• Buro Jansen & Janssen, gewoon inhoud!
    Jansen & Janssen is een onderzoeksburo dat politie, justitie, inlichtingendiensten, overheid in Nederland en de EU kritisch volgt. Een grond- rechten kollektief dat al 40 jaar, sinds 1984, publiceert over uitbreiding van repressieve wet- geving, publiek-private samenwerking, veiligheid in breedste zin, bevoegdheden, overheidsoptreden en andere staatsaangelegenheden.
    Buro Jansen & Janssen Postbus 10591, 1001EN Amsterdam, 020-6123202, 06-34339533, signal +31684065516, info@burojansen.nl (pgp)
    Steun Buro Jansen & Janssen. Word donateur, NL43 ASNB 0856 9868 52 of NL56 INGB 0000 6039 04 ten name van Stichting Res Publica, Postbus 11556, 1001 GN Amsterdam.
  • Publicaties

  • Migratie

  • Politieklachten

  • Eindrapport – 8.7 Koninklijke marechaussee en Rijksrecherche

    8.7 Koninklijke marechaussee en Rijksrecherche

    8.7.1 Inleiding

    Zowel de Koninklijke marechausse (Kmar) als de Rijksrecherche
    spelen een rol in de opsporing van strafbare feiten in het kader
    van georganiseerde criminaliteit. De commissie meent dat het
    noodzakelijk was daar enige aandacht aan te besteden. Daarbij heeft
    de commissie aandacht besteed aan de organisatie en het
    functioneren van de Kmar op Schiphol en enkele algemene aspecten
    van het functioneren van de Rijksrecherche.

    8.7.2 Koninklijke marechaussee

    Organisatie

    De Koninklijke marechaussee, District Luchtvaart, is per 1
    januari 1994 belast met reguliere politietaken op Schiphol. De Kmar
    valt onder het beheer van het ministerie van Defensie en onder
    gezag van het ministerie van Justitie. Zaken die uit de
    douane-controles komen, worden niet, zoals bij andere
    buitengrenzen, door de douanerecherche overgenomen, maar door de
    Kmar. De Kmar maakt proces-verbaal op en zoekt contact met het OM
    Haarlem. Bij de rechtbank te Haarlem zijn twee van de zes kamers
    bijna uitsluitend bezig met Schiphol-zaken.

    Ter versterking van de buitengrenzen is in 1994 het Schipholteam
    opgericht. Dit team is een samenwerkingsverband tussen de Kmar en
    de douane post Surveillance Hoofddorp. De dagelijkse aansturing van
    het Schipholteam gebeurt door het hoofd van de tactische recherche
    op Schiphol. Het team heeft tot taak het opsporen en aanhouden van
    drugskoeriers in de passagiersterminal, alsmede het zo optimaal
    mogelijk verlenen van assistentie aan zowel nationale als
    internationale opsporingsinstanties. Er is contact met het CRI, en
    dan met name met de liaison-officers. Twee teamleiders, twee
    cordinatoren en 24 rechercheurs maken deel uit van dit team,
    gelijkelijk verdeeld over de beide samenwerkende diensten. De leden
    van de Koninklijke marechaussee zijn ook onbezoldigd
    douane-ambtenaar. Noot

    Methoden

    De Kmar hanteert volgens eigen zeggen nagenoeg alle
    opsporingsmethoden die in dit onderzoek centraal staan. De Kmar
    beschikt over een observatieteam. Er is in het recente verleden
    gebruik gemaakt van een camera die gericht werd op een
    XTC-laboratorium op Schiphol. Tevens geeft de douane aan dat
    videocamera’s worden ingezet op het schoonmaak-en bedienend
    personeel op Schiphol. Door een OT is onder meer een peilbaken
    geplaatst in een koffer.

    Sinds 1985/86 beschikt dit onderdeel over een eigen criminele
    inlichtingendienst van zeven mensen, te weten een chef, een
    plaatsvervangend chef, vier runners en een documentalist. Deze
    Kmar-CID runt tussen de tien en de vijftien informanten. De
    identiteit van de informanten is bekend bij de hele CID-groep. Bij
    het actief werven van informanten gaat de voorkeur uit naar
    werknemers op Schiphol met een criminele achtergrond. Zware
    criminelen krijgen uiteraard geen toegangspasje, maar de indruk
    bestaat dat sommige werknemers diep genoeg in het criminele circuit
    zitten om interessant te zijn voor de CID. Er is gewerkt met een
    gestuurde burgerinformant met een blanco verleden die in het
    criminele milieu is gemanoeuvreerd door hem op bepaalde caf’s te
    wijzen. Ongeveer twee ton aan
    tipgeld is in de loop der
    jaren door hem verdiend. De criminele gelden, die door hem verdiend
    zijn naar aanleiding van activiteiten voor de
    CID, zijn
    afgedragen en successievelijk aan hem terug uitbetaald. Met de

    afbouw is begonnen doordat door de ogen van de buitenwereld deze
    persoon gezien werd als een crimineel.

    Gecontroleerde afleveringen maken een belangrijk deel uit van de
    werkzaamheden van de Kmar. Het Schipholteam en de justitile dienst
    van de Kmar maken melding van een aanzienlijk aantal gecontroleerde
    afleveringen in 1994. Zo heeft het Schipholteam onder meer 44
    partijen cocane gecontroleerd afgeleverd naar vijftien
    verschillende landen. Noot De Justitile dienst deed 62
    gecontroleerde afleveringen van drugs in 1994, waarvan dertien in
    Nederland en 49 naar het buitenland. Noot

    8.7.3 Rijksrecherche

    De Rijksrecherche heeft tot taak onderzoek te verrichten naar
    strafbare feiten, waarbij vermoedelijk ambtenaren van politie of
    van bijzondere opsporingsdiensten of leden van het OM of van de
    rechterlijke macht zijn
    betrokken. Noot In dat kader wordt aandacht besteed aan
    het misbruik van verschillende opsporingsmethoden. De taak van de
    politie, de Rijksrecherche en de BVD bij de controle op de
    opsporingsmethoden overlapt deels. Het streven is erop gericht een
    eigen CID op te richten om toegang te krijgen tot politieregisters.
    Cruciale vraag daarbij is welke methoden de Rijksrecherche hanteert
    en hoe de sturing en controle plaatsvindt.

    De heer Kuijper :
    De rest van de Rijksrecherche Nederland had vrijwel geen
    ervaring op dat gebied. Men zag dus ook de noodzaak van de vorming
    van een
    CID niet in. Een van de grote bezwaren was ook dat
    men dan eventueel activiteiten ging ontwikkelen die niet pasten in
    het beeld van de Rijksrecherche. Je bent bezig met de
    integriteitshandhaving en je zou dan zelf risico’s gaan lopen op
    CID-gebied door activiteiten te gaan ontplooien waarmee je buiten
    de grenzen zou kunnen komen. Dit heel globaal weergegeven.
    De heer Rabbae:
    Dit zou betekenen dat je niet alleen maar informatie krijgt
    van de politie, maar dat je ook informatie geeft aan de
    politie?
    De heer Kuijper:
    Ja.
    De heer Rabbae:
    Daar zou u voor zijn?
    De heer Kuijper:
    Daar ben ik voor, ja. Ik ben voor een vrije
    informatie-uitwisseling op het criminele gebied. Ik zou met
    betrekking tot de Rijksrecherche wel de restrictie willen maken dat
    er informatie is die niet naar de CID-en kan, maar dat is dan ook
    informatie waar de CID-en niet mee uit te voeten kunnen. Ik bedoel
    dat in de zin van dat je een organisatie niet moet belasten met
    informatie waar zij niks aan heeft.
    Noot

    8.7.4 Beoordeling

    De commissie constateert dat de Rijksrecherche voor haar
    werkzaamheden op het vlak van de bestrijding van georganiseerde
    criminaliteit toegang moet hebben tot CID-registers. De
    Rijksrecherche dient niet de beschikking te krijgen over een eigen
    CID.

    De commissie constateert dat de KMAR gebruik maakt van vergaande
    opsporingsmethoden zoals het runnen van een niet-criminele
    burgerinfiltrant. Over de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van
    de KMAR bij het inzetten van deze opsporingsmethoden is niets
    wettelijk vastgelegd. De KMAR Schiphol heeft een methode gehanteerd
    die vragen oproept over de controleerbaarheid en stuurbaarheid. De
    commissie acht het wenselijk dat zowel voor de KMAR als voor de
    Rijksrecherche wettelijk wordt omschreven welke opsporingsmethoden
    zij kunnen hanteren voor hun onderscheiden taken. Vanwege de
    specifieke taken van beide diensten acht de commissie het
    noodzakelijk nauwkeurig te bezien in hoeverre deze diensten
    dezelfde opsporingsmethoden moeten kunnen gebruiken die zijn
    toegestaan voor de politie en in hoeverre zij opsporingsmethoden
    die de politie niet mag gebruiken wel moeten kunnen hanteren.


    vorige        
    volgende        
    inhoudsopgave en zoeken