datum: 23 oktober 2006

Jansen & Janssen in de pers :
De snuffelstaat, een pleidooi voor radicaal denken
Tegenlicht, VPRO

Tegenlicht

23 oktober 2006

In de jaren zeventig verliest kritisch links terrein; niemand gelooft meer in de revolutie. In plaats van partijgebonden groepen als Maoïsten, Leninisten en Marxisten ontstaan nieuwe activistische bewegingen die opkomen voor vrouwenrechten, homo’s, dieren, huisvesting en de Derde Wereld. Ze vechten tegen kernenergie en voor een beter milieu. Met succes bestrijden tientallen actiegroepen sociale misstanden. Ze slagen erin om een aantal wezenlijke veranderingen in de maatschappij door te voeren. Er kwamen geen kruisraketten, bont werd afkeurenswaardig, vrouwen kregen het recht op abortus, homo’s mogen huwen en Zuid-Afrika werd verlost van het apartheidsregime.

lees meer

Het slot van de vervolging van Opstand,
gepubliceerd in ‘Dagboek van een RARA-terrorist’

Een inval, twee maanden ‘niet verdacht’, iets meer dan 400 dagen wel, 5 daarvan in een Haagse cel. Tientallen tapverslagen, een lijst met honderd vragen, een dossier waar de honden geen brood van lusten en een officier van justitie, die -zwaaiend met z’n armen- plastisch spreekt over een stamboomonderzoek naar RaRa. Als toneelstuk had het de kritieken waarschijnlijk niet overleeft, maar de werkelijkheid is weerbarstiger. Het hoge Kafka gehalte maakt het moeilijk gissen naar de werkelijke bedoelingen van Justitie. Een verhaal met meerdere dimensies: een combinatie van serieus inlichtingenwerk, een eigen dynamiek en een poging tot een juridische testcase. lees meer

25418 Verslag van de commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten over haar werkzaamheden in het jaar 1996 Nr. 2

VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG
Vastgesteld 9 december 1997

De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken heeft op 5 november 1997 overleg gevoerd met minister Dijkstal van Binnenlandse Zaken en de heer Wallage, voorzitter van de commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten over:

– het jaarverslag BVD 1996 (Biza-97-556);
– het jaarverslag van de commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (25418, nr. 1).

Van het gevoerde overleg brengt de commissie bijgaand beknopt verslag uit.

lees meer

gepubliceerd in Kleintje Muurkrant, maart 1997 door Wil van der Schans

Hans Krikke en Jan Müter van de stichting Opstand zijn op 11 februari een schikking van 230.000 gulden met Justitie overeengekomen. Krikke en Müter zijn van september 1994 tot en met december 1995 door Justitie gebrandmerkt als verdachte van lidmaatschap van RaRa. In de schikking komen Krikke en Müter met Justitie overeen dat beide de procedures die ze tegen Justitie hadden lopen voor een schadeclaim onmiddellijk intrekken.

Op een persconferentie in de Balie op 11 februari legde Jan Müter de beweegreden van twee onderzoekers/journalisten uit. ‘Deels zijn we tevreden, maar de kater blijft. Onze inzet was natuurlijk hoog. We wilden het liefst rehabilitatie in de vorm van een excuusbrief, een redelijke schadeloosstelling en opening over de hele gang van zaken’.
De deal is het gevolg van een strafrechtelijke procedure voor schadeloosstelling die beide tegen Justitie waren gestart. Müter zei dat ze op deze manier in ieder geval genoegdoening hadden gekregen van de politiek verantwoordelijken. Daarnaast was hun inschatting dat de deur bij de rechters in Den Haag erg goed gesloten is. “We hebben ze leren kennen als een club goedkope stempelaars dat fungeert als een verlengstuk van het Openbaar Ministerie. Een onafhankelijke beoordeling lag en ligt nog steeds niet binnen de lijn der verwachting”.

lees meer

Kleintje Muurkrant

Hans Krikke en Jan Müter van de stichting Opstand zijn op 11 februari een schikking van 230.000 gulden met Justitie overeengekomen. Krikke en Müter zijn van september 1994 tot en met december 1995 door Justitie gebrandmerkt als verdachte van lidmaatschap van RaRa. In de schikking komen Krikke en Müter met Justitie overeen dat beide de procedures die ze tegen Justitie hadden lopen voor een schadeclaim onmiddellijk intrekken. lees meer

hoe zit dat eigenlijk?

Gepubliceerd in Ravage, mei 1996

Van claimbrieven wil de politie altijd graag het origineel hebben. Of een zo origineel mogelijke versie. Als niet goedschiks, dan kwaadschiks.
Met de gevestigde media heeft zich een soort rituele dans ontwikkeld in de loop der jaren. Als de politie op zoek is naar bewijsmateriaal, bij de televisie vaak -niet uitgezonden- beelden van ongeregeldheden, komen ze daar eerst gewoon om vragen. Een redactie met een beetje eergevoel weigert in eerste instantie het bewuste materiaal zonder meer uit handen te geven. De politie dreigt dan de officier van justitie er bij te halen, om officieel de ‘uitlevering’ van de claimbrief of de tapes te eisen. Moet je doen, zegt de journalist. Als er dan een gezelschap heren op de stoep staat, wordt er voor de vorm nog even moeilijk gedaan. Maar het dreigen met huiszoeking is voor redacties meestal genoeg om door de knieën te gaan. De vraag is of justitie bij gevestigde media in zo’n geval daadwerkelijk een inval zou doen.

lees meer

Het RaRa team, een landelijk executief opererend inlichtingenteam

Uit: Ravage, 26 januari 1996, buro Jansen & Janssen.

door Wil van der Schans

Een inval, twee maanden ‘niet verdacht’, iets meer dan 400 dagen wel, 5 daarvan in een Haagse cel. Tientallen tapverslagen, een lijst met honderd vragen, een dossier waar de honden geen brood van lusten en een officier van justitie, die -zwaaiend met z’n armen- plastisch spreekt over een stamboomonderzoek naar RaRa. Als toneelstuk had het de kritieken waarschijnlijk niet overleeft, maar de werkelijkheid is weerbarstiger. Het hoge Kafka gehalte maakt het moeilijk gissen naar de werkelijke bedoelingen van Justitie. Een verhaal met meerdere dimensies: een combinatie van serieus inlichtingenwerk, een eigen dynamiek en een poging tot een juridische testcase.

lees meer

Op 28 september, om zes uur ‘s ochtends, vielen vier teams van de Haagse recherche binnen bij het kantoor van de stichting Opstand en bij drie bestuursleden. In aanwezigheid van een rechter-commissaris (op ieder adres één!(1)) doorzochten zij de huizen en haalden alles overhoop. De aanwezigheid van de speurhond Lady, gespecialiseerd in het ontdekken van explosieven, duidde op een gerichte zoektocht. Het kantoor, waar niemand aanwezig was, werd bijna helemaal leeggehaald. Twee computers, een p rinter, een antwoordapparaat, computerbestanden, een groot deel van het archief en actueel documentatiemateriaal. Ook bij de bestuursleden van Opstand werd veel meegenomen. Persoonlijke correspondentie (tot 15 jaar terug), fotomateriaal, agenda’s, compute rbestanden, cassettebandjes, gereedschap en ga zo maar door.

lees meer

Het opsporen van de RaRa is niet eenvoudig. Dat komt niet alleen omdat de daders van de aanslagen moeilijk te vinden zijn. De speurders zelf maken het zich ook niet gemakkelijk. De geschiedenis van de teams die achter de RaRa aan moesten, is er een van rampspoed en ellende. Vanaf het moment dat het zoeken landelijk werd gecoördineerd, nam de chaos toe. Politie en BVD gunden elkaar het licht in de ogen niet. Er waren natuurlijk tegenstrijdige belangen. De politie probeerde zoveel mogelijk te scoren terwijl de BVD zoveel mogelijk aan de weet wilde komen. Maar dit was niet het grootste probleem. De politie vertrouwde de BVD niet, wat de uitwisseling van informatie niet bepaald bevorderde. De ruzies speelden na iedere aanslag steeds weer op, in alle o peenvolgende opsporingsteams. Na de laatste bom moest het afgelopen zijn. Het team van de Haagse politie stond een nieuwe manier van werken voor, de BVD bleef op afstand.

lees meer

“Zet je fiets maar vast, je gaat met ons mee”. Met deze woorden werd Jan Müter dinsdagochtend 28 maart van de straat geplukt door rechercheurs van het RaRa-opsporingsteam. Zijn collega Hans Krikke onderging op weg naar zijn werk hetzelfd e lot. Precies een half jaar na de huiszoekingen bij bestuursleden van de stichting Opstand en op het kantoor van het journalistenkollektief werden de twee medewerkers gearresteerd. Verdacht van betrokkenheid bij de RaRa-aanslag op de Dienst Inspectie Arb eidsverhoudingen (DIA) van het ministerie van Sociale Zaken op 1 juli 1993. Persofficier N. Zandbergen haastte zich daar aan toe te voegen, dat dat niet automatisch betekent dat de journalisten verdacht worden van het plaatsen van de bom.

lees meer

Op 28 september, om zes uur ‘s ochtends, vielen vier teams van de Haagse recherche binnen bij het kantoor van de stichting Opstand en bij drie bestuursleden. In aanwezigheid van een rechter-commissaris (op ieder adres één!(1)) doorzochten zij de huizen en haalden alles overhoop. De aanwezigheid van de speurhond Lady, gespecialiseerd in het ontdekken van explosieven, duidde op een gerichte zoektocht. Het kantoor, waar niemand aanwezig was, werd bijna helemaal leeggehaald. Twee computers, een p rinter, een antwoordapparaat, computerbestanden, een groot deel van het archief en actueel documentatiemateriaal. Ook bij de bestuursleden van Opstand werd veel meegenomen. Persoonlijke correspondentie (tot 15 jaar terug), fotomateriaal, agenda’s, compute rbestanden, cassettebandjes, gereedschap en ga zo maar door. lees meer

Het opsporen van de RaRa is niet eenvoudig. Dat komt niet alleen omdat de daders van de aanslagen moeilijk te vinden zijn. De speurders zelf maken het zich ook niet gemakkelijk. De geschiedenis van de teams die achter de RaRa aan moesten, is er een van rampspoed en ellende. Vanaf het moment dat het zoeken landelijk werd gecoördineerd, nam de chaos toe. Politie en BVD gunden elkaar het licht in de ogen niet. Er waren natuurlijk tegenstrijdige belangen. De politie probeerde zoveel mogelijk te scoren terwijl de BVD zoveel mogelijk aan de weet wilde komen. Maar dit was niet het grootste probleem. De politie vertrouwde de BVD niet, wat de uitwisseling van informatie niet bepaald bevorderde. De ruzies speelden na iedere aanslag steeds weer op, in alle o peenvolgende opsporingsteams. Na de laatste bom moest het afgelopen zijn. Het team van de Haagse politie stond een nieuwe manier van werken voor, de BVD bleef op afstand. lees meer

Fragmenten uit het Opstand dossier

“Zet je fiets maar vast, je gaat met ons mee”. Met deze woorden werd Jan Müter dinsdagochtend 28 maart van de straat geplukt door rechercheurs van het RaRa-opsporingsteam. Zijn collega Hans Krikke onderging op weg naar zijn werk hetzelfd e lot. Precies een half jaar na de huiszoekingen bij bestuursleden van de stichting Opstand en op het kantoor van het journalistenkollektief werden de twee medewerkers gearresteerd. Verdacht van betrokkenheid bij de RaRa-aanslag op de Dienst Inspectie Arb eidsverhoudingen (DIA) van het ministerie van Sociale Zaken op 1 juli 1993. Persofficier N. Zandbergen haastte zich daar aan toe te voegen, dat dat niet automatisch betekent dat de journalisten verdacht worden van het plaatsen van de bom. lees meer

Eigenlijk had dit hèt boek over de RaRa moeten worden. Een gedegen onderzoek naar Neerlands enige echte revolutionaire activisten. De wortels van de geweldadige acties tegen apartheid blootgelegd, afgezet tegen de reacties van overheid en bedrijfsleven. lees meer

Overtuiging en Geweld, een boek over de RaRa

Geweigerd door Vrij Nederland, 1995

Eigenlijk had dit hèt boek over de RaRa moeten worden. Een gedegen onderzoek naar Neerlands enige echte revolutionaire activisten. De wortels van de geweldadige acties tegen apartheid blootgelegd, afgezet tegen de reacties van overheid en bedrijfsleven.
De schrijver had de juiste achtergrond en de beste bedoelingen. Bovendien had hij een promotieplaats aan het Leids Instituut voor Sociaal Wetenschappelijk Onderzoek. Hij had dus de tijd en het geld, maar hij had ook een groot probleem. Het object van onderzoek werkte niet mee. De RaRa was, ook voor Frank Buijs, niet te vinden. En de mensen die ooit, in 1988, werden gearresteerd, wilden niet praten. Ook de betrokken ambtenaren weigerden, in belang van het opsporingsonderzoek, medewerking te verlenen.
Frank Buijs zag zich gedwongen tot een andere aanpak. Het nu verschenen boek, Overtuiging en Geweld, vreedzame en gewelddadige acties tegen apartheid, is bijna uitsluitend gebaseerd op schriftelijk materiaal. De gesprekken die hij voerde waren off the record. Deze noodgedwongen eenzijdige raadpleging van bronnen levert een vertekend beeld van de werkelijkheid op.

lees meer