5. CONCLUSIES
We hebben in het voorgaande al in zekere zin geconcludeerd dat
de in hoofdstuk 1 geformuleerde onderzoeksvragen voor wat betreft
de verzekeringsbranche niet kunnen worden beantwoord.
Desalniettemin kan op basis van het voorgaande een aantal
voorzichtige conclusies worden getrokken. Door de grote onderlinge
concurrentie in de verzekeringsbranche lijken de
acceptatievoorwaarden voor sommige verzekeringen steeds soepeler te
worden. Hierdoor ontstaat er meer gelegenheid tot frauderen.
Verzekeringsmaatschappijen nemen veel schades als gevolg van fraude
voor lief. Zij gaan er vanuit dat dit onlosmakelijk met de branche
is verbonden en dat hierover tegenover de klant niet al te moeilijk
moet worden gedaan. Vaak vertoont men deze klantgerichte houding
met name bij hogere schades (van grote ondernemingen) en niet bij
kleinere schades (van kleine bedrijven en individuele burgers).
Moeilijk doen impliceert namelijk voor de betreffende maatschappij
een slechte naam in de verzekeringsmarkt. Het CIS en
branche-organisaties geven aan dat zij – voorzover zij dat weten en
uitspreken – over het algemeen niet te maken hebben met criminele
groepen. Er zou alleen sprake zijn van een toename van het aantal
fraudes door individuele klanten van verzekeringsmaatschappijen,
maar deze toename wordt niet met openbare gegevens gestaafd. Wel
worden diverse malen kleine assurantiebemiddelingsbedrijven genoemd
vanwege hun kwetsbaarheid voor benvloeding van of overname door
criminele groepen. De ECD wijst ook op deze kwetsbaarheid.
Er worden door verschillende auteurs diverse percentages genoemd
van schade-uitkeringen waaraan fraude ten grondslag ligt. Het is
onbekend waarop die percentages zijn gebaseerd. In veel
jaarverslagen en persberichten van verzekeringsmaatschappijen wordt
de georganiseerde misdaad als bron van alle kwaad naar voren
geschoven, zonder dat daarvoor concrete feiten naar voren worden
gebracht. Ook bij navraag naar concrete informatie blijkt die er
niet te zijn of niet te worden verstrekt.
Over de achtergronden van de fraudeurs is in de literatuur niet
veel bekend. De zeldzame studies op dit terrein laten het profiel
zien van een individuele fraudeur (meestal gewone burgers) en van
solistisch opererende professionelen. De grotere
verzekeringsfraudeur is een professional die al vaker voor
soortgelijke delicten is veroordeeld. Hij is meestal met naam en
toenaam bekend bij verzekeringsmaatschappijen, werkt vrijwel altijd
alleen en in een enkel geval met hulp van anderen die een deel van
zijn winst krijgen.