Uit: Europol Dossier 2 BIJLAGE III

Moeilijk te meten

Georganiseerde criminaliteit De legitimatie voor de oprichting van Europol, en andere vormen van politiële en justitiële samenwerking, ligt in de bedreiging van de georganiseerde, grensoverschrijdende criminaliteit. Vanaf het einde van de jaren tachtig wordt deze trom steeds veelvuldiger beroerd.
Nu bestaat er geen Europese definitie van georganiseerde criminaliteit. Ook in wetenschappelijke kringen worden er verschillende definities gehanteerd.
Daarnaast is het een cruciale vraag hoe érg het nu eigenlijk precies is gesteld met de georganiseerde criminaliteit. De ingrepen in persoonlijke vrijheden en rechten, de ontbrekende democratische en juridische controle op Europol, het wordt uiteindelijk allemaal gelegitimeerd en geaccepteerd onder verwijzing naar de enorme bedreigingen van de georganiseerde criminaliteit. Er wordt weliswaar door politici veel en hard geroepen dat de georganiseerde criminaliteit een omnipotente bedreiging vormt voor alles dat ons lief is, maar daarmee is het nog niet wáár. Ook is daarmee de vraag niet beantwoordt of de all-out attack die men tegen het fenomeen wenst te lanceren, de beste en geeigende manier is. Om maar niet te spreken over het rijtje burgerrechten dat en passent sneuvelt. Bovendien blijkt keer op keer dat een oprekking van de bevoegdheden naar méér doet smaken. Onlangs pleitten de politiechefs ervoor om de bevoegdheden die ze zich in het kader van de strijd tegen de georganiseerde, of ‘zware’ criminaliteit hadden verworven, uit te breiden naar allerlei andere vormen van criminaliteit.

lees meer

Politie zonder verdachten

Inleiding

Bij de officiële opening van het Europolkantoor in Den Haag in maart 1995, bood minister van Justitie Winnie Sorgdrager de Europese politiedienst een boompje aan. “Ik hoop en verwacht dat de jonge loot Europol zich zal ontwikkelen tot een sterk en volwassen onderdeel van ons Verenigd Europa” duidde de minister de symboliek. (1)

lees meer

Sinds de jaren zeventig wordt in Europa samengewerkt door de nationale politie- en inlichtingendiensten. De samenwerking had een sterk informeel karakter. Met de verdergaande Europese integratie werd deze samenwerking meer geformaliseerd. Onder de naam Trevi kreeg het overleg een regelmatig karakter en werd de invloed van deze samenwerking op het nationale beleid van de Lidstaten groter. De formalisering van de samenwerking leidde er niet toe dat er meer openbaarheid of democratische controle tot stand kwam. De samenwerking was intergouvernementeel: een onderlinge zaak van de regeringen, waar nationale parlementen niets over te zeggen hebben.
Met de ondertekening van het Verdrag van Maastricht (december 1991) werd een belangrijke stap gezet om de Europese samenwerking op het gebied van Justitie en Binnenlandse Zaken te intensiveren. In het Verdrag van Maastricht verklaarden de Europese regeringsleiders politie- en justitiezaken tot een kwestie van ‘gezamenlijk belang.’ De samenwerking kreeg een officieel plekje binnen de structuren van de Europese Unie. De Europese Raad voor Justitie en Binnenlandse Zaken (JBZ-Raad) werd het orgaan waarin de samenwerking haar beslag kreeg.
Toch bleef de samenwerking een vreemde eend in de Europese bijt. De instituten van de Europese Unie, zoals de Europese Commissie, het Europese Parlement en het Europese Hof van Justitie, kregen geen zeggenschap over de politie- en justitiesamenwerking, omdat de samenwerking intergouvernementeel bleef.
Ook de nationale parlementen staan buiten spel bij bij intergouvernementele samenwerking. Op afspraken tussen regeringen hebben zij geen invloed. Alleen als het uitmondt in een verdrag, kan een nationaal parlement zijn zegje doen. Maar dit is een beperkte invloed: een parlement kan een verdrag alleen in zijn geheel aannemen of verwerpen. Het kan een verdrag niet amenderen of veranderen. De JBZ-Raad, kortom, valt niet echt als een proeftuin der democratie te karakteriseren.
Het Nederlands Parlement vond de volstrekt marginale rol die het toebedeeld kreeg in JBZ-zaken wel erg mager. Het had al de ervaring van de verdragen van Schengen achter de rug, waarbij voor de Nederlandse praktijk ingrijpende beslissingen tot stand kwamen, zonder dat het parlement daar enige invloed op had kunnen uitoefenen. Als voldongen feiten werden de vruchten van de intergouvernementele samenwerking op het bordje van het Parlement gekieperd: slikken of stikken.
Om toch enige grip te kunnen houden op de Europese beleidsontwikkeling, bedong het Nederlands Parlement in de Goedkeuringswet van het Verdrag van Maastricht een zogenaamd instemmingsrecht: voordat de Nederlandse regering in de JBZ-Raad haar goedkeuring hecht aan besluiten die Nederland juridisch binden, moet het dat besluit aan de Kamer voorleggen.
Formeel had de Kamer daarmee een beetje grip op de beleidsontwikkeling. In de JBZ-pijler wordt met unanimiteit besloten. Op het moment dat de Nederlandse Kamer tegen de regering zegt: U mag met dit besluit niet instemmen, spreek het veto maar uit, dan wordt de Europese besluitvorming geblokkeerd. lees meer

Uit: Europol Dossier 2 4

operationeel, pro-actief, effectief, executief

Actieplan georganiseerde criminaliteit Europol is niet het enige project waarin de Europese politiesamenwerking vorm krijgt. Sterker nog: terwijl de verschillende nationale parlementen zich buigen over de ratificatie van het Europol-verdrag, zijn de Europese leiders al weer een paar stappen verder. Er worden volop plannen gesmeed om de strijd tegen de georganiseerde criminaliteit verder te intensiveren en het mandaat en de bevoegdheden van Europol uit te breiden. De politieke druk, vooral vanuit Duitsland, om de Europese politiesamenwerking een nieuwe impuls te geven komt tot uiting tijdens de Europese Top van Dublin in 1996.

lees meer

Europol-drugseenheid – ontwerpbegroting voor 1997
aan Coreper;, 26 februari 1998
<<5739/1/98 REV LIMITE EUROPOL 18>>
Wat doet Europol zo al in het jaar van inwerkingtreding?

Artikelen over

Europol
Vluchtelingenbeleid
Openbaarheid

Orginele Documenten

Jaarverslagen Europol
Begrotingen
Officiële stukken
Informatisering

“Een zeldzame bron
over Europol op het Web”

lees meer

Op 15 en 16 oktober 1999 is er in het Finse Tampere een speciale Europese Raad gehouden over Europese samenwerking op het gebied van asiel, immigratie, politie en justitie. Over de verwachte ontwikkelingen op het gebied van asiel en immigratie hebben we het boek ‘Het Europees Asielbeleid in 2000’ uitgegeven.

Veel van de conclusies in Tampere hebben betrekking op de rol van Europol en het bevorderen van verregaande Europese politiesamenwerking. We zullen hier zoveel mogelijk documenten publiceren die via de Europese WOB verkregen zijn.
lees meer

by Endika Zulueta

Heads of police from all the European Community’s member states, togehter with 87 heads of police from other countries and representavives fromt he European Commission met between the 29th January and the 2nd February 2001 in the Madrid police complex in Canillas to hold the 1st European Conference on Terrorism, organised by the Ministry of the interior of Spain and Europol.

The Spanish interior Minister, Jaime Mayor Oreha opened the conference and it was preside by Jurgen Storbeck, the German police commissar, who has led Europol since its beginning.

lees meer

Verdragswijziging RAAD VAN DE EUROPESE UNIE
Brussel, 9 januari 2001 (16.01)(OR. en)
5134/01  LIMITE EUROPOL 1 JAI 1

NOTA
Van: het voorzitterschap
Aan: het Comité van artikel 36
Betreft: Mogelijke wijzigingen van de Europol-overeenkomst en mogelijke uitbreiding van Europols bevoegdheden

1. Inleiding Deze nota snijdt twee vragen aan: is er, met het oog op de effectieve uitvoering van het Verdrag betreffende de Europese Unie, de conclusies van Tampere en het ontwerp-Verdrag van Nice, een wijziging van de Europol-overeenkomst nodig, en moet er een begin worden gemaakt met de discussie over de uitbreiding van de bevoegdheden van Europol?
Hieronder volgt een kort overzicht van de mogelijke wijzigingen van de Europol-overeenkomst. Worden die wijzigingen nodig geacht, dan wordt voorgesteld dit te regelen in een protocol tot wijziging van de overeenkomst.

lees meer

COUNCIL OF THE EUROPEAN UNION COUNCIL OF THE EUROPEAN UNION
Brussels, 12 October 2000 (30.10)
(OR. fr)
12224/00
LIMITE
EUROPOL 31
NOTE
from : Presidency
to : Article 36 Committee
Subject : Proposal for the extension of Europol’s mandate to the fight against cybercrime
The European Union needs to encourage the flowering of new information and communication technologies, but without thereby creating a security deficit, in order to develop its relations with the world and reinforce the advantages of free movement.

Concerning national rights, the Tampere European Council recommended directing our efforts towards crime which makes use of advanced technologies. More recently, at the informal JHA Council in Marseille on 28 and 29 July 2000, Ministers for the Interior and for Justice reaffirmed the importance of a European Union initiative in this matter.

lees meer

COUNCIL OF Brussel, 11 February 2000

THE EUROPEAN UNION

5845/00 ADD 1 LIMITE EUROPOL1

ADDENDUM TO THE NOTE from General Secretariat

to : Europol Working Group

No. prev. doe.: 5845/00 EUROPOL 1, 13370/99 EUROPOL 48

Subject Comments by delegations to the “First reflections concerning the Tampere Conclusions as far as they relate to Europol” as contained in doc. 13370/99 EUROPOL48

Delegations please find in Annex additional comments by Europol to the “First reflections concerning the Tampere Conclusions as far as they relate to Europol” as contained in doc. 13370/99 EUROPOL 48. 5845/00 ADD 1 NB/vj EN

lees meer