Dupont op Justitie en Veiligheid
Sinds enige jaren worden motorclubs door de overheid anders genoemd. Men zou toch zeggen dat de namen die de clubs zelf hebben gekozen veelzeggend genoeg zijn. Zo is de naam ‘Hells Angels’ synoniem met motorclubs in het algemeen, Harley-Davidson-Rijders, bikers of zelfs Onepercenters. Namen als ‘Demons’, ‘Outlaws’, ‘Veterans’ of zelfs ‘Mongols’, nazaten van de Mongoolse hordes die de oude wereld overspoelden, zijn allemaal vanzelfsprekend genoeg. Dat de overheid zelf een andere naam voor al dat motorvolk bedacht heeft is daarom bijzonder. ‘Outlaw Motorcycle Gangs’, oftewel afgekort ‘OMG’s’, worden de motorclubs genoemd door de Nederlandse overheid. Afgekeken van de Amerikanen, die dezelfde term gebruiken.
In de geschiedenis zijn tal van voorbeelden te vinden van het geven van een andere naam aan bevolkingsgroepen. Het had bijna altijd een negatieve bedoeling en het ging veelal samen met de voorbereidingen voor oorlog. Er was altijd een regeringsbeleid gericht op het bestrijden van deze groepen. Een militaire aanval zat in de lucht, nieuwe wetgeving zat er aan te komen. In gevallen waar het de overheid juist goed uitkwam om die mensen niet zwart af te schilderen werd vaak wetgeving juist gebruikt om de bijnamen, scheldwoorden feitelijk, wettelijk te verbieden. Want, zo stelde men, het was discriminatie.
Het geven van bijnamen was dus een vorm van ontmenselijking, die voorafging aan maatregelen door de overheid. Wat is nu ontmenselijking en wat is het nut? Zapruder.nl geeft een definitie van dit fenomeen: ‘Ontmenselijking begint vaak door de ander slecht af te schilderen door stereotypen te gebruiken en elke vorm van nuance achterwege te laten. De aanstichters creëren, met behulp van propaganda, een psychologische constructie in de psyche van mensen zodat zij die anderen transformeren in vijanden. Met behulp van woorden en beelden wordt een vijandbeeld gecreëerd waarbij angst en woede voor een vreselijke gevoed worden die het gemunt heeft op de persoonlijke veiligheid en identiteit. De stereotypen die gebruikt worden als ‘terrorist’, ‘ongelovige’, ‘barbaar’, ‘beest’ dienen om een stereotype beeld te creeëren waarbij iedere zweem van menselijkheid vermeden dient te worden. Ook abstractie helpt om de tegenstander verder te ontmenselijken; men praat niet eens meer over vreselijke (menselijke) eigenschappen maar over concepten als communist of het Warschau Pact of islam. Het gaat er dus om iedere eigenschap weg te strippen waarbij men zich zou kunnen identificeren met de vijand. Alleen een concept van puur kwaad kan men gerechtvaardigd vernietigen.’
Het geven van bijnamen aan bevolkingsgroepen, in dit geval dus motorvolk, heeft dus een diepere betekenis. In de bakermat van de motorcycleclubs, de Verenigde Staten van Amerika, probeert de overheid al vele decennia deze clubs af te schilderen als crimineel. Politie-agenten worden in de stemming gebracht door road-blocks te bemannen en bikervolk aan te houden, nadat talloze rapportages de noodzaak daarvan hebben aangetoond. Er zijn ondanks al die aandacht van de overheid en de politie nog steeds geen clubs door de wet verboden. Wel is de verhouding tussen clubs en politie door wantrouwen vertroebeld.
Het decennialang afschilderen van motorrijders als outlaws, gangs, criminelen, gewelddadig, heeft op de politieagenten het effect gehad van ontmenselijking. Veel agenten zien de motorrijders niet meer als gewone mensen. Door de liberale wetgeving in verband met wapenbezit, zijn ook nog eens veel mensen in het bezit van een vuurwapen. Een extra reden om maar voorzichtig te zijn. Te grote voorzichtigheid, samengaand met jarenlange propaganda en ontmenselijking kan leiden tot excessen. Dat hebben we gezien in het Texaanse Waco. Deze plaats werd al wereldberoemd na de bestorming van de Kerk van de Zevende Dag Adventisten door de politie in 1993. Bij die bestorming van andersdenkenden, die vuurwapens hadden, vielen 76 doden. Oorlog tegen je eigen burgers.
Mei 2015, Waco opnieuw, 22 jaar later. Tweehonderd leden van twee motorclubs komen samen in een wegrestaurant om problemen te bespreken. Allen zijn leden van de Bandidos MC en de Cossacks MC. Beide clubs hebben een geduchte reputatie. Volgens de overheid zijn het ‘Outlaw Motorcycle Gangs’, criminelen, zijn ze gewelddadig en hebben ze wapens. Bij het naar buiten komen van de clubleden opent de zenuwachtige politie plotseling, zonder aanleiding, het vuur. Er wordt niet teruggeschoten door de bikers, waarvan sommigen wel degelijk een wapen hebben. Niet zo raar in Texas, waar je gewoon met je holster over straat mag.
Eén van de politiecommandanten vertelt meteen aan de snel aanwezige pers dat het een schietpartij onder de bikers zelf is geweest. ‘Ze begonnen plotseling op elkaar te schieten!’ Een golf van woede verspreidt zich over de wereld. ‘Weer die levensgevaarlijke bikers!’ ‘Weer die OMG’s!’ ‘Wanneer komen we nu eens met een verbod!’ Wanneer de rook optrekt liggen negen dode mensen op straat en zijn achttien mensen gewond geraakt. Allen bikers. Volgens iedereen is het hun eigen schuld. Daarna ebt de woede weg met het nieuws. Enkele dagen na de schietpartij werden veertien politieagenten gearresteerd en in onderzoek geplaatst. Er was maar kort onderzoek nodig om te concluderen dat niet één biker, geen éen motorrijder, zijn wapen had gebruikt. Negen mensen waren dood, allemaal alleen maar door de politie.
Afgelopen zaterdag was er weer de jaarlijkse Veteranendag in Den Haag. Dit is de dag van en voor de veteranen. Alle veteranen zijn hier welkom. Behalve veteranen met colors van een motorclub, want dat wil de burgemeester van Den Haag niet. ‘Militair historicus’ Christ Klep, nota bene lid van de redactieraad van het veteranenblad ‘Checkpoint’ dat vorig jaar al uitgebreid berichtte over de perikelen met de Veterans MC, was ingehuurd door de NOS om de dag live te verslaan voor de televisie. Tijdens het veteranendéfilé waaraan ook de Veteranenmotorrijders deelnamen, kwam Klep met enige mooie uitspraken. Deze wetenschapper, eens als ’embedded’ historicus in dienst van Defensie, had wel een mening over die motorrijders. ‘Ze schurken tegen de beruchte clubs aan, ze gaan een biertje drinken met ze, ze lijken wel erg veel op ze’, en tenslotte ‘ze roepen het over zichzelf af’.
Klep had helemaal niet in de gaten dat de veteranenmotorrijders die hij voorbij zag komen in groen gevechtspak allerminst leden waren van Veterans MC. Een motorrijder, een rel over motorrijders, een overheid die roept dat motorclubs crimineel zijn. ‘Ze hebben het over zichzelf afgeroepen!’
Eén van de doden in het Texaanse Waco was Jesus Delgado Rodriguez, veteraan van de mariniers en onderscheiden met de medaille Purple Heart na een verwonding tijdens een missie. De man was 65 jaar. Hij was lid van een motorclub, maar had geen strafblad, stond juist bij iedereen zeer goed bekend. Maar ja, hij had het over zichzelf afgeroepen.