De ruimte voor vrijheid, veiligheid en recht houdt niet op bij de grenzen van de Europese Unie. De Verenigde Staten en de Europese Commissie praten al vele jaren over een groot gebied waar burgers zich vrij kunnen bewegen. Heen en weer vliegen naar de VS zonder paspoortcontrole, alsof je met de trein naar Maastricht rijdt. Alles wat zonder kopzorgen kan worden verkregen heeft echter zijn prijs.
‘Op zaterdag 28 april 2001 heeft verzoeker, met een veelvoorkomende Nederlandse voornaam en achternaam, zich op Schiphol in het kader van de paspoortcontrole gemeld bij een ambtenaar van de Koninklijke Marechaussee (KMAR). Verzoeker was op weg naar zijn vakantiebestemming’, schrijft de Nationaal Ombudsman in zijn rapport in 2003.
Naast het Schengen Informatiesysteem, het Visum Informatiesysteem en Eurodac wordt op Europees niveau ook gewerkt aan de opbouw van digitale grenzen en het uitwisselen en delen van politiegegevens. Het verschil met het SIS, VIS en Eurodac is dat de nieuwe systemen nog geen centrale databanken zijn, maar voor automatische uitwisseling van gegevens moeten zorgen.
In de nacht van 13 en 14 maart 2002 passeerde een groep Nederlandse demonstranten met de auto de Frans – Spaanse grens. Zij bezochten het Iberisch Schiereiland om te gaan demonstreren in Barcelona tegen bepaalde ontwikkelingen in de Europese Unie. Enkele kilometers na de grens bleek de snelweg afgesloten met blokken beton. In het donker manoeuvreerde de auto tussen de blokken door. Speciale eenheden van de Spaanse politie met machinegeweren en bivakmutsen hadden de snelweg afgesloten. De auto werd aangehouden en minutieus onderzocht.
De Europese Unie bouwt langzaam verder aan een eigen politiedienst, een openbaar ministerie, een ontluikende inlichtingendienst en een opleidingscentrum. Deze diensten worden omschreven als agentschappen. Hoe de agentschappen functioneren, is bij gebrek aan controle onduidelijk.
Sinds 11 september 2001 is de samenwerking van politie en justitie binnen Europa en tussen de VS en de EU doordrenkt van terrorisme. Dataretentie, het op Europees niveau bewaren van telefonie- en internetinformatie, is het nieuwste bestrijdingsmiddel.
Aan de grenzen van de Europese Unie wordt een oorlog uitgevochten. Aan de ene kant Frontex, een Europees agentschap dat met behulp van technologie en menskracht de grenzen van de Unie bewaakt. Aan de andere kant zijn er de individuele migranten, de mensen die in Europa verblijven en hun bloedverwanten de grens over willen smokkelen en de grotere criminele netwerken die mensen helpen de EU binnen te komen.
Op 4 maart 2010 sprak de rechter in Amsterdam drie mensen vrij die verdacht werden van cocaïnesmokkel. Het openbaar ministerie (OM) werd niet ontvankelijk verklaard omdat de officier in de zaak informatie over een Duitse burgerinfiltrant had achtergehouden.
Hoe is het binnen de EU gesteld met onze veiligheid? Achttien jaar na de oprichting van de EU zijn er nog steeds geen bindende afspraken gemaakt over voor de burger relevante zaken als rechtsbescherming, bescherming van persoonsgegevens en de vrijheid van meningsuiting.
Het Europees Arrestatie Bevel (EAB) wordt voornamelijk gebruikt voor kleine vergrijpen. In lang niet alle gevallen leveren landen hun onderdanen uit.
Zware criminaliteit, maar vooral terrorisme, zijn de toverwoorden bij de voortschrijdende samenwerking tussen politiediensten en justitiële instanties in Europa enerzijds en tussen de EU en zogenaamde derde landen als de Verenigde Staten anderzijds. Deze samenwerking kent vele vormen.
de elektronische nieuwsbrief van Buro Jansen & Janssen
Mocht je een interessant artikel hebben over je confrontatie met politie en justitie, een nieuwe wetgeving, onderzoek of scriptie mail het dan ons, info@burojansen.nl.
01 inhoudsopgave
02 Politieke Politie in Nederland
03 Gewoon maar wat fouilleren in Nederland (I)
04 www.openbaarheid.nl
05 138.719 processen verbaal identificatieplicht 2005 -2007
06 U denkt anders dus u bent aangehouden (rechtstaat perikelen III)
07 Buitengewoon verdwijnen: Ghost Plane en Torture Taxi
08 The Databases of Germany’s Federal Criminal Police Office
09 Under Pressure, Engelse vertaling van Onder Druk
10 Donateurs bedankt namens de Haagse stadspartij
In deze observant het ideologiseren van de misdaad oftewel de intrede van de politieke politie, het argeloze fouilleren in Nederland, de lancering van de website www.openbaarheid.nl, 138.719 processen verbaal identificatieplicht 2005 -2007, rechtstaat perikelen III, de Engelse vertaling van Onder Druk en een bedankje uit Den Haag voor onze donateurs,
Grens tussen inlichtingen en opsporing is beslecht.
Zicht op opsporing is in Nederland minimaal. “Criminaliteit daalt” typt het NRC Handelsblad van zaterdag 20 februari 2010 netjes over uit de berichten van de politie. Kritische beschouwingen zijn ook moeilijk, want wie zitten er op de cijfers? De politie geeft soms zelf aan dat hun cijfers met een korrel zout moeten worden genomen, maar dat ligt dan meestal niet aan het eigen gegoochel, maar aan een systeem dat niet werkt, zoals op dit moment de BVH, Basisvoorziening Handhaving, en de BVO, Basisvoorziening Opsporing. BVH en BVO moeten de opvolgers worden van de bedrijfsprocessensystemen BPS, Genesis en X-Pol, de oude systemen van de politie. Het idee is dat alle regio’s aan elkaar gekoppeld worden. Dit werkt deels al via het Blueview systeem, waarmee korpsen in elkaars bestanden kunnen zoeken. Voor de efficiency van de politie is uitwisseling van gegevens van groot belang, maar of een digitale hooiberg het oplossingspercentage vergroot is de vraag.
lees meer
Preventief fouilleren als voorbeeld van het op incidenten gebaseerde ondoordachte veiligheidsbeleid in Nederland. Voor de VNG is preventief fouilleren business as usual. En de laatste kritische geest over preventief fouilleren heeft justitie verlaten.
Wie willekeurig zapt door het Nederlandse veiligheidsbeleid bekruipt het gevoel dat het beleid nergens op is gebaseerd. De gemeente Liesveld verandert haar APV (Algemene Plaatselijke Verordening) om preventief fouilleren mogelijk te maken. De gemeente kent welgeteld 9.799 inwoners. Zou de gemeenteraad denken dat het stadshart van het dorp daadwerkelijk in de toekomst uit kan groeien tot veiligheidsrisicogebied? Maar die gemeente staat niet op zichzelf ook andere gemeenten willen vrolijk gaan fouilleren, je weet nooit zie je de dames en heren van de gemeenteraad denken. “Je weet nooit”, als houding ten opzichte van de Nederlandse burger doet het ernstige vermoeden. En dat het nog erger kan laten het parket Dordrecht, de regiopolitie Zuid Holland Zuid, het parket Den Haag en de regiopolitie Haaglanden zien. Zonder duidelijke redenen, alleen het zogenaamde waterbed effect, willen zij graag fouilleren in de gehele regio. Machtspolitiek zou dat elders heten. Gemeenteraden die met oneigenlijke argumenten onder druk worden gezet om de APV te wijzigen om de Burgemeester meer bevoegdheden te geven om met sterke hand te regeren. Misschien is de gemeenteraad van Liesveld om die reden ook wel door de knieën gegaan, maar het zal eerder liggen in het overschrijven van de APV van de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten). De VNG vindt dat preventief fouilleren gewoon wettelijk is vastgesteld door het parlement en dus aan het ‘instrumentarium’ moet worden toegevoegd. lees meer
Er zijn al verschillende websites over de Wet Openbaarheid van Bestuur (Wob), maar die zijn vooral gericht op journalisten en professionals. Buro Jansen & Janssen maakt een laagdrempelige website door verschillende van haar eigen Wob-procedures op internet te zetten. Bezoekers kunnen aan de website een bijdrage leveren door zelf stukken van andere onderwerpen toe te voegen.
Openbaarheid, klinkt als een logisch iets. Voor een goede controle op de democratische besluitvorming is openbaarheid van essentieel belang. Zonder die openbaarheid is controle ondenkbaar. Natuurlijk zijn er het parlement, de provinciale staten, de gemeenteraden, diverse overheidsorganen en andere instellingen die een controlerende taak hebben. Maar op het terrein van het veiligheidsbeleid is die controle in veel gevallen ver te zoeken.
Eigenlijk is dat vreemd, omdat juist op het gebied van het veiligheidsbeleid burgerrechten en mensenrechten gevaar lopen. Oplettende parlementariërs, gemeenteraadsleden en medewerkers van diverse instanties zijn dan noodzakelijk om het beleid en de uitvoering op haar misstappen te controleren en te corrigeren. Dat dit weinig gebeurt, is verontrustend. Het adagium lijkt: meer maatregelen, meer bevoegdheden en minder controle. lees meer