een onderzoek naar het recht op vrijheid van demonstratie in Den Haag

Op 24 februari 2006 heeft Buro Jansen & Janssen het onderzoeksrapport “Ruimte voor Recht” gepresenteerd. Het onderzoek behandelt tot in detail de wet- en regelgeving en praktijk van het recht op demonstratie in Den Haag in de periode 2000 – 2005.
Het onderzoek is in opdracht van de Haagse Stadspartij.

Uit de conclusies:

De Haagse APV voldoet om te beginnen niet aan de Wet Openbare Manifestaties. Er dient een onderscheid te worden gemaakt tussen demonstraties die moeten worden aangemeld en demonstraties die niet moeten worden aangemeld.
Van organisatoren van een demonstratie in Den Haag wordt veel verlangd. Zo moet er ‘een ordedienst worden ingesteld’, worden er afspraken verlangd over ‘mee te voeren demonstratiemiddelen’ en ‘niet te bezigen uitingen’. Inhoudelijke beperkingen bij demonstraties door de burgemeester zijn niet toegestaan. Ook in antwoord op vragen van de Tweede Kamer heeft de regering aangegeven dat er geen wettelijke ruimte is voor afspraken die een beperking zijn op de inhoud.

Vaak wordt niet de vereiste belangenafweging gemaakt tussen het verkeersbelang en het recht op betoging. Per concrete demonstratie moet worden bekeken of het verkeersbelang voor het recht op demonstratie gaat. Het beleid dat bepaalde straten en gebieden niet toegankelijk zijn voor demonstraties is niet rechtmatig. want in strijd met art 9 Grondwet, art. 2 van de WOM.

Niet tijdig aangemelde demonstraties (in Den Haag geldt een meldingsplicht van 4 keer 24 uur) worden bijna allemaal op last van de burgemeester ontbonden. De wet vereist echter dat er ook in deze situaties slechts beperkingen opgelegd kunnen worden ter bescherming van de gezondheid, in het belang van het verkeer of ter voorkoming of bestrijding van wanordelijkheden.

De gemeente beroept zich voor haar restrictieve (en zoals eerder aangegeven vaak onrechtmatige) beleid op haar status van regeringshoofdstad en van de zetel van veel diplomatieke vestigingen. Als gevolg daarvan zou zij excessief worden geconfronteerd met demonstraties. De statistieken laten echter zien dat de gemeente Den Haag schromelijk overdrijft. Bij veel demonstraties gaat het slechts om individuen die wekelijks of dagelijks hun stem willen laten horen. Echt grote demonstraties komen er in Den Haag niet meer voor.