HOOFDSTUK 5 INFORMANTEN
5.1 Omschrijving
Zolang er politie bestaat wordt er gewerkt met informanten,
personen die op basis van vertrouwelijkheid informatie aan de
politie verstrekken. Zij zijn de belangrijkste bron van informatie
voor de criminele inlichtingendiensten (CID-en).
Noot
- De heer Paulissen:
- … Ik bedoel, informantenwerk is in mijn ogen n van de
belangrijkste manieren om boeven te vangen. - De voorzitter:
- Is het de belangrijkste opsporingsmethode die wij
hebben? - De heer Paulissen:
- Ik zet die bovenaan mijn lijstje. Als ik kijk naar de
mogelijkheden om uiteindelijk informatie te krijgen, zet ik het
werken met informanten bovenaan het lijstje.
Op basis van informatie van informanten wordt menig
opsporingsonderzoek gestart. Het runnen van informanten is de
kerntaak van de CID in Nederland. Kenmerkend is het vertrouwelijke
karakter: niemand dient te weten wie de informant is. Een informant
verstrekt inlichtingen aan de CID over criminele activiteiten. In
de huidige praktijk zijn informanten vaak personen met een
criminele achtergrond, maar ook niet-criminele burgers en
politiefunctionarissen treden op als informant. Een informant kan
tegen beloning, maar ook zonder beloning informatie verstrekken.
- De voorzitter:
- Hoe heet een informant in het milieu?
- De heer Mosterd:
- Verklikker, verraaier, matennaaier. Dat zijn de kreten die
gebruikt worden. - De voorzitter:
- Het woord informant is daar niet ingeburgerd?
- De heer Mosterd:
- Nee, dat is duidelijk de wat neutralere benaming die wij met
elkaar verzonnen hebben. Noot Het onderscheid tussen
informanten, gestuurde informanten en infiltranten is vaak
onduidelijk. Verschillende termen worden gehanteerd voor dezelfde
informatiegevers. Moet een informant die uitdrukkelijk gevraagd
wordt een bepaald caf te bezoeken, al aangemerkt worden als
infiltrant? Nog subtieler ligt het als de informant niet
uitdrukkelijk gevraagd wordt naar een bepaald caf te gaan, maar als
hij als het ware zelf, in een suggestief gesprek, op die gedachte
komt. De commissie komt tot het volgende onderscheid tussen de
informant, de gestuurde informant en de infiltrant. Een informant
verstrekt zonder daarvoor speciale activiteiten te hebben ontplooid
criminele informatie. Een gestuurde informant wordt daarenboven
gevraagd om onder regie van de politie bepaalde activiteiten te
ontplooien met uitzondering van strafbare feiten. Wordt een
informant door de politie of justitie gevraagd onder regie
strafbare feiten te plegen of de criminele organisatie steun te
bieden, dan spreekt de commissie van een burgerinfiltrant. De grens
tussen informanten en burgerinfiltranten ligt dus bij de regie van
politie en justitie. In dit hoofdstuk wordt aandacht besteed aan de
informanten. In het volgende hoofdstuk worden naast de politile
infiltranten de burgerinfiltranten besproken. De commissie is zich
ervan bewust dat met deze definiring de schimmige scheiding tussen
informanten, gestuurde informanten en infiltranten slechts
gedeeltelijk is opgelost. De commissie meent echter wel dat op deze
wijze een onderscheid mogelijk is.