6. SAMENVATTING EN CONCLUSIES
De geografische ligging van Nederland heeft gevolgen voor de
aard en de omvang van de georganiseerde
misdaad in Nederland. De uitstekende transportverbindingen en de
aanwezigheid van enkele vitale transportknooppunten van diverse
internationale handelsroutes, de haven Rotterdam en de luchthaven
Schiphol, bieden internationale smokkelaars de mogelijkheid hun
illegale waar naar de gewenste plaatsen te vervoeren. De
smokkelwaar, waaronder drugs, wapens, gestolen auto’s, gevaarlijk
afval, bedreigde plantensoorten, is verstopt in de massale
goederenstromen die in beide havens dagelijks samenkomen. Er wordt
door de (inter)nationale georganiseerde misdaad geprofiteerd van de
overslagfaciliteiten van de grootste haven ter wereld en van een
van de belangrijkste vliegvelden in Europa.
De Rotterdamse haven wordt voornamelijk gebruikt voor de smokkel
van drugs: marihuana, hash en en cocane. De meeste herone (Turkse)
komt overigens per vrachtauto via de Balkanroute Nederland binnen.
Het overgrote deel van de drugs is bestemd voor transito en wordt
dus verder getransporteerd naar andere landen in Europa of naar
andere werelddelen. De drugs zijn voornamelijk afkomstig van de
(bron)landen Colombia, Nigeria, Pakistan, Marokko en Libanon. De
meeste drugs worden gesmokkeld in grote partijen in containers. (In
hoeveel van de ongeveer drie miljoen containers die jaarlijks de
haven aandoen, drugs zijn verstopt is met geen mogelijkheid aan te
geven.) In 1994 is voor 188.000 kilo aan drugs door de douane in
beslag genomen en dit aantal geeft aan dat per container grote
hoeveelheden per keer worden verscheept. De marihuana en de hash
worden met duizenden kilo’s tegelijk gesmokkeld en de cocane uit
Colombia in tientallen of honderden kilo’s per container. De
werkwijzen van smokkelaars worden steeds inventiever en op
creatieve wijze worden drugs tussen legale goederen verstopt. De
afhandeling in de haven is snel (en moet ook snel zijn) en de
werkzaamheden stil leggen om een container te inspecteren is een
kostbare zaak. Hoewel de douane een risico-analyse heeft ontwikkeld
waarmee vooraf verdachte containers en schepen kunnen worden
getraceerd, moet de werkelijke pakkans toch klein worden
ingeschat.
De haven heeft te maken met diefstallen, maar het werkelijke
aantal is onbekend. De reden hiervoor is een lage
aangiftebereidheid bij de havenbedrijven. Men is bang een goede
naam te verliezen of om accijnzen en andere belastingen voor de
gestolen goederen te moeten betalen. Containers worden gestolen
door professionele dieven. De haven heeft ook te maken met
milieucriminaliteit, die in een enkel geval zeer ernstig van aard
is. Er zijn geen criminele groepen bekend wier illegale
activiteiten zich specifiek op de haven richten. Van innesteling
van de georganiseerde misdaad zijn geen sporen aangetroffen.
Schiphol heeft als luchthaven te maken met twee soorten smokkel:
die van drugs en die van mensen. Wat betreft drugs kan worden
opgemerkt dat voornamelijk cocane en in mindere mate herone per
vliegtuig wordt gesmokkeld. Het illegale vervoer van
cannabisprodukten is zo klein in omvang dat mag worden aangenomen,
dat smokkelaars dat voor eigen gebruik meenemen. De drugszendingen
die via Schiphol lopen, zijn kleiner in omvang dan die per schip
Rotterdam binnen wordt gebracht. Dit blijkt onder andere uit het
totaal van ongeveer 600 kilo cocane die bij koeriers in 1994 in
beslag is genomen. Wat in Rotterdam dus in n container wordt
getransporteerd, moet per vliegtuig in vele kleine partijen worden
gesmokkeld. De cocane is vrijwel in zijn geheel afkomstig uit
Colombia en komt via Suriname en de Nederlandse Antillen naar ons
land. De herone is van Aziatische oorsprong en wordt (met hulp van
anderen) direct uit Hongkong, Singapore of Bangkok, of vandaar via
Nigeria naar Schiphol gesmokkeld. Er zijn twee manieren drugs per
vliegtuig te smokkelen: met hulp van passagiers of werknemers, die
de harddrugs in of op hun lichaam verstoppen, of in vrachten en
bagagestukken. De koeriers zijn vaak Nederlandse jongeren of
Surinamers en Antillianen (al dan niet in het bezit van een
Nederlands paspoort). De meeste criminele groepen die op Schiphol
activiteiten ontplooen, zijn van Surinaamse en/of Antillaanse
origine. In n geval waren daarbij een groep Ghanezen betrokken. De
smokkel van cocane gebeurt in een aantal gevallen met hulp van
personeel van de luchthaven. Kwestbare sectoren op de luchthaven
waar mensen als hulp voor criminele groepen zijn gestationeerd,
zijn de vrachtafhandeling, in het bijzonder de bagageruimten, de
schoonmaak, de luchtvaartmaatschappijen, de vrachtloodsen of de
opsporingsdiensten. Van de aangehouden verdachten kan worden
opgemerkt dat zij tot de lagere echelons van criminele groepen
behoren. De organisatoren van de cocanesmokkel blijven op de
achtergrond en daarop heeft de Marechaussee dus geen zicht.
Medewerking van binnen uit is ook waargenomen bij de smokkel van
mensen. Georganiseerde mensenhandel uit het voormalige Oost-Europa,
Azi, Zuid-Amerika en Afrika komt voor op Schiphol. De mensenhandel
gebeurt meestal met toestemming van de betrokkenen, maar in een
aantal gevallen gaat de smokkel met dwang gepaard om later als
illegale arbeider of als prostitue te werk te worden gesteld. Een
deel van de mensensmokkel is op Nederland gericht, een deel is
tijdelijk op Schiphol om uiteindelijk naar landen als de VS en
Canada door te reizen. Ook bij mensensmokkel is hulp van werknemers
op Schiphol geconstateerd. Hoewel er geen aanwijzingen zijn dat de
georganiseerde misdaad op de luchthaven een vaste plaats heeft
ingenomen, is het aantal corruptiegevallen bij personeel van
opsporingsinstanties en bij ander personeel op de luchthaven in
verband met medeplichtigheid aan mensen- en drugsmokkel meer dan
incidenteel te noemen. Onze nationale luchthaven heeft op gezette
tijden te maken met internationaal samengestelde groepen van
zakkenrollers en bagagedieven. Zij zoeken hun slachtoffers uit in
de vertrek- of aankomsthal. De vele auto’s die
zijn geparkeerd op de luchthaven vormen een aantrekkelijk doelwit
voor autodieven en autokrakers. Het aantal gestolen of opengebroken
auto’s is echter laag te noemen wanneer het grote aantal auto’s in
ogenschouw wordt genomen dat dagelijks op Schiphol staat
geparkeerd.
Samenvattend kan worden gesteld dat voor beide havens geldt dat
de georganiseerde misdaad om logistieke redenen profiteert van de
havens, dat zij werknemers ter plekke voor die illegale praktijken
inschakelt. Er zijn geen aanwijzingen dat zij een vaste plaats in
de havens heeft ingenomen.