door de Socialistische Partij
Deze algemene identificatieplicht gaat gelden voor mensen vanaf 12 jaar. De plicht houdt in dat de politie en enkele andere groepen mensen, zoals bankemployees, een identiteitsbewijs kunnen vragen. Men is verplicht deze te tonen, op straffe van een boete van 2250 euro of 2 maanden straf. De identificatieplicht wordt gebracht als maatregel die de veiligheid gaat verhogen, samen met een groot aantal andere maatregelen die na 11 september 2001 zijn ingevoerd. Niet alleen zal het de veiligheid niet verhogen, het brengt tal van onwenselijke en soms gevaarlijke consequenties met zich mee. De SP erkent en herkent de vraag vanuit de samenleving om criminaliteit op te lossen en bescherming te bieden tegen terroristen. Maar dan heb je niets aan een identificatieplicht. Immers, zal niet iedereen met kwaad in de zin zorgen dat hij zich kan legitimeren? En op dat legitimatiebewijs zal heus niet vermeld staan wat de drager voor criminele of terroristische activiteiten van plan is. Maar toch worden hier jaarlijks honderdduizenden manuren in gestoken, als de plannen doorgaan. Laat de politie proberen criminaliteit op te lossen en mensen te weerhouden van wetsovertreding. Als de politie de identiteit moet controleren beknot je weer de tijd dat ze met effectief politiewerk bezig kan zijn.
Bovendien voegt de plicht heel weinig toe. Er bestaan al meerdere mogelijkheden om identiteitscontroles uit te voeren. In de trein (bij zwartrijden), bij de bank, bij een voetbalwedstrijd en op het werk of bij uitkeringsinstantie kan zonder vermoeden van een misdrijf worden gecontroleerd. Daarnaast kan de politie een identiteitsbewijs vragen bij een vermoeden van een misdrijf. In het kader van vreemdelingentoezicht kan iemand ook staande worden gehouden voor het overleggen van een verblijfsvergunning. In andere situaties kan de politie niet om een identiteitsbewijs vragen als er geen vermoeden is van een wetsovertreding. Dat is volgens de SP ook niet nodig.
De identificatieplicht heeft wel negatieve consequenties. Ten eerste verander je de verhouding tussen de politie en de burgers van een relatie waar de politie er is om burgers te beschermen tegen criminelen, in één waarin de politie de burger moet lastigvallen. De algemene identificatieplicht bevordert discriminatie bij de controle door politie. De politie zal niet altijd iedereen kunnen controleren en geneigd zijn “verdacht uitziende” mensen eruit te pikken. Dat zal veel kwaad bloed zetten bij mensen die onschuldig worden aangehouden.
Ten tweede dwing je iedereen – momenteel staat in de plannen vanaf 12 jaar een identiteitsbewijs aan te schaffen dat vervolgens weer kwijt kan raken of gestolen kan worden. Je zadelt burgers op met een enorme bureaucratische en administratieve rompslomp en creëert voor hen nieuwe problemen. Als overheid verlaat je, ten derde, ook het principe dat mensen pas verdacht zijn als daar redelijke aanwijzingen voor zijn. Iedereen is volgens deze plannen een verdachte en kan aangehouden worden.
De SP vindt het goed dat er bij de overheid wordt nagedacht over hoe het komt dat sommige wijken volledig zijn gecriminaliseerd. De conclusie is voor het eerste kabinet Balkenende geweest om met harde maatregelen iedereen aan te pakken, schuldig of niet. Dat vindt de SP onterecht. De SP vindt dat criminelen moeten worden aangepakt, niet onschuldige burgers. Als de politie dat onderscheid niet meer maakt, wie moet het dan wel doen?