensten een gebrek aan bescheidenheid vertonen. Vele aanslagen zijn voorkomen, wordt vaak beweerd, maar helaas kunnen de diensten geen details geven. Het klinkt als Pollard, op bezoek bij Olive, die breed uitmeet dat hij die en die kent op de Zuid-Afrikaanse ambassade en of hij die moet werven als spion. Olive was werkzaam voor de NCIS. Pollard bezocht hem voordat hij werd ontmaskerd. Zijn eigen gebrek aan actie in relatie tot de twijfels over Pollard toont aan dat geen enkel bureaucratisch systeem perfect is, ook niet dat van inlichtingendiensten.

Het is niet verbazingwekkend dat de carrière van Pollard bezaaid is met blunders. Hij werd dan wel afgewezen door de CIA, maar waagde vervolgens een gokje bij een andere dienst en had geluk. Hij werd bij de NIS aangenomen en kroop zo langzaamaan in de organisatie. De fouten die bij het aannamebeleid en bij de evaluaties van Pollard zijn gemaakt, worden door Olive gepresenteerd als op zichzelf staand, maar de hoeveelheid blunders en gebrekkige administratie lijken zo talrijk dat het geen toevalstreffers zijn.

Bij elke promotie of overplaatsing lijkt slechts een deel van zijn persoonsdossier hem te volgen. De NIS wist vanaf het begin niet dat Pollard eerder door de CIA werd afgewezen. Als zijn toegang tot geheime documenten wordt ingetrokken, wacht Pollard net zo lang tot bepaalde medewerkers zijn overgeplaatst of vertrokken. Hij wordt dan wel afgeschilderd als een verwend kind dat met geheimen speelt, regelmatig moet Olive echter toegeven dat Pollard een briljant analist is. Pas in de laatste maanden van zijn spionage-activiteiten, lijdt zijn werk onder de operatie om zoveel mogelijk documenten naar buiten te smokkelen.

Waarom Pollard de Amerikaanse overheid schade toebracht, wijdt Olive vooral aan zijn joodse afkomst. Niet dat de schrijver alle joodse Amerikanen verdenkt, maar een belangrijke reden voor het fanatiek lekken wordt verklaard aan de hand van Pollard’s wens om naar Israël te emigreren. Olive gaat echter voorbij aan het geld dat de spion aan zijn activiteiten verdiende. Aanvankelijk 1.500 dollar per maand, na een paar maanden 2.500 en twee volledig verzorgde reizen met zijn vrouw naar Europa en Israël en tot slot een Zwitserse bankrekening met jaarlijks een bonus van 30.000 dollar.

Los van de Zwitserse rekening schat de Amerikaanse overheid dat Pollard rond de 50.000 dollar aan zijn spionagewerk heeft overgehouden. Eigenlijk niet eens veel in vergelijking met de één miljoen documenten die hij leverde. De onderhandelingen over het geld maken echter duidelijk dat Pollard wel degelijk geïnteresseerd was om zoveel mogelijk te verdienen. De prijs werd gedrukt omdat de Israëliërs niet erg toeschietelijk waren en Pollard ze sowieso wilde helpen.

Afkomst

Zijn joodse afkomst zat hem in de weg, want waarschijnlijk had hij alleen al voor het tiendelige boekwerk Radio-Signal Notations (RASIN) 50.000 dollar kunnen krijgen. Uiteindelijk blijkt Pollard een gewoon mens die de verlokking van het geld niet kon weerstaan. Andere agenten zijn hem voorgegaan en hebben zijn voorbeeld gevolgd.

Het nadeel van zijn afkomst blijkt ook uit het feit dat hij zijn Israëlische runner een ‘cadeautje’ gaf. Aviem Sella had mee gevochten in de zesdaagse Yom Kippur oorlog en was een van de piloten die de Iraakse kernreactor in Osirak bombardeerde. Pollard gaf hem destijds satellietbeelden van die aanval. Sella wordt nog steeds gezocht voor Verenigde Staten voor spionage.

De operatie werd door een andere veteraan, Rafi of Rafael Eitan, geleid. Onder diens leiding spoorde de Mossad Adolf Eichmann op. Eitan en Sella werden rijkelijk beloond voor hun werk met Pollard, maar moesten hun promoties inleveren omdat de Amerikanen eind jaren ’80 furieus reageerden. Na de arrestatie van Pollard beweerden de Israëliërs dat ze helemaal niet zoveel documenten hadden gekregen van de spion en de onderhandelingen over teruggave uiterst stroef waren verlopen.

Uiteindelijk werd maar een fractie van de documenten teruggegeven aan de Amerikanen. De Israëliërs waren vooral bezig om na zijn veroordeling Pollard vrij te krijgen. Premier Nethanyahu sprak vorig jaar de Knesset toe over het lot van Pollard, terwijl de Israëlische ambassadeur in de VS hem juli 2011 bezocht in de gevangenis.

Tot nu toe lijken de Amerikanen niet van zins om hem vrij te laten. Na de veroordeling van Pollard kwam de campagne Free Pollard op gang. Zijn vrouw verdween uit beeld. Niet alleen Israëliërs nemen deel aan de campagne, maar ook Alan Dershowitz, professor aan de Harvard Law School en andere academici. In het laatste hoofdstuk More sinned against than sinning beschrijft Olive enkele andere spionnen die documenten verkochten aan buitenlandse mogendheden.

Capturing Jonathan Pollard was nog niet gepubliceerd toen de stroom Wikileaks-documenten op gang kwam. Die documenten laten echter zien dat een waterdicht systeem niet bestaat en dat mensen voor geld of om andere redenen geheime stukken lekken. De Wikileaks-documenten onderstrepen dat er sinds de jaren ’80 weinig is veranderd. Met als enige verschil de hardvochtige wijze waarop verdachte Manning in deze zaak wordt behandeld en de gebrekkige aandacht die hij krijgt van professoren en andere betrokkenen bij de Wikileaks-documenten.

Capturing Jonathan Pollard: How One of the Most Notorious Spies in American History Was Brought to Justice. Auteur Ronald J. Olive. Uitgeverij US Naval Institute Press (2006).

Find this story at 19 juni 2012

Find this story at 19 juni 2012 als pdf

An American intelligence analyst, who was jailed in 1987 for spying for Israel, gave his spy handlers information on Pakistan’s nuclear weapons program, according to declassified documents. Former United States Navy intelligence analyst Jonathan Jay Pollard is currently serving a life sentence for selling classified information to the Israeli government between 1985 and 1987. On December 14, the Central Intelligence Agency declassified its official damage assessment of Pollard’s espionage, who some counterintelligence officials believe was the most prolific mole that ever spied on the US government for a foreign country. This was the second time that the CIA declassified the document, titled The Jonathan Jay Pollard Espionage Case: A Damage Assessment, following an appeal by George Washington University’s National Security Archive. Even though this latest version of the declassified document is still heavily redacted, it contains some new information. One new revelation is that Pollard’s Israeli handlers specifically asked him to acquire intelligence collected by the US government on the Pakistani nuclear weapons program. In a section titled “Implications of Compromises: What Israel Gained from Pollard’s Espionage”, the CIA assessment states that Pollard focused on “Arab and Pakistani nuclear intelligence” and gave his Israeli handlers information on a secret Pakistani “plutonium reprocessing facility near Islamabad”. Further information in the declassified report about this subject is completely redacted. The question is, what kind of information on Pakistan’s nuclear weapons program did Tel Aviv acquire from Pollard? According to A.Q. Khan, the so-called father of the Pakistani nuclear bomb, Islamabad was able to detonate a nuclear device “within a week’s notice” by as early as 1984. IntelNews has also reported that the US was aware of Pakistan’s plans to build the bomb in the 1970s and had been working along with other Western countries, including the United Kingdom, to prevent Pakistan’s covert attempts to purchase ‘gray area’ technologies for its nuclear weapons program. In 2009, Imtiaz Ahmad, former director of Pakistan’s Inter-Services Intelligence directorate, spoke of a 1979 ISI operation called RISING SUN, which involved the alleged unmasking of Rafiq Munshi, a US-trained Pakistani nuclear scientist, who Ahmed says was a CIA agent. The operation also resulted in the exposure of several undercover CIA agents, posing as diplomats, stationed in the US embassy in Islamabad and the consulate in Karachi. Another question is whether Israel knew by 1987 that CIA operations against the Pakistani nuclear weapons program ended soon after Ronald Reagan was elected US President. His administration actively supported the Pakistani nuclear program in light of Pakistan’s adversarial relationship with the Soviet Union.

December 18, 2012 by Joseph Fitsanakis 2 Comments

By JOSEPH FITSANAKIS | intelNews.org |

Find this story at 18 December 2012

Berlin – Bundesfinanzminister Wolfgang Schäuble steht nach seinem Auftritt im NSU-Untersuchungsausschuss des Bundestags in der Kritik. Der Ausschussvorsitzende Sebastian Edathy warf dem damaligen Innenminister Desinteresse an der Aufklärung der Morde vor. Schäuble habe sich für die Sache so gut wie gar nicht interessiert, sagte der SPD-Politiker dem RBB-Inforadio. Zudem seien 2006 in Schäubles Ministerverantwortung gravierende Fehlentscheidungen getroffen worden. Unter anderem habe man die Abteilungen für Links- und Rechtsextremismus beim Verfassungsschutz zusammengeführt.

15.12.12

Find this story at 15 December 2012

© Axel Springer AG 2012 – Alle Rechte vorbehalten